Siyaset Forum

Siyaset Forum (https://www.siyasetforum.com.tr/index.php)
-   Yakın Tarih (https://www.siyasetforum.com.tr/forumdisplay.php?f=411)
-   -   Latin Alfabesi Nereden Çıktı Harf İnkılabının Sebebi Neydi (https://www.siyasetforum.com.tr/showthread.php?t=153143)

LâHuTî 08-14-2011 20:38

Latin Alfabesi Nereden Çıktı Harf İnkılabının Sebebi Neydi
 
http://www.fikir7.com/image.php?imag...maxim_size=520

http://www.yazarcizer.net/wp-content...si-300x164.jpg

Daha önceleri farklı platformlarda, bu konu üzerine arkadaşlarla mütalaalarda bulunmuştuk. Savunduğum fikir; harf inkılâbının amacının, ülkeyi bir anda cahil bırakmak, yeni harflerin kaynağının dinsel anlamda Hristiyanlık oluşundan ötürü, Anadolu insanının bu alfabeye “gavur işi” şeklinde bakarak olabildiğince uzak durması, bu sayede toplumun 50-60 yıl sonraki ‘okumuş adam’ kitlesinin taşıyacağı özelliklerin nispeten Cumhuriyet yıllarında inşaa edilmeye çalışıldığı, şeklindeydi. Fakat bu konuyu ne kadar irdelersek irdeleyelim, hilaf-ı va’ki beyândan öteye geçmiyordu söylenenler. Çünkü hangi düşünceye sahip olunursa olunsun, savunulan fikirle ilgili kanıt bulmak bir hayli zordu. En azından araştırmayı sevmeyip, bilginin ayağına serilmesini bekleyen bizler için son derece güçtü…
Şimdi tevâfuken internette dolaşırken bu konu ile ilgili yazar İsmet İnönü’nün kaleminden bir pasaja denk geldim. Sizlerle paylaşmak, bir nebze de olsa egomu tatmin etmek istedim :) Malum… Onca yıl bir fikri, kanıt olmadığından ötürü yeterince savunamayıp, sonunda da bir kanıt bulunca insan ister istemez mutlu oluyor :) Pasaj aşağıda… İyi okumalar…
"Harf devriminin tek amacı ve hatta en önemli amacı okuma yazmanın yaygınlaşmasını sağlama değildir.
Okur-yazar oranının düşük oluşunun yegâne sebebi alfabenin öğrenilmesinin zor olduğu değildi.
(ki zor da değildir. 2 ayda, 6 yaşında çocuklar çok rahat öğrenebiliyor 'A.B')
Uzun yıllar devlet eğitim sorununa eğilmemiş, kütlesel eğitime önem vermemişti.
(uzun süren harblerden dolayı 'A.B'. ) ; vermiş olsaydı şüphesiz ki daha yüksek olurdu.
Devrimin temel gayelerinden biri yeni nesillere geçmişin kapılarını kapamak,
Arap-İslam dünyası ile bağları koparmak ve dinin toplum üzerindeki etkisini zayıflatmaktı.(...)

Yeni nesiller, eski yazıyı öğrenemeyecekler, yeni yazı ile çıkan eserleri de biz denetleyecektik.(...)
Din eserleri eski yazıyla yazılmış olduğundan okunmayacak, dinin toplum üzerindeki etkisi azalacaktı.
"

Kaynak : İnönü, Hatıralar C.2 sf. 223

***

İntifada 08-14-2011 20:48

muasır medeniyetler seviyesine gelecektik ya...
israil binlerce yıl sonra devlet kurdu kurduğu gibi ibrani alfabesini kullanmaya başladı...
japonya,çin,rusya kendi alfabesini kullanıyor...
görüyoruz ki bu işin alfabeyle bir alakası yok...
sebep belli geçmişle bağını koparmak bu milletin...
islamla bağını koparmak...


serdary 08-14-2011 20:49

Alıntı:

LâHuTî Nickli Üyeden Alıntı (Mesaj 934034)

Devrimin temel gayelerinden biri yeni nesillere geçmişin kapılarını kapamak,
Arap-İslam dünyası ile bağları koparmak ve dinin toplum üzerindeki etkisini zayıflatmaktı.(...)

Yeni nesiller, eski yazıyı öğrenemeyecekler, yeni yazı ile çıkan eserleri de biz denetleyecektik.(...)
Din eserleri eski yazıyla yazılmış olduğundan okunmayacak, dinin toplum üzerindeki etkisi azalacaktı.
"

Kaynak : İnönü, Hatıralar C.2 sf. 223

***

Temel gayeyi açıkça ortaya koyuyor. Düşüncelerinize de aynen katılıyorum. Teşekkürler...

Ek: Muasır Medeniyetler Seviyesine Ulaşmanın Yolu Alfabeden Geçiyor Olsaydı Japonya Bu Hallere nasıl Gelebilirdi!!!

Ebuzer 08-14-2011 21:38

Dil araç din amaç..

parabol 08-14-2011 23:33

Diyorsunuz ki "arap" alfabesi. Yani arapların alfabesi neyin kimin savunuculuğunu yapıyorsunuz ki? Kaldı ki okunması çok zor olmasa dahi yazımı gerçekten çok zor bir alfabe.

Şunu biliyomusunuz ki Sultan Abdülhamitin kendi el yapması aynalarıda dolaplarında latin harfleriyle isminin başharfleri yazar. Yani muhtemelen şartlar düzgün gelişseydi Mustafa Kemal değil de Osmanlı padişahlarından biri değiştirirdi.

Tabiki amaç bir takım düzen ve alışkanlıları değiştirmek. Ama bu aman 50 yıl kimse okuma yazma öğrenmesin mantığı gibi haince bir düşünce değil olamaz zaten öyle olsaydı latin alfabesini, okuma yazmayı öğretmen amacıyla millet mektepleri açılmazdı.

Harfler değiştirilmiş bunun yanında bayrak da değiştirilmiş milli marşımız yazılmış ülkenin adı bile değiştirilmiş. Yani kökten bir ülke yaratmak amacıyla eskiler rafa kaldırılmıştır.

Eğer ki dinden uzaklaştırmak dini anlamamayı sağlamak olsaydı amaç Mustafa Kemal şuan hala çevirilerini kullandığımız Elmalılı Hamdi Yazır'a Kuranı kerimi Türkçe tefsir ettirmezdi.

Böyle ıncık cıncık çıkartıp niye hep bir karalamaya girersiniz anlamam.

CeVHeR 08-14-2011 23:52

Uvvv Parabol gelmiş :) Hoşgelmiş...

Muhteşem 08-15-2011 00:15

Latin alfabesine geçişimizin nedenleri çoktur. Birincisi ve en önemlisi, Atatürk'ün ancak Batı'ya benzersek güçlü ve medeni bir devlet olabiliriz düşüncesinden kaynaklanmaktadır. Mustafa Kemal, gittiği Avrupa ülkelerinde Batı'dan etkilenmiş, milliyetçilik değerlerini benimsemiş, dini sorgulamaya başlamıştır. Bu çok açıktır. Atatürk, İslam'a sarılmış olan Türk toplumunu da tıpkı bir Avrupa devleti yapmaya, İslami geçmişini unutturmayı amaçlıyordu.

Harf inkılabında hem ''Batı'yla aramızda fark kalmasın'', hem ''İslami geçmişimize uzak kalalım'', hemde ''Yakın geçmişinden bağımsız Avrupai bir devlet olalım'' mantığı yatıyordu.

Şapka kanunu dahil diğer Atatürk inkılaplarının mantığında da bu yatmaktadır.

Hüdaverdi 08-15-2011 00:18

Alfabeyle gelişmişlik olsaydı yunanistanda buna uyardı,israil de buna uyardı.

Muhteşem 08-15-2011 00:23

Alıntı:

Hüdaverdi Nickli Üyeden Alıntı (Mesaj 934124)
Alfabeyle gelişmişlik olsaydı yunanistanda buna uyardı,israil de buna uyardı.

İşte, yanılgı tamamen bu. Şapka takarsak, kılığımızı kıyafetimizi egemen güçlere benzetirsek, eski kültürümüzü kökünden yıkarsak, Latin harflerine geçersek, her yönüyle ülkeyi bir Batı benzeri yaparsak başarılı ve medeni bir ülke oluruz zihniyeti var. Bu zihniyet hala ülkemizde süregelen bir şey.

Oysa gelişmek ve medeni olmak, harfleri değiştirerek, şapka takarak olmaz. Bazı kesimlerin bunu kavrayabilmesi gerekiyor.

parabol 08-15-2011 00:32

Yunanca ve yunan harfleri tarihteki en eski dillerden biri ve onlar kendi alfabelerini kulanıyor. Mitolojik, anıtsal bir alfabe.

Eğer ki onları örnek alcaksak ilk kullanılan "türk" alfabelesi göktürk alfabesine geçseydik en başından arap alfabesini kullanamak bile hataymış o zaman. Ve yunanistan hristiyan bir ülke ve incilin yazıldığı alfabeyi kullanmıyor.

Bunlar tamamen sizin mantığınıza verilmiş cevaplar.

Muhteşem 08-15-2011 00:40

@parabol

Ülkenin Müslümanlığı veya Hristiyanlığı harflere göre belli olamaz zaten. Ben bu tarz bir iddiada bulunmadım ve böyle bir düşünceyi asla savunmadım. Türkler şapka taksada, harflerini değiştirsede, bir dönem ''Tanrı uludur'' deseler de Müslümanlığını muhafaza ettiler ve etmeye de devam ediyorlar. Benim oradaki mesajım, latin alfabesine geçişimizin nedenleri hakkında bir yorum içeriyordu. Yoksa ben şuanda yazdığım harflerden memnuniyetsiz değilim, aksine Arapça bana da zor gelir.

Fakat şunuda söylemek istiyorum ki, Türkiye Latin alfabesine geçerek çok önemli bir şey başarmadı ve tarihine, geçmişine yabancı kaldı.

Hüdaverdi 08-15-2011 00:46

Latin alfabesini kullananları örnek almanın mantığı nerede peki ? Göktürk alfabesi demen garip kaçmış,o zaman anadoludan çıkıp ilk geldiğimiz iddia edilen söylenen asyaya yol alsaydık o zaman asyada cumhuriyet kursaydık ? Var olan bir şeyi gelişmişlik bilmemnecilik adına değiştirmek saçmalı ki bir adım bile öteye götürmez oysa.Ne güzel yunanlılar alfabelerinden vazgeçmemişler,özlerini korumuşlar,biz de vazgeçeseydik arapçaya daha fazla hakim olur belki de Kuran'ı öğrenme seviyemiz daha da artardı,zorluk çekmezdik şimdikiye orala.Milleti Osmanlıdan tamamen koparmak için arap alfabesini bile sindiremediler.

parabol 08-15-2011 01:09

Alıntı:

Hüdaverdi Nickli Üyeden Alıntı (Mesaj 934143)
Latin alfabesini kullananları örnek almanın mantığı nerede peki ? Göktürk alfabesi demen garip kaçmış,o zaman anadoludan çıkıp ilk geldiğimiz iddia edilen söylenen asyaya yol alsaydık o zaman asyada cumhuriyet kursaydık ? Var olan bir şeyi gelişmişlik bilmemnecilik adına değiştirmek saçmalı ki bir adım bile öteye götürmez oysa.Ne güzel yunanlılar alfabelerinden vazgeçmemişler,özlerini korumuşlar,biz de vazgeçeseydik arapçaya daha fazla hakim olur belki de Kuran'ı öğrenme seviyemiz daha da artardı,zorluk çekmezdik şimdikiye orala.Milleti Osmanlıdan tamamen koparmak için arap alfabesini bile sindiremediler.

Bakın göktürk alfabesini örnek vermem tamamen sizin "yunanlılar alfabelerini değiştirmediler" savınıza cevabendi. Bunu savunduğumdan değil. Sonuçta şartar bunu gerektirdi alfabeler etkileşime girdi değiştirildi.

Nasıl ki arap alfabesinin yerine latin alfabesini kullanmaya başladık ve bunun amacı sizin gözünüzde her ne ise aynı şekilde zamanında arap albesinin kabulude benzer gerekçelerle olmuştur bunlar doğal süreçlerdir.Osmanlı zamanında şarktan etkilenmişiz Atatürk'te garptan

Sizin örnek verdiğiniz Yunanlılar kendi alfaberini kullanıyor. Oysa ki arap alfabesi bizim öz alfabemiz değil. İkisini bir tutmazsınız. Yunanlılarla karşılaştırabileceğiniz tek durum bizim de öz "türk" alfabelerimiz vardı ancak bunlar olabilir. Yineliyorum göktürk alfabesine geçilsin madem gibi komik bir görüşüm yok olamaz.

parabol 08-15-2011 01:16

Alıntı:

Muhteşem Nickli Üyeden Alıntı (Mesaj 934138)
@parabol

Ülkenin Müslümanlığı veya Hristiyanlığı harflere göre belli olamaz zaten. Ben bu tarz bir iddiada bulunmadım ve böyle bir düşünceyi asla savunmadım. Türkler şapka taksada, harflerini değiştirsede, bir dönem ''Tanrı uludur'' deseler de Müslümanlığını muhafaza ettiler ve etmeye de devam ediyorlar. Benim oradaki mesajım, latin alfabesine geçişimizin nedenleri hakkında bir yorum içeriyordu. Yoksa ben şuanda yazdığım harflerden memnuniyetsiz değilim, aksine Arapça bana da zor gelir.

Fakat şunuda söylemek istiyorum ki, Türkiye Latin alfabesine girerek çok önemli bir şey başarmadı ve geçmişine uzak kaldı.

Ben yazdıklarımı size itafen yazmadım zaten. Başka bir ülkeyle kıyaslanınca bende kıyaslayamazsınız çünkü diğer değişkenler aynı değil anlamında yazdım o kadar.

Ha çok doğru söylüyorsunuz tabiki bir takım şeyleri kazıyabilmek yeni bir devlet kurabilmek için kökten değiştirilen şeylerdi ama bunu bu kadar irdelemenin alemi yok kaldı ki irdelersen nasıl müslüman olduğumuzu, nasıl arap harflerine geçtiğimizi, bir çok türk devlet kültür ve alışkanlıklarımızdan vazgeçirildiğimize de dönüp bakmamız gerekir.(ki gurur duyarım müslümanlığımdan yanlış anlaşılma olmasın)

Oysa ki bunlar bu saatten sonra sadece şüphe duyup huzursuz olmamıza sebebiyet verebilir ancak. Bunları doğal süreçler olarak karşılamalıyız. Kimseyi gizliden gizliye suçlayarak olmaz.

Ahmet Yasin 08-15-2011 01:18

Bütün kanunlarını ithal eden bir zihniyetten başka ne beklersiniz.Arap alfabelerini kullanmalarınımı?

Muhteşem 08-15-2011 01:24

Alıntı:

parabol Nickli Üyeden Alıntı (Mesaj 934163)
Ben yazdıklarımı size itafen yazmadım zaten. Başka bir ülkeyle kıyaslanınca bende kıyaslayamazsınız çünkü diğer değişkenler aynı değil anlamında yazdım o kadar.

Ha çok doğru söylüyorsunuz tabiki bir takım şeyleri kazıyabilmek yeni bir devlet kurabilmek için kökten değiştirilen şeylerdi ama bunu bu kadar irdelemenin alemi yok kaldı ki irdelersen nasıl müslüman olduğumuzu, nasıl arap harflerine geçtiğimizi, bir çok türk devlet kültür ve alışkanlıklarımızdan vazgeçirildiğimize de dönüp bakmamız gerekir.(ki gurur duyarım müslümanlığımdan yanlış anlaşılma olmasın)

Oysa ki bunlar bu saatten sonra sadece şüphe duyup huzursuz olmamıza sebebiyet verebilir ancak. Bunları doğal süreçler olarak karşılamalıyız. Kimseyi gizliden gizliye suçlayarak olmaz.

Evet, ben sadece aktarmak istediğim şeyleri belirttim. Şu bir gerçektir ki sizinde söylediğiniz gibi Türkler tarih boyunca başka milletlerden oldukça etkilenmiş ve yaşam tarzlarına buna göre düzenlemiştir. Araplardan, Farslardan veya Fransızlardan. Fakat bu ülkenin dini İslam'dır ve Arap alfabesi de Arapların değilde İslam'ın harfleri olarak görüldüğü için değiştirilmesi büyük bir kesimin hoşuna gitmemiştir, bunu da doğal karşılamak lazım.

Çoğu şey irdeleyerek ve tartışarak çözülür, ben buna inanırım. Bu yüzden bu tarz tartışmaların yararsız ve gereksiz olduğu kanaatinde değilim.

parabol 08-15-2011 01:40

Alıntı:

Muhteşem Nickli Üyeden Alıntı (Mesaj 934168)
Evet, ben sadece aktarmak istediğim şeyleri belirttim. Şu bir gerçektir ki sizinde söylediğiniz gibi Türkler tarih boyunca başka milletlerden oldukça etkilenmiş ve yaşam tarzlarına buna göre düzenlemiştir. Araplardan, Farslardan veya Fransızlardan. Fakat bu ülkenin dini İslam'dır ve Arap alfabesi de Arapların değilde İslam'ın harfleri olarak görüldüğü için değiştirilmesi büyük bir kesimin hoşuna gitmemiştir, bunu da doğal karşılamak lazım.

Çoğu şey irdeleyerek ve tartışarak çözülür, ben buna inanırım. Bu yüzden bu tarz tartışmaların yararsız ve gereksiz olduğu kanaatinde değilim.


Tabiki tartışmalar irdelemeler gereksiz değil bunu o anlamda söylemedim. Ama bir takım sonucada pek ulaşmıcak sadece yarayı deşecek farklı boyutlara çekilcek konular vardır ki bunları irdelemeye gerek yok dedim. Örnek verdim Türklerin nasıl müslüman olduğu. Bir çok kaynakta farklı olaylar anlatılır hoş olmayan. Ama ben sonuca bakarım bu tarz konularda.

Genelde şunu gayet iyi biliyoruz ki bu çevrede bu konularda Atatürk'ü iğnelemeye çalışılmaktadır. Oysaki şu süreçte şu gündemde tam tersi kötü dahi olsa tutunmamız korumamız gereken değerlerdir.

Demek istediğim buydu. Sonuçta zaten tartışmak için burdayız.

Hüdaverdi 08-15-2011 01:45

Alıntı:

parabol Nickli Üyeden Alıntı (Mesaj 934158)
Bakın göktürk alfabesini örnek vermem tamamen sizin "yunanlılar alfabelerini değiştirmediler" savınıza cevabendi. Bunu savunduğumdan değil. Sonuçta şartar bunu gerektirdi alfabeler etkileşime girdi değiştirildi.

Nasıl ki arap alfabesinin yerine latin alfabesini kullanmaya başladık ve bunun amacı sizin gözünüzde her ne ise aynı şekilde zamanında arap albesinin kabulude benzer gerekçelerle olmuştur bunlar doğal süreçlerdir.Osmanlı zamanında şarktan etkilenmişiz Atatürk'te garptan

Sizin örnek verdiğiniz Yunanlılar kendi alfaberini kullanıyor. Oysa ki arap alfabesi bizim öz alfabemiz değil. İkisini bir tutmazsınız. Yunanlılarla karşılaştırabileceğiniz tek durum bizim de öz "türk" alfabelerimiz vardı ancak bunlar olabilir. Yineliyorum göktürk alfabesine geçilsin madem gibi komik bir görüşüm yok olamaz.

Göktürk tarihini bilmem ama zamanla türklerin islama geçişleri olsun göç etmeleri olsun illa ki değişiklik oluşmuştur ama osmanlının konumu belliyken ve dil tamamen oturmuşken değişiklik ile göktürlerden sonra oluşan değişiklikler arasında hiç bir bağ,alaka da yoktur.Ya da olaya şöylede bakılabilir,türkler neden arap alfabesine geçmiş ? Belli ki islamla daha fazla haşır neşir olmak için olabilir.
Yunanlılarda şuan ki konumundan çin bölgesine göç etmiş olsaydı zamanla alfabelerinin yerini çin alfabesi alırdı kim bilebilir ? Göktürler zamanındaki dünya düzeni ve hareketliliği ile,cumhuriyetin kuruşuşundaki konum çok farklı olduğuda ortada.
Eğer latin alfabesi gelmeden önceki alfabe göktür alfabesi olsaydı,o zaman onu savunurdum ama değil.Burada saçma sapan değişiklikten dem vuruluyor,hele ki arap alfabesinin önemi bana göre latinden de,göktürktende,bilmemneden de daha önemli.

Muhteşem 08-15-2011 01:51

Alıntı:

parabol Nickli Üyeden Alıntı (Mesaj 934182)
Tabiki tartışmalar irdelemeler gereksiz değil bunu o anlamda söylemedim. Ama bir takım sonucada pek ulaşmıcak sadece yarayı deşecek farklı boyutlara çekilcek konular vardır ki bunları irdelemeye gerek yok dedim. Örnek verdim Türklerin nasıl müslüman olduğu. Bir çok kaynakta farklı olaylar anlatılır hoş olmayan. Ama ben sonuca bakarım bu tarz konularda.

Genelde şunu gayet iyi biliyoruz ki bu çevrede bu konularda Atatürk'ü iğnelemeye çalışılmaktadır. Oysaki şu süreçte şu gündemde tam tersi kötü dahi olsa tutunmamız korumamız gereken değerlerdir.

Demek istediğim buydu. Sonuçta zaten tartışmak için burdayız.

Ben zaten böyle bir şey söylediğinizi ima dahi etmedim. Sonuç odaklı bir görüş belirtmişsiniz fakat burada bunu tartışmanın, irdelemenin gereksiz olduğu bir nokta yok. Latin alfabesine geçişin ardındaki nedenleri konuşuyoruz, bu kadar basit. Amaç konuları saptırmamaktır aslında.

Hüdavendigâr 08-15-2011 02:38

Alıntı:

parabol Nickli Üyeden Alıntı (Mesaj 934099)

Yani kökten bir ülke yaratmak amacıyla eskiler rafa kaldırılmıştır.

Şu cümle aslında birçok şeyi açıklıyor.

Evet yeni bir ülke.Kendi öz kültüründen ve dini değerlerinden uzak,ilhamını garptan almış bir ülke..Aslında emperyalist batılılar tarafından sömürülmüş ülkelerden tek bir farkımız var.o ülkelere batılılar kendi kültürlerini kendileri götürdüler biz ise batılıların kültürünü kendimiz ülkemize getirdik.daha doğrusu birileri yaptı bunu.neyseki bu ülkede kendi öz kültürünü ve dini değerlerini muhafaza eden,benimseyen insanlar hala varki pek işe yaramadı bu hamleler..

asıl merak edilen soru şudur: yapılan devrimlerin anadolunun öz kültürü ve dini değerleri ile alakası oldugunu düşünen varmı ? bir şapkanın bizi muasır medeniyetler seviyesine çıkaracağını düşünen varmı ? bir alfabenin bizi dünya lideri yapacağını düşünen varmı ?


All times are GMT +3. The time now is 01:25.

Powered by vBulletin®
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.
Siyaset Forum 2007-2025