onurcan
01-02-2012, 01:17
Kürt Kelimesinin Kökeni ve Anlamı
Kürt kelimesinin kökeni ve anlamı pek çok kavmi ve milleti kapsayacak şekilde birçok tarihçi ve filolog tarafından araştırılmıştır. Bugünkü yazılışı ile K. Ü. R. T. Kelimesine yalnızca Türk kaynaklarında rastlanmıştır.
Birçok tarih öncesi kavimlerin ve bugünkü ulusların dilleri taranmış, ancak, Kürt kelimesiyle, bu kelimeyi çağrıştıran bazı kelimeler arasında etimolojik ve anlam bağlantısı kurma çabaları hiçbir sonuç vermemiştir.
Asurlulardan kalan bir tablette bugün 'Kurhi' (Qurtie) okunduğu sanılan bir kavim adına rastlanmış ancak anlamı ve mahiyeti çözümlenememiştir. Kaldı ki bu kelimenin 'Kurhi' şeklinde okunduğu da kesin değildir.
Zagros'un batısında yaşayan Cyrtii ve Gürcülerin ataları olan K'art kelimeleri de meseleye açıklık getirmemiştir. K'art tamamen Gürcülerin de dahil olduğu toplumlarla ilgili bir kelimedir.
Güneydoğuda M.Ö. 4.yy'da yaşamış olan Kardukların üzerinde çok durulmuş, varsayımlar üretilmiş ancak batılı birlim adamları Nöltke, Hartmann, Weissbach; Karduk ve Kürt kelimelerini ortak bir noktalarının bulunmadığını kanıtlamışlardır. Kardu kelimesi Türkçe'dir ve Kaşgarlı Mahmut'un Divan-ı Lugat-it Türk'te "fındık büyüklüğünde buz" olarak tanımlanır. Orta Asya'da Kardu isimli Türk kentler mevcuttur.
Daha sonraki bulgular Kardu Saka/İskit bağlantısını güçlendirmiştir. Sakalar içlerinde Türk unsurun egemen olduğu bir Asya kavmidir.
Kürtlerin ismi babası, yanlış olarak 10. yy.da yaşamış olan Mesudi bilinir, Kürdistan kelimesini ilk kullanan ise (sadece Cıbal civarı için) Selçuklu Sultanı Sancar'dır.
Ancak 'Kürt' kelimesinin bugünkü şekliyle kullanıldığı ilk tarihi belge Yenisey'deki 'Elegeş' anıttaşıdır. Bu mezar taşında özgün bir Göktürk yazısı ve Göktürkçe olarak "MEN (ben) KÜRT EL-KANI (han) ALP-URUNGU ALTUNLUĞ KEŞİĞİM BANTIM BELDE, ELİM TOKUZ KIRK YAŞIM" denilmektedir. Kürtlükle ilgili en önemli, açkı,kesin ve seki tarihi belgedir. Yenisey, Orhun Kitabelerine yakın ve Göktürklere uzun süre yurt olmuş bir bölgedir.
Yenisey anıtları Orhun Kitabelerinden de eskidir. (732 öncesi)
Yukarıdaki örneğin ve pek çok araştırmacının belgelediği üzere "Kürt", bir Türk 'boyudur. Macar bilim adamları Macaristan'da yaşamış Türk-Kürt boylarına örnekler gösterirler. Tesbit ettikleri 10 yerleşim birimi (köy) mevcuttur.
830 yılına ait Bizans belgelerinde de Kürtler bir Türk boyu olarak tanımlanmışlardır. (Prog. F. Kırzıoğlu, Kürtlerin Türklüğü, s.29)
1641'de Secerei Terakime (Türklerin Seceresi)yi yazmış olana Ebulgazi Bahadır Han Ensari Türkmenleri'nin Khizır Eli oymakları içinde bir Kürt boyunu da anar. Örnekleri çoğaltmak mümkündür.
Bu belgeler Kürt'lerin asli kökenlerini Türk olduğunun açık kanıtlarıdır.
KÜRT KELİMESİNİ AÇIK ANLAM İFADE ETTİĞİ TEK DİL TÜRKÇE'DİR.
Kaşgarlı Mahmud'un Divan-ı Lugat'it Türk adlı eserinde Kürt kelimesinin anlamı, "dallarından yay kamçı, değnek gibi dayanaklı nesneler yapılan kayın ağacı'dır. (Besim Atala, cilt I, s.343). Aynı eserde Kürt, sert ses ifade eder:"At arpayı kürt kürt yedi" gibi... Kıpçak Türkçesinde ise 'ayva' anlamındadır.
Macar bilim adamları ve diğer araştırmacılar "Kürt"ün Türkçe'de "yatık, sertleşmiş kar, kar yığını" anlamına da geldiğini kanıtlamışlardır.
Kazak Türkçe'sinde 'Kürt' kalın kar yığını, 'Kürtük' yeni yağmış kar, Kürt Şor Türkçesinde 'çığ', Tarançiler'de Kürt yeni yağmış kar; Kazan Tatarcasında 'Kört' kar yığını, Cuvaşça'da Kürt kar saçağı akıntısı, Uygurca'da 'Körtük' kar denizi; Teleütler'de 'körtük', kar yığını; Soyanlarda 'Körtük', kar yığını; Karakırgızlar'da 'Körtük' veya 'Kürtkü', kar yığını; Yakutlar'da 'Küçük' kar yığını anlamına glemektedir. Hatta Fin asıllı Çeramislerde de Kürt aynı anlamdadır. (Prof. Dr. Bahaeddin Ögel ve diğ. Türk Milli Büt. İçer. Doğu Anadolu, sf. 69)
Bugün de Anadolu'da "Kürtük" kar yığını anlamında yaygın şekilde kullanılmaktadır, damı "kürümek" karları süpürmek anlamına gelmektedir.
Kürtlerin yaşadıkları bölgelerin yüksek, dağlık, sarp olduğuna birçok tarihçi dikkat çekmiştir. Bunun Kürt'ün Türkçe'deki anlamıyla ilişkisi olup olmadığı üzerinde durulması gereken bir konudur. Kürt adının bu topluluğa yaşadıkları coğrafyanın özelliklerinden dolayı Türkler tarafından verilmiş bir boy ismi olması güçlü bir ihtimaldir.
TÜRKİYE'NİN ETNİK YAPISI
Halkımızın Kökenleri ve Gerçekler
Ali Tayyar Önder
S. 155-156-157
Kürt kelimesinin kökeni ve anlamı pek çok kavmi ve milleti kapsayacak şekilde birçok tarihçi ve filolog tarafından araştırılmıştır. Bugünkü yazılışı ile K. Ü. R. T. Kelimesine yalnızca Türk kaynaklarında rastlanmıştır.
Birçok tarih öncesi kavimlerin ve bugünkü ulusların dilleri taranmış, ancak, Kürt kelimesiyle, bu kelimeyi çağrıştıran bazı kelimeler arasında etimolojik ve anlam bağlantısı kurma çabaları hiçbir sonuç vermemiştir.
Asurlulardan kalan bir tablette bugün 'Kurhi' (Qurtie) okunduğu sanılan bir kavim adına rastlanmış ancak anlamı ve mahiyeti çözümlenememiştir. Kaldı ki bu kelimenin 'Kurhi' şeklinde okunduğu da kesin değildir.
Zagros'un batısında yaşayan Cyrtii ve Gürcülerin ataları olan K'art kelimeleri de meseleye açıklık getirmemiştir. K'art tamamen Gürcülerin de dahil olduğu toplumlarla ilgili bir kelimedir.
Güneydoğuda M.Ö. 4.yy'da yaşamış olan Kardukların üzerinde çok durulmuş, varsayımlar üretilmiş ancak batılı birlim adamları Nöltke, Hartmann, Weissbach; Karduk ve Kürt kelimelerini ortak bir noktalarının bulunmadığını kanıtlamışlardır. Kardu kelimesi Türkçe'dir ve Kaşgarlı Mahmut'un Divan-ı Lugat-it Türk'te "fındık büyüklüğünde buz" olarak tanımlanır. Orta Asya'da Kardu isimli Türk kentler mevcuttur.
Daha sonraki bulgular Kardu Saka/İskit bağlantısını güçlendirmiştir. Sakalar içlerinde Türk unsurun egemen olduğu bir Asya kavmidir.
Kürtlerin ismi babası, yanlış olarak 10. yy.da yaşamış olan Mesudi bilinir, Kürdistan kelimesini ilk kullanan ise (sadece Cıbal civarı için) Selçuklu Sultanı Sancar'dır.
Ancak 'Kürt' kelimesinin bugünkü şekliyle kullanıldığı ilk tarihi belge Yenisey'deki 'Elegeş' anıttaşıdır. Bu mezar taşında özgün bir Göktürk yazısı ve Göktürkçe olarak "MEN (ben) KÜRT EL-KANI (han) ALP-URUNGU ALTUNLUĞ KEŞİĞİM BANTIM BELDE, ELİM TOKUZ KIRK YAŞIM" denilmektedir. Kürtlükle ilgili en önemli, açkı,kesin ve seki tarihi belgedir. Yenisey, Orhun Kitabelerine yakın ve Göktürklere uzun süre yurt olmuş bir bölgedir.
Yenisey anıtları Orhun Kitabelerinden de eskidir. (732 öncesi)
Yukarıdaki örneğin ve pek çok araştırmacının belgelediği üzere "Kürt", bir Türk 'boyudur. Macar bilim adamları Macaristan'da yaşamış Türk-Kürt boylarına örnekler gösterirler. Tesbit ettikleri 10 yerleşim birimi (köy) mevcuttur.
830 yılına ait Bizans belgelerinde de Kürtler bir Türk boyu olarak tanımlanmışlardır. (Prog. F. Kırzıoğlu, Kürtlerin Türklüğü, s.29)
1641'de Secerei Terakime (Türklerin Seceresi)yi yazmış olana Ebulgazi Bahadır Han Ensari Türkmenleri'nin Khizır Eli oymakları içinde bir Kürt boyunu da anar. Örnekleri çoğaltmak mümkündür.
Bu belgeler Kürt'lerin asli kökenlerini Türk olduğunun açık kanıtlarıdır.
KÜRT KELİMESİNİ AÇIK ANLAM İFADE ETTİĞİ TEK DİL TÜRKÇE'DİR.
Kaşgarlı Mahmud'un Divan-ı Lugat'it Türk adlı eserinde Kürt kelimesinin anlamı, "dallarından yay kamçı, değnek gibi dayanaklı nesneler yapılan kayın ağacı'dır. (Besim Atala, cilt I, s.343). Aynı eserde Kürt, sert ses ifade eder:"At arpayı kürt kürt yedi" gibi... Kıpçak Türkçesinde ise 'ayva' anlamındadır.
Macar bilim adamları ve diğer araştırmacılar "Kürt"ün Türkçe'de "yatık, sertleşmiş kar, kar yığını" anlamına da geldiğini kanıtlamışlardır.
Kazak Türkçe'sinde 'Kürt' kalın kar yığını, 'Kürtük' yeni yağmış kar, Kürt Şor Türkçesinde 'çığ', Tarançiler'de Kürt yeni yağmış kar; Kazan Tatarcasında 'Kört' kar yığını, Cuvaşça'da Kürt kar saçağı akıntısı, Uygurca'da 'Körtük' kar denizi; Teleütler'de 'körtük', kar yığını; Soyanlarda 'Körtük', kar yığını; Karakırgızlar'da 'Körtük' veya 'Kürtkü', kar yığını; Yakutlar'da 'Küçük' kar yığını anlamına glemektedir. Hatta Fin asıllı Çeramislerde de Kürt aynı anlamdadır. (Prof. Dr. Bahaeddin Ögel ve diğ. Türk Milli Büt. İçer. Doğu Anadolu, sf. 69)
Bugün de Anadolu'da "Kürtük" kar yığını anlamında yaygın şekilde kullanılmaktadır, damı "kürümek" karları süpürmek anlamına gelmektedir.
Kürtlerin yaşadıkları bölgelerin yüksek, dağlık, sarp olduğuna birçok tarihçi dikkat çekmiştir. Bunun Kürt'ün Türkçe'deki anlamıyla ilişkisi olup olmadığı üzerinde durulması gereken bir konudur. Kürt adının bu topluluğa yaşadıkları coğrafyanın özelliklerinden dolayı Türkler tarafından verilmiş bir boy ismi olması güçlü bir ihtimaldir.
TÜRKİYE'NİN ETNİK YAPISI
Halkımızın Kökenleri ve Gerçekler
Ali Tayyar Önder
S. 155-156-157