1. Hz. İbrahim’in Babasının Allah Düşmanı Olduğunun Ortaya Çıkışı :
İbn Cerir et-Taberi diyor ki: “Müfessirler, babasının bu halinin nasıl ortaya çıktığı hususunda iki görüş zikretmişlerdir:

1) Abdullah b. Abbas, Mücahid, Hakem, Dehhak ve Katade’ye göre İbrahim’in babasının müşrikliğinin belli oluşu, müşrik olarak ölmesiyle ortaya çıkmıştır. Böylece İbrahim de artık onun için af dilemekten vaz geçmiştir.

2) İbrahim en-Nehai ve Ubeyd b. Umeyr’e göre ise, İbrahim’in babasının müşrik oluşunun ortaya tam olarak çıkması, ahirette olacaktır. Sırat köprüsünü geçerken babası, İbrahim’e sarılacak, onunla birlikte geçmek isteyecek, İbrahim ona yumuşak davranacak ancak onun, maymuna çevrildiğini görünce ondan uzaklaşacak ve onu yalnız başına bırakacaktır.

Taberi birinci görüşü tercih etmiştir.[1]

Fahreddin Razi diyor ki: “Hz. İbrahim’in neye dayanarak babasının Allah’ın düşmanı olduğunu anladığı hususunda alimler ihtilaf etmişlerdir. Bu cümleden olarak bazıları, bunun küfürde ısrar ve küfür üzere ölüm olduğunu; bazıları da, sadece küfürde ısrar olduğunu söylerken; diğer bazıları da, Allah Teala’nın, ona bunu vahiy ile bildirmesinin, onun da bundan dolayı babasından teberri etmesinin uzak bir ihtimal olmayacağını söylemişlerdir. Buna göre Cenab-ı Hak sanki şöyle demiş olur: “Hz. İbrahim babasının Allah’ın düşmanı olduğunu anladığında, o ondan uzaklaştığına göre siz de böyle olunuz. Zira ben size, Hz. İbrahim’e uymayı emrettim.” Çünkü Allah Teala “Allah’ı birleyici olarak İbrahim’in dinine uy.[2]” buyurmuştur.[3]

Allah Teala şöyle buyuruyor:

“Allah’a ve ahiret gününe iman eden bir kavmi görmüyor musun ki, onlar Allah ve Rasulü’ne savaş açanları sevmezler. İsterlerse o savaş açanlar babaları veya çocukları olsunlar.”



--------------------------------------------------------------------------------

[1] İbn Cerir et-Taberi, Taberi Tefsiri, Hisar Yayınları: 4/370.

[2] Âl-i İmran: 3/95.

[3] Fahreddin Razi, Mefatihu’l-Ğayb, Akçağ Yayınları: 12/206.