Abd ve itrail filistinin başkentidir intifada ve kudüs
 

EN GÜZEL DUA ZİKİRDİR

ELİMİZİ SEMAYA KALDIRIYORUZ TÜM ŞEHİTLERİMİZE TÜM ÖLMÜŞLERİMİZE TÜM SEVDİKLERİMİZE VE TÜM İNSANLARA ALAHIN 99 İSMİ İLE İSTİYORUZ

ALLAH *ER-RAHMAN*ER-RAHİM**EL-MELİK*
EL-KUDDÜS*ES-SELAM*EL-MÜMİN*EL-MÜHEYMİN*
EL-AZİZ*EL-CEBBAR*EL-MÜTEKEBBİR*EL-HALIK*
EL-BARİ*EL-MUSAVVİR*EL-GAFFAR*EL-KAHHAR*
EL-VEHHAB*ER-REZZAK*EL-FETTAH*EL-ALİM*
EL-KABID*EL-BASIT*EL-HAFID*ER-RAFİ*EL-MUİZ*
EL-MÜZİLL*ES-SEMİ*EL-BASİR*EL-HAKEM*
EL-ADL*EL-LATİF*EL-HABİR*EL-HALİM*EL-AZİM*
EL-GAFUR*EŞ-ŞEKUR*EL-ALİYY*EL-KEBİR*
EL-HAFIZ*EL-MUKİT*EL-HASİB*EL-CELİL*
EL-KERİM*ER-RAKİB*EL-MÜCİB*EL-VASİ*
EL-HAKİM*EL-VEDUD*EL-MECİD*EL-BAİS*
EŞ-ŞEHİD*EL-HAKK*EL-VEKİL*EL-KAVİYY*
EL-METİN*EL-VELİYY*EL-HAMİD*EL-MUHSİ*
EL-MÜBDİ*EL-MUİD**EL-MUHYİ*EL-MÜMİT*
EL-HAYY*EL-KAYYUM*EL-VACİD*EL-MACİD*
EL-VAHİD*ES-SAMED*EL-KADİR*EL-MUKTEDİR*
EL-MUKADDİM*EL-MUAHHİR*EL-EVVEL*EL-AHİR*
EZ-ZAHİR*EL-BATIN*EL-VALİ*EL-MÜTEALİ*
EL-BERR*ET-TEVVAB*EL-MÜNTEKİM*EL-AFÜVV*ER-RAUF*MALİKÜL MÜLK*ZÜL-CELALİ VEL İKRAM
EL-MUKSİT*EL CAMİ*EL GANİY*EL-MUĞNİ
EL-MANİ*ED-DARR*EN-NAFİ*EN-NUR*
EL-HADİ*EL-BEDİ*EL-BAKİ*EL-VARİS*
ER-REŞİD*ES-SABUR*

Tüm şehitlerimize ve tüm ölmüşlerimize bir fatiha okuyalım

Bismillahirrahmânirrahîm.Elhamdü lillâhi rabbil'alemin Errahmânir'rahim Mâliki yevmiddin İyyâke na'budü ve iyyâke neste'în İhdinessırâtel müstakîm Sırâtellezine en'amte aleyhim ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn amin

Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle.Hamd o âlemlerin Rabbi,O Rahmân ve Rahim,O, din gününün maliki Allah'ın.Ancak sana ederiz kulluğu, ibadeti ve ancak senden dileriz yardımı, inayeti.
Hidayet eyle bizi doğru yola,O kendilerine nimet verdiğin mutlu kimselerin yoluna; o gazaba uğramışların ve o sapmışların yoluna değil.

*AMAÇ KUDÜS’Ü MUTLAK BAŞKENT YAPMAK!
HEDEF ARZ-I MEV’UD TOPRAKLARI! 70 YAŞINDA TEYZEYİ GÖZLERİMİZİN ÖNÜNDE ÖLDÜRDÜLER!
İNTİFADA YAPILMASIN DİYE KUDÜS’ÜN ETRAFINI DUVARLARLA ÇEVİRDİLER İSRAİL’İN 144 DÖNÜMLÜK MESCİD-İ AKSADA EMELLERİ VAR! HEDEF 2. MABEDİ YAPMAK!*İSRAİL’İN 144 DÖNÜMLÜK MESCİD-İ AKSADA EMELLERİ VAR! HEDEF 2. MABEDİ YAPMAK İNTİFADA YAPILMASIN DİYE KUDÜS’ÜN ETRAFINI DUVARLARLA ÇEVİRDİLER! ONLAR KUDÜSLÜLER. ÜLKESİ OLMAYAN ŞEHİRLİLER…
Talha uğurluel

*Filistinde fakirlik ve işsizlik var.Ariel Şaron Kudüs’ün etrafını duvarlarla çevirdi Filistinliler intifada yapıp şehre yürümesinler diye Kudüs Müslümanlarını Kudüs’ten kopardılar. Filistin’deyken 70 yaşında bir amca diyor ki duvar örüldüğünden beri 20 yıldır Mescid-i Aksa’yı görmedim.**Kudüse özel izinlerle girebiliyor İçerideki Kudüs Müslümanları özel statüdeler. dışarıya çıkmaları ve girmelerinin izinleri var. her yönden hayatları zor.Filistinlilerin Bağlı bulunduğu ülke bağlı bulunduğun şehir… Ülkeleri yok .İsrail vatandaşı da değiller. Filistin devletini İsrail kabul etmiyor. Onlar Kudüslüler, ülkesi olmayan şehirliler… Ellerinde Ürdün’e ait bir kâğıt var. Ülke dışı seyahati bununla yapıyorlar ama o da pasaport değil.

*ONLAR KUDÜSLÜLER. ÜLKESİ OLMAYAN ŞEHİRLİLER…BİZİ TÜRKİYE KURTARACAK!
Herkes biliyor, Yahudi’si Müslüman’ı Arap dünyası da. 400 sene Osmanlı, 250 sene Memlüklüler, toplam 650 sene, büyük Selçuklu, Eyyubi’si falan dersek 1000 yıla yakın kutsal toprakların mescidi aksanın hadimliğini, hizmetçiliğini, korumacılığını biz yaptık. avluyu çeviren 100 küsur binanın %90’ı bize ait. herkes bu problemi siz çözüleceksiniz diyor. Siz gidince biz gülmedik diyorlar.*

*Önümüzdeki aralıkda İngilizlerin işgaliyle 1917 yılında filistin topraklarının bizden koparılışının 100. yılı. Filistin halkı zulümden kurtulmalı
İsrail’in İslam dünyasından ve Bebek cesetlerinden çekiniyor Yaser Arafat ve intifadalarda halk ayaklanıyordu.Kadınların bebekleriyle katıldığı bu direnişe İsrail ateş açıyordu Vicdansız Hristiyan Avrupa sadece bebek ölümlerinden rahatsız oluyor.halk liderlere bebeklerin ölmesine nasıl göz yumuyorsunuz diye baskı yapıyorlardı.*
Kudusün kurtuluşu için İslam dünyası ortak açıklama yapacak Arap liderleri koltuk derdinde. Koltukların ipi Amerika’nın elinde. Halkın baskı yapması lazım. Bu olmazsa filistinde kudüste bebekler ölecek. Bunu istemiyoruz asla.

*Türkiye’den Kudüs’e turlar düzenleniyor. Katılım*
Geçen sene Rusya’dan 400 bin Hristiyan, Kudüs’ü ziyaret etti. Türkiye’de bu sayı yeni 20 bine ulaştı. Türkiye’de GİTMEYİN Orası tehlikeli, bombalar var, silahlar var denilerek insanlar korkutulmaya çalışıyor. Bunlar Ruslar için yok mu? Ortodoks Hristiyanlarının merkezi diye akın ediyorlar.*
Bizde kudüs için oluşturulan algı bir cami var, peygamber efendimiz oradan göğe çıkmış ve inmiş. Bu kadar sığ ve basit anlatılmamalı. Olay çok büyük ve önemli. Kimse korkmasın. Kimse yılmasın. Son derece güvenli bir yer. Ailelerinizle gidin ve karış karış gezin

*Kudüsü bilmeyen bir gençlik var, Arap’ın memleketi bize ne diyen ırkçı bir gençlik var, Irkçı, benimle o toprakların alakası yok diyen gence Kudüs’teki Selçukluyu anlatınca şaşırıyor. 25 yıl Kudüs’ün Selçuklulara başkentlik yaptığını bilmiyor bu gençlik.Orası Arap’ın Kudüs’ü değil. Artuk Bey’in mezarı Alparslan’ın oğlunun kitabesi Memlük medreseleri Altınordu’nun son hükümdarı Berke Han’ın mezarı Kudüs’te*Kudüs Müslüman toprağıdır ve kalmaya da devam edecektir. Kudüs’ü anlamak lazım, Kudüs’ü hissetmek lazım, Kudüs için yanmak lazım. Bu kutlu direnişe can verecek nefes olmak lazım…Kudüs bir sınav kâğıdı, her mü’min kulun önünde…Cahit Zarifoğlu
Ah Kudüs, can Kudüs. Ne çok çektin, acılara zalimin zulmüne boyun eğmeyip tek başına direniyorsun. Affet bizi, İslam âlemi olarak birbirimize düşmekten seni unuttuk…

İsrail 1967’den beri Filistinli halka ve Mescid-i Aksa’ya ihlallerini sürdürüyor. Filistin halkına uyguladığı işkenceler tüm dünya tarafından sessizce izleniyor. İlk kıblemiz Mescid-i Aksa’da İsrail uygulamaları sınırı geçti. Filistin halkının Kudüs’ün Mescid-i Aksa’daki İsrail zulmü son günlerde had safhaya ulaştı

İsrail Filistin topraklarını mutlak ülke, Kudüs’ü de mutlak başkent olarak görüyor. 1980 yılında İsrail bunu ilan etti.yaşananların temelinde bu emel var.
Kudüs Müslüman’ın Hristiyan’ın Yahudi’nin ortak değeri Kudüs coğrafyasının etkin güçleri hiçbir Kudüs’ü başkent yapamazlar. Yaparlarsa 3. Dünya savaşı çıkar, dünya barışı ortadan kalkar, devletler birbirine girer.*


Osmanlı Devleti Kudüs’ü 401 sene yönetti. İstese Kudüs’ü devletin başkenti yapabilirdi, yapmadı. Memlüklüler Eyyübiler Fatimiler, Abbasiler, Emeviler de yapmadı. İsrail Israrla başkent yapmak için politikalarına devam ediyor.Hazreti Ömer’den bugüne 88 yıl haçlı işgalini saymazsak kudusün kutsal topraklarında etkin güç Müslümanlardır. Kudüs’ün İsrail tarafından başkent ilan edilmesi Müslümanları rahatsız eder.

*İsrail’in hırslı gözü kara politikalarına Müslüman, Hristiyan bütün dünyanın dur demesi lazım. Dünya barışını tehdit ediyor. Onlara sınır çizmek icap ediyor. sınırlarınız budur, sınırlarda yaşayacaksınız, çevrenizle dost geçineceksiniz, kimsenin hakkına tecavüz etmeyeceksiniz. Kudüs kimsenin malı değil. Kudüs uluslararası devletler üstü statüye sahip. İsrail 1967’den beri Kudüs’ü kendi malıymış gibi kullanıyor ve dünya buna ses çıkarmıyor.
*İsrail’in Mescid-i Aksayı kapatması üzerine halk direniyor. Kudüs şehrindeki Müslümanlar çok önemli.şehirdeki Müslümanlar 1948 savaşı öncesi Müslümanlar. İsrail onlara dokunamaz, onları şehirden süremez. Dünya savaş hukukunda Kıbrıslılarımız gibi.hakları saklı Kimse topraklarından sökemez onları.İsrail onların varlığından rahatsız göndermek için ellerinden geleni yapıyorlar.

*amaç belli. Arz-ı Mev’ud toprak parçasını yutana kadar durmayacaklar. karşıt güçleri sindirecekler. Nüfusları az ve kıymetli.Müslüman nüfus fazla. İslam dünyasının derbeder başı bozuk ve ortak hareket etmemeleri, liderlerin kukla pozisyonları İsrail’in işine geliyor. Katar’a karşı bir araya gelen Arap dünyası, İsrail’e karşı gelemiyor.*Hamas ve El-Fetih’in bölünmüş çok kötü. Yaser Arafat döneminde Filistin birdi. göze dokunur işler yapıyorlardı. Arafat’tan sonra Hamas, El-Fetih’i kabul etmedi. Hamas dindar El-Fetih laik Müslümanlardan oluşuyor. Ülke elden giderken laikim sdindarsın tartışmalarına girilmez, girilmemeli. İnsanlar birbirine düştü.*
*Hamas, Gazze’de devlet yönetimine büründü yalnız kaldı. El-Fetih Batı Şeria’da yalnız kaldı. Bu İsrail’in işine geldi, istediği gibi oynayabiliyor. Haliliye’ye, Eriha’ya, Beytüllahim %100 Müslüman iç işlerinde bağımsızlar, askerleri,var. İsrail askerleri Batı Şeriaya istediği dakika operasyon yapar. Filistin askerine çekilin dediği çekilirler, istediği yere girer.

Bundan bir buçuk ay önce bir zulme şahit olduk. Şam kapısı önünde yıllardır maydanoz satan bir teyze,maydanoz kesip diziyordu. Bıçağını Yıkadı Zalim İsrail askerleri gözlerimizin önünde yaşlı teyzeyi kurşunlara boğdu, yer kan gölüne döndü.*
Bugün Kudüsde bir kişinin elinde bıçak, çakı bulundurması öldürülmesi için sebeptir. Mahkeme kurulmaz, direk öldürürler ve hiç kimse bir şey diyemez. Teyze öldürülürken birkaç yüz Filistinli öylece bizim gibi izledi. Cesedi kaldırdılar ve herkes normal hayatına devam etti. Her hafta Kudüs’te böyle birkaç kişi sebepsiz katlediliyor.
AMAÇ KUDÜS’Ü MUTLAK BAŞKENT YAPMAK!
HEDEF ARZ-I MEV’UD TOPRAKLARI! 70 YAŞINDA TEYZEYİ GÖZLERİMİZİN ÖNÜNDE ÖLDÜRDÜLER!
İSRAİL’İN 144 DÖNÜMLÜK MESCİD-İ AKSADA EMELLERİ VAR! HEDEF 2. MABEDİ YAPMAK!

İsrail Mescid-i Aksa’da Filistinlilerin eylemini bahane ederek ezan okunmasını ve namaz kılınmasını engelliyor.şehirde Hristiyan çanı çalıyor, Yahudi şabat borusunu öttürüyor.kimse rahatsız değil. Burası 1300 yıl Müslümanların elindeydi. Müslümanlar kimsenin sofrasına çanına karışmadı. Mescid-i Aksa’nın 144 dönümlük arazisinde yükselen ezanlar İsrail’i rahatsız ediyor. Yahudilerin En büyük hayali Kur’an-ı kerimde Mescid-i Aksa olarak adlandırılan alandaki İslam mabetlerini tamamen yıkmak.*

Mescidi aksada Kutsal kayanın üzerinde Kubbet-üs Sahra, Mescid-i Aksa Kıble Camii, Memlüklüler, Büyük Selçuklu ve Osmanlı hakan ribatları, kervansaray ve medreseleri var. İsrail bunları yıkıp oraya meYahudi kralı Herod’un zamanında yaptığı Romalıların yıktığı 2. mabedi yapmak istiyorlar. En büyük emelleri bu.

*Mescid-i Aksada İsrail Filistinlileri ve Filistin devletini muhatap almaz. avlunun bakımı Ürdün devletine ait. İsrail Yahudi.mabede Yahudi müdahalesi İslam dünyasını ayaklandırabilir.mabedin bakımı Ürdün’de ama İsrail istediği gibi oynuyor. Ağlama duvarının altındaki tünelleriyle İslami yapılara zarar veriyor. Duvarlar, yer zeminleri çatlıyor. Mescid-i Aksa Kıble Camii iduvarları üzerinde duruyor.en ufak müdahalede cami aşağı iner. 1969 da İsrail camiyi cayır cayır yaktı Caminin çökmesi israile düğün bayram.*Mescid-i Aksa’nın kapatılmasıyla yerin altını kazı*Kazıyorlar. Hz Musa’nın 10 emrinin kutsal eşyaların bulunduğu Ahit sandığını arıyorlar Mescid-i Aksa alanı içinde eski Yahudilik izi arıyorlar. Buldukları burası bizimdi, yine bizim olacak propagandası için delil teşkil edecek. 1967’den beri kazıyorlar, hiçbir şey bulamadılar.

Talha uğurluel
Bir Yer Düşünün Adı Kudüs Olsun

Bir yer düşünün... Hz. Musa'nın (aleyhi's-selâm) parmağıyla işaret ettiği, Talut'un almak için kendini bitirdiği, Hz. Yuşa'nın (aleyhi's-selâm) içine adamlar saldığı, Hz. Davut'un (aleyhi's-selâm) demir dövüp, dev Calutları devirdiği bir yer olsun.*
Bu yer Hz. Süleyman'ın (aleyhi's-selâm) yeryüzünün başşehri hâline getirdiği, etrafında mabedini inşa ettiği, ins ve cinni yönettiği, Babil sürgünü sonrası Hz. Üzeyir'in (aleyhi's-selâm) bineğiyle birlikte canının alındığı bir mekân olsun. Bu yer, Hz. Zekeriya'nın (aleyhi's-selâm) vaazlar verdiği ve kanının döküldüğü, Hz. Yahya'nın (aleyhi's-selâm) ukba endişesiyle ağladığı bir mekân olsun. Hz. Meryem Validemize Cennet'ten meyvelerin getirildiği, babasız bir mukaddesi dünyaya getirdiği bir belde olsun. Bu yer, Hz. İsa'nın (aleyhi's-selâm) doğar doğmaz dile geldiği, sokaklarını adımladığı, bağ ve bahçelerinde Havarileri ile sohbet ettiği ve yüce davet gelince de, "Emrin, başım üstüne!" diyerek göğe yükseltildiği kutlu bir şehir olsun.**

Talha uğurluel
Bir Yer Düşünün Adı Kudüs Olsun

Bir yer düşünün... Babillilerin, Romalıların yakıp yıktığı, mukaddesatı ayaklar altına alıp üzerine pagan tapınaklar yaptığı, Allah'a (celle celâlühü) inanan insanları sürüp çıkardığı, putların devrilme zamanında Konstantinlerin ve Helenaların gelerek Hz. İsa'nın (aleyhi's-selâm) izini aradıkları bir yer olsun.*Bir yer düşünün...İslâm'ın ilk kıblesi, Hz. Muhammed'in (sallallahü aleyhi ve sellem) Burak üzerinde Mekke'den geldiği göklere yükselerek Cemalullah ile karşılaştığı, Mi'rac basamağı, Sahabeler (r.anhüm) durağı, Evliyalar ziyaretgâhı bir yer olsun. Bu yer, tasavvufta Allah'a (celle celâlühü) yaklaşmak için gök ile yer perdesinin inceldiği yer olsun. Bu yer, Hz. Ömer'in (ra), dünya ayaklarına serilmişken, fetih anahtarını almak için Medine'den yayan geldiği, Selman-ı Fârisî gibi Sahabeler ile Rabiatü'l-Adeviye ve İmam Gazali'nin ders okuttuğu, âlim ve ârifin Allah'a (celle celâlühü) yaklaşmak için cehdettikleri bir mekân olsun.*
Bir yer düşünün... Emevilerin başşehir yapmak için uğraştıkları, Mi'rac basamağı muallâk kayasını altınla kaplattıkları, Mescid-i Aksa'yı mozaiklerle donattıkları bir yer olsun.Bir Yer Düşünün Adı Kudüs Olsun

Bir Yer Düşünün Adı Kudüs Olsun

Bir yer düşünün... Huzur ve selâmet günlerinde Selçuklu ve Artukluların uğradığı, Abbasilerin inkisar günlerinde de Anadolu'nun imdada yetişip sahip çıktığı bir yer olsun.Haçlıların almak için her yolu denediği, alınca sokaklarından kan akıttığı, zulmün kol gezdiği ve bağnazlığın ayyuka çıktığı bir belde olsun.*Bir yer düşünün...kurtarmak için nice yiğidin seferber olduğu, Harput'tan Balak Gazi'nin Urfa, Antakya ve Kudüs krallarını yenip, Harput Kalesi'ne hapsettikten sonra "Hele seni kurtaralım." diyerek yollara düştüğü, Menbiç Kalesinde kalbine isabet eden bir ok ile şehit olduğu bir nebiler mekânı olsun.*bir yer düşünün Bu yer Esaret sebebiyle Nureddin Zengi'nin gözüne uykunun girmediği, Mescid-i Aksa'sının minberlerini hazırlatıp kurtuluşunu beklediği, mânevî oğlu Selâhaddin'in işgal karşısında rahat etmeyi haram saydığı, tebessümü kendine yasakladığı bir yer olsun *Bir yer düşünün
.Bu yer Selâhaddin tarafından kurtarılan, camileri ibadetgâh, tekkeleri zikirhânemedreseleri ilim yuvasına döndürülen, güllerin bitmeye, bülbüllerin ötmeye başladığı bir yer olsun.*Bir yer düşünün...Moğol birliklerinin hayâsız bir akınla Orta Asya'dan geldiği, engel tanımadığı,kölelikten sultanlığa yükselmiş; Allah'ın (celle celâlühü) kölesi olduğunun idrakinde bir Memlük Sultanı'nın çıktığı ve onları yere serdiği bir yer olsun. Bu yer İslâm sanatının zirvesine çıkmış toplumun; Baybarsları, Kalavunları ve Kayıtbayları ile nakış nakış süslediği, sebillerden medreselere, Dârü'l-kurralardan camilere kubbe kubbe donattığı bir mekân olsun.Bir Yer Düşünün Adı Kudüs Olsun

Talha uğurluel
Bir Yer Düşünün Adı Kudüs Olsun

Bir yer düşünün... Avrupa'nın hınç ile Kızıl Deniz'den geçerek mukaddes topraklara yüklendiği İstanbul'dan gelen bir yiğidin ve kutlu ordusunun eliyle "Artık ben Osmanlı'yım!" Osmanlıların çiniler ve cumbalarla Kanunî'nin surlar ve çeşmelerle, Hürrem Sultan'ın imaret ve medreselerle, Sultan Hamid'in şadırvanlarla süslediği bir belde olsun.
Bu yer, üzerindeki muallâk taşında nakşolmuş Peygamber izinin kalıbını çıkarıp başları üzerinde sorguç diye taşıyacak kadar izin sahibine hürmet gösteren sultanların yönettiği bir şehir olsun.

Bir yer düşünün... Siyonistlerin: "Orayı verin borçlarınızı sıfırlayalım." teklifine karşı Sultan Hamid'in kükreyip: "Kan ile alınan para ile satılmaz, et tırnaktan ayrılmaz." diyerek, önemini gösterdiği bir yer olsun. Bu yer, 1. Dünya Savaşı'nda müttefikimiz Avusturya'nın başşehrinde, zafer çanlarının İngiliz generali Allenby'nin Kudüs'e girmesinin kutlanmak gayesiyle çalındığının öğrenilmesiyle içimize ızdırap dökülen bir belde olsun.Orada bir yer var uzakta, o yer bizim yerimizdir. Gidemesek de, ızdırabını dindiremesek de, o yer, nice Peygamber hatırasıyla süslü, ecdat eserleriyle bezeli, bizim hoşgörülü idaremizi özleyen ve gözlerini dikmiş yollarımızı gözleyen bir yerdir..."

EN GÜZEL DUA ZİKİRDİR

ELİMİZİ SEMAYA KALDIRIYORUZ TÜM ŞEHİTLERİMİZE TÜM ÖLMÜŞLERİMİZE TÜM SEVDİKLERİMİZE VE TÜM İNSANLARA ALAHIN 99 İSMİ İLE İSTİYORUZ

ALLAH *ER-RAHMAN*ER-RAHİM**EL-MELİK*
EL-KUDDÜS*ES-SELAM*EL-MÜMİN*EL-MÜHEYMİN*
EL-AZİZ*EL-CEBBAR*EL-MÜTEKEBBİR*EL-HALIK*
EL-BARİ*EL-MUSAVVİR*EL-GAFFAR*EL-KAHHAR*
EL-VEHHAB*ER-REZZAK*EL-FETTAH*EL-ALİM*
EL-KABID*EL-BASIT*EL-HAFID*ER-RAFİ*EL-MUİZ*
EL-MÜZİLL*ES-SEMİ*EL-BASİR*EL-HAKEM*
EL-ADL*EL-LATİF*EL-HABİR*EL-HALİM*EL-AZİM*
EL-GAFUR*EŞ-ŞEKUR*EL-ALİYY*EL-KEBİR*
EL-HAFIZ*EL-MUKİT*EL-HASİB*EL-CELİL*
EL-KERİM*ER-RAKİB*EL-MÜCİB*EL-VASİ*
EL-HAKİM*EL-VEDUD*EL-MECİD*EL-BAİS*
EŞ-ŞEHİD*EL-HAKK*EL-VEKİL*EL-KAVİYY*
EL-METİN*EL-VELİYY*EL-HAMİD*EL-MUHSİ*
EL-MÜBDİ*EL-MUİD**EL-MUHYİ*EL-MÜMİT*
EL-HAYY*EL-KAYYUM*EL-VACİD*EL-MACİD*
EL-VAHİD*ES-SAMED*EL-KADİR*EL-MUKTEDİR*
EL-MUKADDİM*EL-MUAHHİR*EL-EVVEL*EL-AHİR*
EZ-ZAHİR*EL-BATIN*EL-VALİ*EL-MÜTEALİ*
EL-BERR*ET-TEVVAB*EL-MÜNTEKİM*EL-AFÜVV*ER-RAUF*MALİKÜL MÜLK*ZÜL-CELALİ VEL İKRAM
EL-MUKSİT*EL CAMİ*EL GANİY*EL-MUĞNİ
EL-MANİ*ED-DARR*EN-NAFİ*EN-NUR*
EL-HADİ*EL-BEDİ*EL-BAKİ*EL-VARİS*
ER-REŞİD*ES-SABUR*

Tüm şehitlerimize ve tüm ölmüşlerimize bir fatiha okuyalım

Bismillahirrahmânirrahîm.Elhamdü lillâhi rabbil'alemin Errahmânir'rahim Mâliki yevmiddin İyyâke na'budü ve iyyâke neste'în İhdinessırâtel müstakîm Sırâtellezine en'amte aleyhim ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn amin

Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle.Hamd o âlemlerin Rabbi,O Rahmân ve Rahim,O, din gününün maliki Allah'ın.Ancak sana ederiz kulluğu, ibadeti ve ancak senden dileriz yardımı, inayeti.
Hidayet eyle bizi doğru yola,O kendilerine nimet verdiğin mutlu kimselerin yoluna; o gazaba uğramışların ve o sapmışların yoluna değil.

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
MESCİD-i AKSÂ yapımı

Müslümanların ilk kıblesi, en kutsal sayılan üç mescidden biri. Ârâmîce Beth makdeşa, İbrânîce Beth hamikdaş ve Arapça Beytülmakdis “mukaddes ev” demektir müslümanların benimsediği Kudüs adı şehri değil mâbedi ifade eder on yedi farklı adı vardır*Kur’ân-ı Kerîm’de el-Mescidü’l-aksâ adıyla anılan mübarek yer Beytülmakdistir Arapça aksâ “uzak”dır mâbedin Mekke’ye uzaklığından dolayı bu ad verilmiştir Mûsevîliğe göre mâbed dünya yaratılmadan önce gökte idi. Rab dünyayı onun gölgesinden yaratmış, ardından Hz. Âdem yaratılmıştır hadise göre ise burası, Mescid-i Harâm’dan sonra ibadet etmeler amacıyla yapılan ikinci mâbeddir *Bugün Kâbe’ye Mescid-i Harâm Mescid-i Aksâ’ya ise Harem-i şerif denir Mescid-i Aksâ’nın yerinin tesbiti Hz. Dâvûd ile başlar. Allah mâbedin Hz. Süleyman tarafından yapılacağını bildirir Dâvûd, oğlu Süleyman’a mâbedi inşa etmesini emreder Mâbedin taş ve kerestesini Lübnan Sûr Kralı Hiram Kudüs’e göndermiştir. mâbedin yapımında hiçbir ses duyulmamıştır

*mâbedin yeri kimine göre Kubbetü’s-sahre’nin bulunduğu Harem’in en yüksek kısmı, onun Kudsü’l-akdes denilen en iç mekânına tekabül etmektedir. Ahd-i Atîk’e göre inşaat İsrâiloğulları’nın Mısır’dan çıkışının 480. Hz. Süleyman’ın hükümdarlığının dördüncü yılında, yahudi takviminin ikinci ayı ziv” ayında başlamış yedi yıl sürmüştür. uzunluğu 60, genişliği 20 ve yüksekliği 30 arşın (1 yahudi arşını = 45 cm.) dır *Girişte 20 arşın eninde, 10 arşın uzunluğunda Sûr Kralı Hiram tarafından döktürülmüş iki tunç sütun yer almaktaydı. ahid sandığı için 20 × 20 arşın boyutlarında iç oda Kudsü’l-akdes yapılmış ve duvarları sfenks kabartmalarıyla süslü altın kaplamayla örtülmüştür.

*Mâbedin iç duvarları kabartmalarla donatılmıştı bilim adamları odaların Hz. Süleyman’dan sonra eklendiği görüşündedir. Mâbedin iç kısmı yan odalardan Kudsü’l-akdes ise on altın şamdanla aydınlatılıyordu; mâbeddeki eşyalar altındandı. *Mâbedin sağına tunçtan büyük bir havuz abdest almak için tunçtan dökme on araba üzerinde ve her biri 1,5 ton kadar su alabilen on kazan yapılmıştı Kur’an’da Hz. Süleyman’ın emrinde çalışan cinlerin mihraplar, heykeller, havuzlar kadar geniş leğenler ve sabit kazanlardan ne dilerse yaptıkları bildirilir *Ahd-i Atîkte mâbed büyük bir törenle açılmış, İsrâiloğulları secdeye kapanmış Hz. Süleyman 22.000 öküz, 120.000 koyun kurban etmiş bir hafta bayram yapılmıştır *ilk mâbedden günümüze taşları dışında fazla bir şey kalmamıştır. yapıda Ortadoğu ve antik Yunanistan mâbedlerinden etkilenilmiştir mâbed planının Süleyman Mâbedine çok benzediği görülmektedir.

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
MESCİD-i AKSÂ tarihi

*Çok değerli olan Beytülmakdis, Hz. Süleyman’dan sonra istilâ yağma ve yıkımlara mâruz kalmıştır En büyük yıkım Bâbil Hükümdarı Nebukadnezzarın Kudüs’ü üçüncü işgalinde olmuş m.ö. 586 da kudüsü tahrip eden Buhtunnasr mâbedin kapı ve duvarlarını altın kabartmalar halkıyla Bâbil’e götürmüştür. *Bâbil’in Persler tarafından sona ermesinin ardından Kudüs’e dönen yahudiler mâbedi yeniden inşa etmiş inşaat yirmi beş yıl sürmüştür. *Kudüs birkaç defa daha istilâ edilmiş Selefki Kralı Antiochosun işgalinde m.ö. 168 de mâbede Grek tanrı heykellerinin konulmasıyla Makkabi isyanları başlamıştır; Makkabiler mâbedi temizlemişlerdir. Ancak mö. 63’te Pompeus ve Crassus’un Roma işgal ve yağmalarına uğramıştır.

*Partlar’ın hâkimiyetine giren Kudüs, mö. 37’de Yahudi kralı Büyük Herod ele geçirmiş mâbedi yeniden yapmıştır. inşaat Hz. Îsâ’nın doğumundan yirmi yıl önce başlamış ve onun zamanında da sürmüştür. yahudilerin ilk Süleyman Mâbedi olduğu dua ettikleri ağlama duvarı mâbed duvarının batıya düşen kısmının kalıntısıdır. Hz. Zekeriyyâ’nın ve Meryem’in ibadet odaları bu binadadır *Hz. Îsâ döneminde yahudiler mâbede saygı göstermediler çünkü Îsâ mâbedin pazar yerine çevrilmiş olduğunu görmüş engellemeye çalışmış, Ahd-i Atîk’te bütün milletler için dua evi olduğunu hatırlatmıştır Hz. Îsâ orada İncil’i öğretmiş yahudiler karşı çıkmıştır *Ms 70 de Titus Kudüs’le birlikte mâbedide yıkmış, şehiri Hadrien 138 de imar etmiş Beytülmakdis’in yerine Jüpiter Tapınağı yapılmıştır. Kostantinos’un hıristiyanlığı kabulüyle tapınak yıkılmıştır

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
MESCİD-i AKSÂ tarihi

*Hz. Peygamber’in mi‘rac yolculuğunda müslümanların kıblesi Mescid-i Aksâ’ya getirildiği İsrâ sûresinde yazar Hicretin ardından buranın kıble oluşu on yedi ay sürmüştür. İslâm’da Mescid-i Aksâ değerlidir Resûl-i Ekrem’in söylediği, ibadet ve ziyaret maksadıyla gidilmesi gereken üç mescidden biridir *Mescid-i Aksâ Mescid-i Harâm ve Mescid-i Nebevî de kılınan namazın evde eda edilen namazdan elli bin kat daha faziletlidir Hz. Ömer, Kudüs’ün anahtarını aldığında Mescid-i Aksâ’nın Sahre’nin güneyindeki düzlükte cemaate namaz kıldırmış mescid yaptırmıştır. haremin doğu duvarındaki harabenin üzerini kalaslarla kapatarak 3000 kişilik bir mescid yapılmıştır

*Mescid-i Aksâ ikinci defa Emevî Halifesi Mervân tarafından Mısır’ın yedi yıllık haracı ile inşa edildi 748 depreminde mescidde büyük hasar meydana geldi bina Mansûr zamanında 775 de tamir edildi 775 te yine depremle yıkılmış Mehdî-Billâh tarafından yenilenmiştir. *Mescid-i Aksâ Abbâsîlerce Halife Me’mûn zamanında 833 te onarılmıştır.1034 te yine deprem yüzünden harap olmuş Halife Zâhir’in emriyle yeniden yapılmıştır *Haçlı istilâsında Templier şövalyeleri Mescid-i Aksâ’da değişiklikler yapmıştır. kendilerine verilen kısımları ikametgâh ve erzak ambarı gibi bölümlere ayırmışlardır. Diğer kısımları Latin kralları saray olarak kullanmıştır. caminin içinde, kilise inşasına başlandıysa da tamamlanamamıştır.

*Mescid-i Aksâ Abbâsîlerce Halife Me’mûn zamanında 833 te onarılmıştır.1034 te yine deprem yüzünden harap olmuş Halife Zâhir’in emriyle yeniden yapılmıştır Haçlı istilâsından sonraki Selâhaddîn-i Eyyûbî’nin imarında bu onarım esas alınmıştır. Günümüzdeki binanın büyük bir bölümü Zâhir döneminden kalmadır.*Selâhaddîn-i Eyyûbî Kudüs’ü aldığında Aksâ’ya Kubbetü’s-sahre’den daha fazla emek harcamıştır Templier şövalyelerinin silâhhanesi kadınlar camisine çevrilmiştir. Halep’te Nûreddin Zengî’nin minberi yerine konulmuştur. 1218 de Selâhaddin’in yeğeni Dımaşk Emîri Muazzam tarafından kuzey cephedeki giriş revakı inşa ettirilmiştir. *Memlük ve Osmanlı dönemlerinde tamir edilen Mescid-i Aksâ’nın Kanûnî Sultan Süleyman tarafından yapılan onarımıyla ilgili kitâbesi İslâm Müzesi’nde saklanmaktadır. II. Mahmud’un 1817 de tekrar onarmıştır. Abdülhamid han halıları ve kandilleri yenilemiştir İngiliz mandası döneminde 1922’deki mescidi aksa onarım çalışmasını Mimar Kemâleddin Bey yönetmiştir.

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
MESCİD-i AKSÂ tarihi

*Mescid-i Aksâ’nın altında girişi taş duvarla örülmüş bir bölüm vardır İsrailli arkeologlarca açılması, büyük olaylara sebep olmuştur. Hz. Süleyman’ın at ahırları olarak bilinen bölüm yan duvarlardan gelen ve ortada kalın tek bir sütun kemerlere oturtulmuş dört basık kubbeli salonla merdivenle çıkılan bir sıra kalın sütunla birbirinden ayrılan iki koridordan oluşmaktadır *21 Ağustos 1969 da fanatik bir yahudi mescidi aksada yangın çıkardı Nûreddin Zengî’nin ahşap minberi yandı minberin tahtası İslâm Müzesi’ndedir. Aksa yahudilerle Araplar arasındaki çatışmalar sebebiyle saldırılara mâruz kalmaktadır. Mescid-i Aksâ medrese hizmeti de vermiştir. Kütüphanesi Selâhaddîn-i Eyyûbî’nin Kudüs’ü fethiyle zenginleştirilmiştir.

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
KUDÜS isminin tarihi

*Üç ilâhî dinde de önemli bir yere sahiptir kutsaldır
Lut gölünün batısında fay diklikleriyle ayrılmıştır Yahudiye platosunun dalgalı yüzeyinde kurulmuştur Lut gölüne 24, Akdeniz kıyılarına 52 km. uzaklıktadır deniz seviyesinden yükseklik 747 metredir.*Adı ve Tarihi çok eski olan Kudüs adının geçtiği en eski belge mö. XIX yüzyıllara ait Mısır metinleridir Mö. Urusalim, Ursalimmu, İbrânîce Yerûşâlayim, Eski Ahidde Yerûşâlêm şeklinde telaffuz edilmektedir. Grekçe Hierosolyma adı kutsallığını yansıtır. Latince’ye Jerusalem olarak geçmiştir. Kudüsün Batıdaki adı Jerusalem’dir.
*Kudüs İbrânîcede Yeruşalem iki ayrı kelimeden oluşur Kelime korkmak yârê veya “görmek” anlamında râ’âhtan, sahip olmak, mânasındaki yârâştan geldiği ileri sürülmüştür. kurmak, tesis etmek” mânasında yârâhtan gelmesi muhtemeldir. Kelimenin ikinci kısmı şalayimin aslı şalem veya şalimdir. barış anlamına gelir*Batı Sâmîleri’nde tanrı ismi olan Şalim’den gelmiştir Çivi yazılarında ur veya uru, İbrânîce’de şehir” demektir. Iruşalem Şalim’in şehri” anlamına gelir. Kudüs ilk dönemlerde şehri kuran kişi yahut tanrının adıyla anılma geleneğinden “Şalim’in şehri barışın şehri” Tell Amarna mektuplarında ise şehir Betşalem Şalem’in evi şeklinde anılmıştır

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
KUDÜS isminin tarihi

*Kudüs şehri Moriya Yebus Sion, Dâvûd’un şehri Ariel gibi isimlerle anılır. buraya adalet yurdu inananlar şehri, barış şehri, doğruluk şehri Allah’ın şehri Elohim orduların rabbinin şehri mukaddes şehir gibi isimler verilmiştir *Müslümanlar şehre bereket ve mübarek anlamına gelen Kuds ismini vermiştir kuds kelimesi Ârâmîce kudşadan gelir mâbedi ifade eder X. yüzyı Karai bilginleri Kudüs şehrini Beytülmakdis, mâbedide Kuds diye adlandırdılar. Ârâmîcede Kudüs şehrine İr hakkodeş” kutsal şehir” mâbed şehri deniliyordu
*Müslümanların kudüs için kullandığı İliya ismi Romalılar’ın Aelia isminin Arapçalaşmış şeklidir. İliyâ medînetü beyti’l-makdis” şeklinde geçmekte kısaca İliyâ veya Beytülmukaddes denilmektedir Beytülmakdis şehrin tamamı için kullanılmış, mâbed alanı ise “harem” diye adlandırılmıştır.
*Kur’an’da Kudüs “el-Mescidü’l-Aksâ” el-arzü’l-mukaddese” gibi tabirlerle geçer müfessirler bu kelimeyle Kudüs’teki Beytülmukaddes’in ya da Filistin topraklarının kastedildiğini belirtmişlerdir âyette geçen el-Mescidü’l-Aksâ’nın Beytülmakdis, mübarek Kudüs ve civarı Harem-i şeriftir *Yahudi dinînde Kudüs’ün yetmiş isminden bahsedilmektedir Romalı Hadrien, Kudüs’ü putperest bir şehir olarak inşa edince ona Colonia adını vermiştir. Şehre Roma kolonisi olduğu için Colonia, Hadrien şerefine Aelius’a nisbetle Jüpitere ithaf edildiği için de Capitolina denilmiştir.

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
KUDÜS tarihi

*Kudüs’ün tarihi çok eskidir Şehirdeki mö. IV. binyıla ait çömlekler, şehrin güneydoğusunda bir kavmin yaşadığını, göstermektedir. İslâmda Kudüs şehri, tarih sahnesine Bronz çağında Ken‘ân şehirleriyle birlikte çıkmıştır. XIX. yüzyıl Mısır metinlerinde Kudüs bir Ken‘ân site devletidir
*Kudüs (Yeruşalayim) adı Tevrat’ta Tevrat’ta Salem geçer Eski Ahid’de şehirden Hz. İbrâhim sebebiyle bahsedilmektedir Tevratta Hz. İbrâhim’in, oğlu İshak’ı kurban etmek istediği Moriya diyarına Hz. Süleyman’ın mâbedi yaptırdığı kabul edilmektedir *Bronz çağında m.ö. XV. yüzyıl da Filistin’e gelen Hurriler Kudüs’te yeni yapılar inşa etmişlerdir. Tell Amarna mektuplarının yazarı Hurri Hiba, XIV. yüzyılda Mısır tebaasıyla Kudüs’te hüküm sürmüş Mısır Firavunu Amenofis’e Kudüsten söz etmiştir *Mısır’dan çıktıktan ve çölde kırk yıl kaldıktan sonra Yeşu önderliğinde Filistine giren İsrâiloğulları Kudüs Kralı Adonitsedeki yenmiş, Yebusiler’in hâkimiyetindeki Kudüs’e girmemişlerdir hz.Dâvûd’un şehri alışına kadar kudüs Yebusiler’in elinde kalmıştır. Yeşu’nun ölümüyle Yahuda ve Simeon kabileleri Kudüs’e saldırıp şehri yakmışlar ancak Yebusiler’in hâkimiyeti devam etmiştir.

*Hz.Dâvûd bütün İsrail’e kral olunca Yebusiler’in hâkimiyetindeki Kudüste Sion Hisarı’nı almış Dâvûd’un şehri adını vermiştir Kudüs’ü krallık merkezi yapmış şehri güçlendirmiştir Zion hisarını dinî bir merkez haline getirmek istemiştir ahid sandığını Kudüs’e getirterek sarayına yerleştirmiştir Bir mâbed yapmak istemişsede Rab izin vermemiştir *Hz. Dâvûd’dan oğlu Süleyman yedi yılda Kudüs’te muhteşem bir mâbed olan Mescid-i Aksâyı inşa etmiş, kendisine bir saray yaptırmış, ahid sandığını mâbede koymuş, Kudüse duvar çektirmiştir Hz. Süleyman’ın vefatıyla krallık ikiye bölünmüş Kudüs Yahuda Krallığı’nın merkezi olmuştur.*Süleyman’ın oğlu Rehoboamaya Mısır Kralı Şişak Kudüs’e savaş açmış, mâbedin ve kral evinin hazinelerini götürmüştür seksen yıl sonra şehir tekrar yağmalanmış nüfusu artmış mahalleler oluşmuştur. Yahudalı Amatsyanın Kuzey Krallığı Kudüs’e girmiş, kudüs duvarını yıkmış, mâbeddeki ve kral evindeki değerli eşyayı almıştır

*Yahuda kralları Uzziya ve Yotam kudüs yıkıntılarını onarmış ve duvarları sağlamlaştırmışdır Kral Uzziya zamanında şehirde deprem olmuş Kudüs İsrail kralı tarafından kuşatılmış kuşatma başarılı olmamıştır Kral Hizkiya, mâbedi açmış, ibadeti başlatmış saray ve mâbedin hazinelerini Asurlular’a teslim etmiştir. Asurlular şehri kuşatmışlarsa da veba sebebiyle işgal sonuçsuz kalmıştır. *İsrail krallarının putperestliğe meyletmeleri peygamberlere zulmetmeleri halkın yoldan çıkmasıyla Kudüs felâketler geçirmiş Bâbil Kralı Nebukadnezzar Kudüs kralını emri altına almış, pek çok esirle mâbedin değerli eşyalarını götürmüştür. Üç yıl sonra çıkan isyanla 597’de Kudüs’e ikinci defa girerek Tsedekiya’yı kral yaptı
*On yıl sonra Tsedekiya’nın saltanatında Nebukadnezzar üçüncü defa Kudüs’e yürüdü şehri kuşattı korkunç bir açlık başladı şehir düştü mâbed, saray ve Kudüs ateşe verildi duvarlar yıkıldı halk sürgün edildi yahudiler Hicaza yerleşmiş Kudüs elli yıl boyunca harabe halinde kalmıştır.

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
KUDÜS tarihi

*Bâbil esaretinden sonra Kudüs Pers hâkimiyetine girmiş mö.538 de Makedonyalı İskender şehri almış şehir çeşitli savaşlar görmüş,Mısırlı Ptolemaioslar, Selevkoslar şehre hâkim olmuştur. Milâttan önce 168’de Epiphanes, Yunan ilâhlarının heykelleriyle mâbedi kirletmiş, Makkabi isyanları başlamış ve mâbed temizlenmiştir. *Helenistik dönem 63 yılında Pompeus Kudüs’ü işgal etmiş, şehrin duvarlarınını yıktırmış, Crassus mâbedi yağmalamış, 40 yılında Partlar şehri ele geçirmiş, Büyük Herod 37’de şehri alıp duvarları onarmış, mâbedi yeniden inşa etmiştir. İnşaat mö. 20’de başlamış, Hz. Îsâ zamanında da sürmüştür.
*Herod kudüs kalesini takviye etmiş Antonia adını vermiştir. Herod öldüğünde Kudüste iki duvar vardır bizanslı Agrippa ms.43’te üçüncü duvara başlamıştır 70 te Romalı Titus şehri kuşatmış, mâbed ve şehir yanmıştır. Titus, duvarları yıktırmıştır.

*İmparator Hadrien Kudüse putperest bir şehir kurmak isteyince yahudiler ayaklanmış, ayaklanma bastırılıp şehrin inşası tamamlanmış, adına Colonia Aelia denmiş ve asırlarca varlığını korumuştur. Jüpitere ithaf edilmiştir Merkad-i Îsâ Kilisesi’nin yerine Afrodit Mâbedi yapılmıştır.
Şehre girmeye kalkan yahudiler öldürülmüş İmparator Konstantinos bunu kaldırmıştır.
*Konstantinos’un annesi Helena 326’da Zeytindağı’nda kilise yaptırılmış Konstantinos Hz. Îsâ’nın çarmıha gerildiği yerde Merkad-i Îsâ Kilisesini yapmıştır Konstantinos’un Hıristiyanlığı kabul etmesiyle Süleyman Mâbedi’ndeki Jüpiter tapınağı yıkılmıştır *Hıristiyanlar, Hz. Îsâ’nın sözlerine hürmeten Süleyman Mâbedi’ni inşa etmeyi reddetmişler 614’te Sâsânîler tarafından işgal edilen Kudüs’ü 629’da Bizanslı Herakleios kurtarmış İranlılar’dan geri aldığı kutsal haçı Kudüs’teki yerine koymuş, şehir 638’de müslümanlarca fethedilmiştir.

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
KUDÜS İlâhî Dinlerde Kudüs’ün Yeri.

*Kudüs Tevrat’ta sadece bir defa Salem adıyla zikredilir İshak’ın kurban olarak takdim edildiği Moriah dağının Süleyman Mâbedi’nin yeri olduğu tartışmalıdır. Şehrin krallık ve ibadet merkezi oluşu Hz. Dâvûd’la başlar Birinci mâbed döneminde mâbedin olduğu tepeye Sion tepesi denilmekteydi, Sion Kudüs’ün tamamıydı Hz. Dâvûd’a saltanatının ebediyen devam edeceği vaad edildiğinde Kudüs’ün ebedîliğine işaret sayılmıştır
*Hz. Süleyman zamanında mâbedin inşası Kudüs’e ayrı bir kutsallık sağlamış, bir taraftan Dâvûd’un saltanatının ebediyen devam edeceğine dair ilahi vaadi, diğer taraftan mâbedin ilahi mekânı olarak kabulü şehri kutsallaştırmıştır.*Mezmurlar’da ahid sandığının getirildiği Dâvûd şehri Rabbin seçtiği bir şehir olarak değil Rabbin meskeni olarak takdim edilmektedir. Peygamber Yeremya’ya göre Kudüs“Rabbin tahtı, adalet yurdu, kutsiyet dağı” yüksekliği güzel, bütün yerin sevinci” güzelliğin kemalidir yeremya Eğer seni unutursam ey Yeruşalim, sağ elim hünerini unutsun; seni anıp sevincimden üstün tutmazsam dilim damağıma yapışsın” demektedir.

*Kudüs, kutsallığı sebebiyle yahudi şeriatında farklı bir konumdadır ilahi bir yer olduğu için Kudüste ilaha kurbanlar takdim edilip hac ifa edilmiştir yılda üç defa Pesah, Şavuot ve Sukkot bayramlarında her erkek kurban takdimi için Rabbin huzurunda mâbedde bulunmakla yükümlü tutulmuştur *Hac mekânı olduğu için yahudiler kudüste ikamet etmek durumunda kalmışlar, kudüs kültür hayatını şekillendirmiştir allah Tarafından seçilen Kudüs, Yahudiliğin en yüce simgesidir Peygamberler övgüyle bahsetmişlerdir. İşaya Kudüs’ü “adalet şehri” diye adlandırmış şeriatın Sion’dan, Rabbin sözünün Yeruşalim’den çıkacağını bildirmekte Yeremya Kudüs’e “Rabbin tahtı” denileceğini, bütün milletlerin onda toplanacağını belirtmektedir*Eski Ahid’de kudüsün güzelliği anlatılmakta sevgiliye benzetilmektedir Neşîdeler Neşîdesi, Kudüs’ü görmeyenin güzelliği bilemeyeceği belirtilmekte, Midraş’ta Âdem’in Kudüs toprağından, dünyanın Sion’dan yaratıldığı nakledilmektedir. Yahudi şeriatında Kudüs şehri en kutsaldır. Yeryüzündeki en kutsal yer kutsallar kutsalı mekân Kudüs’teki mâbedde bulunmaktadır.

*Ms.70 teki yıkımla yahudi milletinde Kudüsün önemi azalmış mânevî sembol şeriat simgesi olarak varlığını sürdürmüştür ona özlem vardır Yahudiler dua ve ibadetlerinde Kudüs’e dönerler Yemek duasında Kudüs’ün inşasını diler Günde üç defa yapılan Amidah duasını Kudüs’e dönerek yapar Dâvûd saltanatını kurma arzusunu ifade eder Yıllık üç oruçta Kudüs’ün yıkılışına yas tutarlar

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
KUDÜS İlâhî Dinlerde Kudüs’ün Yeri.

*Kudüs’ün yahudi ibadet hayatındaki önemi yahudi devletinin Mesîh tarafından burada kurulacağı inancına dayanır. Kudüs’ün inşası ve mâbedin yapılması buna işarettir Yahudi geleneğinde yerde ve gökte Kudüs vardır. yerdeki Kudüs’e girmeden gökteki Kudüs’e girilemez *Kudüs dünyanın sonunda yerdekinin yerini almak üzere inecektir Kudüs kurulduğunda ve ölüler diriltildiğinde mâbedin bulunduğu tepeye Zeytindağı’na gömülme arzusu vardır. Yahudi Fısıh bayramı seder sofrası ve kefâret günü ibadeti “seneye Kudüs’te” dileğiyle sona erer*İncilde Kudüs önemlidir Markos incilinde Hz. Îsâ, Galile bölgesinde halka tebliğe başlar ve Kudüste mâbedi temizler. Yahudilerin tepkisiyle karşılaşır şehrin dışında çarmıha gerildiğinde mâbedin perdesi yırtılır. Yuhanna İncili Hz. Îsâ’nın birçok defa Kudüs’e geldiğini hayatı Kudüs’te sona erdiğini söylerler

*Kudüs ismi Kur’an’da geçmez şehirden el-Mescidü’l-Aksâ’nın mübarek kılınan çevresi şeklinde bahsedilmiştir bölge “mukaddes toprak iyi, güzel bir yer” olarak nitelendirilmiştir. Hadislerde Mescid-i Aksâ Mescid-i Harâm ve Mescid-i Resûlullah ile beraber üç mescidden biridir Mescid-i Harâm’dan sonra inşa edilen ikinci mescidtir *Hz. Peygamber Beytülmakdis’te namaz kılmayı tavsiye etmiştir rivayetlerde Hz. Îsâ Medine’de Resûl-i Ekrem’in kabri yanında veya Kudüs’te defnedilecektir.Hicretten önce üç yıl süreyle Hz. Peygamber Kâbe’yi önüne alıp Kudüs’e yönelerek namaz kılmış Medinenin on yedinci ayında devam ettiği, daha sonra kıblenin Kâbe’ye çevrilmiştir *Hz. Peygamber’in, Mescid-i Harâm’dan mübarek Mescid-i Aksâ’ya götürülmesi mi‘rac mûcizelerinde Mescid-i Aksâ’ya gitmesi şehrin önemini arttırmıştır. Muhammed Hamîdullah, Mescidü’l-Aksâ’nın Beytülmakdis değil semalarda bulunan, meleklerin Allah’a ibadet ettikleri bir mescid olduğunu ileri sürmüştür *Kudüs, Hz. İbrâhim ve peygamberlerin yaşadığı, mukaddes bir bölge olması, Hz. Süleyman’ın Beytülmakdis’ini barındırması, İsrâiloğulları ve peygamberlerin mücadele mekânı olmasıyla semavî dinlerde önemli bir yere sahiptir

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
KUDÜS Fetih ve Haçlı İstilâsı

*Müslümanlara Suriye ve Filistin kapısını açan Ecnâdeyn zaferinin ardından Bizans’a ait birçok şehir fethedilmiş, Suriye Yermük zaferiyle Bizanstan alınmış sıra Filistine gelmişti. kutsal merkez Kudüs’ü kuşatan İslâm orduları başkumandanı Ebû Ubeyde den aman dileyen Kudüs halkı şehri halifeye teslim etmek istedi Hz. Ömer, Ebû Ubeyde’nin davetiyle Câbiye’den Kudüs’e gelerek şehri teslim aldı *Kudüs halkıyla yapılan anlaşma cizye ve haraç karşılığında mal ve can güvenliğini, din ve ibadet hürriyetini sağladı hz. Ömer’in Câbiye’de Kudüs heyetiyle anlaştı 638 de Kudüs’ün fethiyle cami inşa eden Hz. Ömer kadı olarak tayin ettiği Sâmit’ten halka İslâm’ı öğretmesini istedi. *Hz. Osman Kudüs’e önem verdi Silvan bahçelerini kudüse vakfetti kutsal Kudüs’ün fethiyle şehri ziyaret etmiş, ve yerleşmiştir. Bazı sahâbîlerin mezarı Kudüs’tedir Sâmit bunlar arasındadır.

EN GÜZEL DUA ZİKİRDİR

ELİMİZİ SEMAYA KALDIRIYORUZ TÜM ŞEHİTLERİMİZE TÜM ÖLMÜŞLERİMİZE TÜM SEVDİKLERİMİZE VE TÜM İNSANLARA ALAHIN 99 İSMİ İLE İSTİYORUZ

ALLAH *ER-RAHMAN*ER-RAHİM**EL-MELİK*
EL-KUDDÜS*ES-SELAM*EL-MÜMİN*EL-MÜHEYMİN*
EL-AZİZ*EL-CEBBAR*EL-MÜTEKEBBİR*EL-HALIK*
EL-BARİ*EL-MUSAVVİR*EL-GAFFAR*EL-KAHHAR*
EL-VEHHAB*ER-REZZAK*EL-FETTAH*EL-ALİM*
EL-KABID*EL-BASIT*EL-HAFID*ER-RAFİ*EL-MUİZ*
EL-MÜZİLL*ES-SEMİ*EL-BASİR*EL-HAKEM*
EL-ADL*EL-LATİF*EL-HABİR*EL-HALİM*EL-AZİM*
EL-GAFUR*EŞ-ŞEKUR*EL-ALİYY*EL-KEBİR*
EL-HAFIZ*EL-MUKİT*EL-HASİB*EL-CELİL*
EL-KERİM*ER-RAKİB*EL-MÜCİB*EL-VASİ*
EL-HAKİM*EL-VEDUD*EL-MECİD*EL-BAİS*
EŞ-ŞEHİD*EL-HAKK*EL-VEKİL*EL-KAVİYY*
EL-METİN*EL-VELİYY*EL-HAMİD*EL-MUHSİ*
EL-MÜBDİ*EL-MUİD**EL-MUHYİ*EL-MÜMİT*
EL-HAYY*EL-KAYYUM*EL-VACİD*EL-MACİD*
EL-VAHİD*ES-SAMED*EL-KADİR*EL-MUKTEDİR*
EL-MUKADDİM*EL-MUAHHİR*EL-EVVEL*EL-AHİR*
EZ-ZAHİR*EL-BATIN*EL-VALİ*EL-MÜTEALİ*
EL-BERR*ET-TEVVAB*EL-MÜNTEKİM*EL-AFÜVV*ER-RAUF*MALİKÜL MÜLK*ZÜL-CELALİ VEL İKRAM
EL-MUKSİT*EL CAMİ*EL GANİY*EL-MUĞNİ
EL-MANİ*ED-DARR*EN-NAFİ*EN-NUR*
EL-HADİ*EL-BEDİ*EL-BAKİ*EL-VARİS*
ER-REŞİD*ES-SABUR*

Tüm şehitlerimize ve tüm ölmüşlerimize bir fatiha okuyalım

Bismillahirrahmânirrahîm.Elhamdü lillâhi rabbil'alemin Errahmânir'rahim Mâliki yevmiddin İyyâke na'budü ve iyyâke neste'în İhdinessırâtel müstakîm Sırâtellezine en'amte aleyhim ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn amin

Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle.Hamd o âlemlerin Rabbi,O Rahmân ve Rahim,O, din gününün maliki Allah'ın.Ancak sana ederiz kulluğu, ibadeti ve ancak senden dileriz yardımı, inayeti.
Hidayet eyle bizi doğru yola,O kendilerine nimet verdiğin mutlu kimselerin yoluna; o gazaba uğramışların ve o sapmışların yoluna değil.

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
KUDÜS ve islam tarihi

*Müslümanlara Suriye ve Filistin kapısını açan Ecnâdeyn zaferinin ardından Bizans’a ait birçok şehir fethedilmiş, Suriye Yermük zaferiyle Bizanstan alınmış sıra Filistine gelmişti. kutsal merkez Kudüs’ü kuşatan İslâm orduları başkumandanı Ebû Ubeyde den aman dileyen Kudüs halkı şehri halifeye teslim etmek istedi Hz. Ömer, Ebû Ubeyde’nin davetiyle Câbiye’den Kudüs’e gelerek şehri teslim aldı *Kudüs halkıyla yapılan anlaşma cizye ve haraç karşılığında mal ve can güvenliğini, din ve ibadet hürriyetini sağladı hz. Ömer’in Câbiye’de Kudüs heyetiyle anlaştı 638 de Kudüs’ün fethiyle cami inşa eden Hz. Ömer kadı olarak tayin ettiği Sâmit’ten halka İslâm’ı öğretmesini istedi. *Hz. Osman Kudüs’e önem verdi Silvan bahçelerini kudüse vakfetti kutsal Kudüs’ün fethiyle şehri ziyaret etmiş, ve yerleşmiştir. Bazı sahâbîlerin mezarı Kudüs’tedir Sâmit bunlar arasındadır.

*Emevîler döneminde Muâviye* devletin merkezini Dımaşk’a nakletmiş Kudüs önem kazanmıştır Muâviye, Suriye valisi iken Hz. Osman’ın katillerinin cezalandırılması konusunda Mısır fâtihi Amr ile Kudüs’te anlaşmış Kudüs’te halifeliğini ilân etmiştir Filistin bölgesi valilik tayininde şeref pâyesi* görülmüştür*Emevîlerin en önemli imar faaliyeti Kubbetü’s-sahre ve Mescid-i Aksâ’nın inşasıdır halife Abdülmelik tarafından yaptırılan ve islamın en güzel eseri Kubbetü’s-sahre’nin* müslümanları hac için Kudüs’e yöneltmek amacıyla inşa ettirildiği görüşleri vardır
*Mescid-i Aksâ, Abdülmelik ve oğlu Velîd tarafından onarılmış Dımaşk-Kudüs yolu* düzenlenmiş, surlarda iki kapı açılmış, darphâne kurulmuştur Süleyman Abdülmelik’in Remle’yi Filistin’in merkezi yapmış Kudüste Arap nüfusu artmıştır son Emevî hükümdarı Mervân’a yönelik isyanlarda kudüs yakılıp yıkılmıştır

*Abbâsî iktidarında Bağdat başkent olmuş Suriye Filistin geri kalmıştır Kudüs ise islamın üçüncü kutsal şehridir Halifesi Mansûr, aksayı 748 de Mehdî-Billâh 780 de ki Hârûnürreşîd hıristiyan ve yahudilerinde kalabileceği* yerler yaptırdı* kütüphane kurdurdu.hıristiyan ve yahudiler maddî destek verdi *Kudüsdeki yahudiler din ve ibadetlerinde serbest idiler. Kudüs’e büyük önem veren halife Me’mûn Harem-i şerif’in doğu ve kuzey kapılarını yaptırmış Muktedir-Billâh’ın annesi Kubbetü’s-sahre’ye dört güzel kapı hediye etmiştir.*Kudüs, VIII. yy da önemli bir ilim merkeziydi geldi. Râbia el-Adeviyye, Bişr el-Hâfî* gibi sûfîler Kudüs’ü cazibe merkezi haline getirdi. Abbâsîler döneminde Kudüs ilmî ziyaret ticaret güvenlik merkeziydi ancak salgın deprem kıtlıklardan etkilenmiştir* Mu‘tasım zamanında Filistinde çiftçileri toplayan Yemânî* ayaklanmasında halk şehirden kaçtı ve ibadet mekânları âsilerce tahrip edildi.

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
KUDÜS ve islam tarihi

*Mısır’da Tolunoğullarını kuran Ahmed Tolun 878 Filistin’i aldı Kudüs Kahire idaresinde kaldı. Tolunoğullardan İhşîdîlere İhşîdîler’in Fâtımîlerce yıkılmasıyla da kudüs fâtımîler’in hâkimiyetine girdi.*Fatimiler döneminde kudüse yahudiler idareciler ve müslümanlar defnedildi* Abbâsîler’in Mısır valisi Nûşerî ve Mansûr İhşîdîler’in kurucusu Tuğç, kardeşi Hasan, oğulları Ebü’l-Kāsım Ebü’l-Hasan İhşîdîler’in veziri ve hükümdarı Kâfûr kudüste gömülmüştür*Kudüs, 969-1071 de Fâtımî hâkimiyetindeydi Filistin ve Kudüs, Karmatîler ve Cerrâhîler ve bedevî mücadelelerine sahne oldu. Cerrâhîler Bizans desteğiyle Filistinde söz istediler Dengesiz Fâtımî Halifesi Biemrillâh döneminde Kudüs’te müslüman yahudi ve hıristiyanlar zorlandılar Hâkim, kıyame Kilisesi’ni yağmalattı
*Fâtımîler devrinde Kudüs tıpda gelişti* birçok tabip yetişti. zengin vakıflarda, hastalar* ücretsiz tedavi ediliyordu. X. yüzyılın sonlarında İsmâilî daveti yaygınlaştırmak için şehirde bir dârülilim kuruldu.*XI.yüzyılda Filistin’deki* depremler Kudüs’ü* etkiledi.* Kubbetü’s-sahre ve Mescid-i Aksâ, Halife Zâhir tarafından inşa edildi. 1068 depreminde Remle’nin* zarar görmesi Kudüs’ü* öne çıkardı.* hıristiyan hacıların sayısı arttı 1065’te Kudüs’e Avrupa’dan 12.000 kişilik bir kafilenin geldi Fâtımîler kudüs surları ve kalelerini onardı.

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
KUDÜS ve islam tarihi selçuklular

*Kudüs, Fâtımîler’den sonra çeyrek asır* Selçuklu-Türkmen hâkimiyetinde kaldı. Selçuklu kumandanı Atsız Kudüs’ü 1073 te zaptetti Fâtımîleri uzaklaştırdı Fâtımî Halifesi Billâh adına okunmakta olan hutbeye son verdi Abbâsî Halifesi Biemrillâh ve Büyük Sultan Alparslana hutbe okuttu. *Kahire önlerinde Fâtımîlere mağlûp oldu. Kudüs’teki Araplar Atsıza* isyan etti şehirde Fâtımîler adına hutbe okundu Dımaşk’a çekilen Atsız, Anadolu Türkmen kuvvetleriyle Kudüse yürüdü bir günlük kuşatmadan şehri ele geçirip isyancıları cezalandırdı. Sultan Melikşah’ın kardeşi Tutuş 1079 da Atsız’ı ortadan kaldırdı, Kudüs ve çevresini Artuk beye verdi

*Artuk Bey 1089 da* Kudüs’te yeni bir cami yaptı Artuk Bey’in ölümüyle kudüs oğulları Sökmen ve İlgazi’nin elinde kaldı. Halep Selçuklu Meliki Tutuş ile Dımaşk Selçuklu Meliki Dukak mücadelesinden istfade eden Fâtımî veziri* başkumandanı Efdal Kudüs’ü kuşatarak İlgazi ve Sökmen’den teslim aldı (Temmuz 1098). *Selçuklu Antakya emîri Yağısıyan kudüsü Fâtımîler’den almak amacıyla Nablusta Kudüse* yürüdüyse başarı sağlayamadı. Bir yıl sonra da şehir Haçlılar’ın eline geçti (1099).
*Selçuklular’ın Kudüs hâkimiyeyindeki yirmi beş yıl şehir Sünnî çizgide gelişti Şâfiî âlim Nasr Nasriyye Medresesi’ni hanefî medresesi kurdu.Ferec eş-, Hanbelî mezhebinde dersler verdi.İslâm dünyasının* âlimleri Kudüs’e geldi Gazzâlî ve İbnü’l-Arabî de vardı Mutahhar Makdisî Kayserânî Kudüslü meşhur âlimlerdendir* *Yahudilik’te ve Hıristiyanlık’ta da kutsal sayılması, Hz. Peygamber’in mi‘raca götürülmesi ilk kıble olması Kur’an’da olmasıyla* Kudüs’ün islamda önemli bir yeri vardır.

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
KUDÜS krallığı

Haçlılar Dönemi.*I. Haçlı Seferinde üç yıl süren yürüyüşlen sonra 7 Haziran 1099 da* Fâtımîler’in elindeki Kudüse ulaştılar. hayalini kurdukları Kudüs gözlerinin önündeydi; bu yere Sevinç tepesi Montjoie dediler ordugâh kurdular. Şehir sağlam surlarla çevriliydi. Vali* kuşatmaya karşı önlem almıştı. Yafa Limanı’na gelen* Cenova ve dört İngiliz gemisinin yardımıyla Haçlılar kudüse taaruz ettiler *Haçlılar kudüsün kuzey surlarına hücum ettiler Bouillon’un birlikleri, Çiçek Kapısını aşdılar. Şehre inenler Sütunlar Kapısı’nı açtı ana ordu şehre girdi beş haftalık kuşatmadan sonra kudüs düştü (15 Temmuz 1099).

*Haçlılar kudüsü kuşattılar Müslümanlar Kubbetü’s-sahre ve Mescid-i Aksâ ya* sığınıp canını kurtarmaya çalıştı Tankred’in sancağı Kubbetü’s-sahre’ye asıldı. kutsal yer* yağmalandı. Toulouse Kontu güney surlarından şehre girdi valiye
Davud kulesini Fatimi valisi çaresizlik içinde Kudüs’ten canlı çıkan tek müslüman grup oldu.
*Müslümanlar 638 de Kudüs’ü fethettiklerinde Halife Ömer can ve mal güvenliği sağlamıştı Haçlılar bütün müslümanları, ve Mûsevîler’i katletti dünyada eşi görülmemiş bir vahşetti şövalyeler Araplar’ın yuttukları altınları bağırsaklarından çıkardı öldürdükten sonra karınlarını deşti ellerinde kılıç şehirde dolaşıp hiçbir canlı bırakmadılar
*Haçlılar kudüsü öldürdüler. Mescid-i Aksâ kılıçtan geçirildi. Kutsal mabedi katlettiler Harem-i şerif kan içindeydi* kudüsteki tam bir katliamdı Katliamı dünya dehşet içinde izliyordu kurbanların sayısı belli değildi Kudüs’te müslüman ve Mûsevîler öldürüldü İslâm dünyası yastaydı* Müslümanlar barbar Haçlılarla iki yüzyıl mücadele ettiler kan ve revan içinde selahaddini bekliyordu

*Kudüs’ün zaptından iki sonra idarenin başına “kutsal mezarın bekçisi”* Bouillon seçildi patrik Arnoul ibadet eden papazları aforoz etti 461 yıl İslâm sancağı olan Kudüs’te hıristiyan hakları korunmuş, dine saygı gösterilmişdi. Kudüs Latinler tarafından zaptedilince yerli hıristiyanlar müslümanların gitmesinden pişmanlık duydular
*Haçlılar Kudüs’te müslüman eserlerini* yağmaladılar.* Aksâ tahrip edildi, Camiler kiliseye çevrildi başka amaçla kullanıldı. Kutsal Mezar Kilisesi inşa edildi. Kudüs kralları buraya gömüldü. Vaftizci Yahyâ kilisesi büyütülerek 1000 kişilik hastahane ve kilise inşa edildi. Burayı Hospitalier Şövalye Tarikatı’nın yönetti *Kubbetü’s-sahre ya haç dikildi ve mihrap oturtuldu. Mescid-i Aksâ kralların sarayı haline getirildi. Kudüs hıristiyan şehri yapıldı Müslüman ve yahudilerin şehirde kalmasına izin verilmedi. Kudüs’e derin hendekler yapıldı Kudüs’e giriş çıkışı sağlayan dört ana kapı ile şehir surlarına dokunulmadı

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
KUDÜS krallığı

Haçlılar, kudüsü aldıktan sonra Remle’ye ilerlemiş Fâtımîleri yenerek* Filistin hâkimiyetini güçlendirdiler* 1100’de* Urfa kontu Boudouin kudüs kralı oldu On sekiz yıllık saltanatında Kudüs Krallığ büyüdü ve güçlendi Fâtımîleri yendi Kudüs Krallığı’nın Venedik ve Cenova yardımlarıyla Filistini zaptederek genişletti. Arsuf, Kaysâriye, Hayfa, Yafa, Akkâ Beyrut ele geçirildi. Saltanatı süresince Urfa, Antakya ve Trablus Haçlı birlik içinde tuttu

*II. Baudouin, Mısır ve Dımaşk kuvvetlerine karşı Urfa ve Antakya birlikleriyle Aşdod’a ilerledi, savaş olmadı. Baudouin, 1119 da Antakya ordusunun Artuklu Beyi tarafından kılıçtan geçirilmesiyle Antakyada hâkimiyetini ele aldı. Artuklularla mücadele etti yönetim ve savunmada etkili oldu Hospitalier ve Templier şövalye tarikatı kuruldu.* Tarikat şövalyeleri en acımasız müslüman düşmanıydılar*II. Baudouin, 1123’te Artuklu Belek’e esir düştü Harput Kalesie hapsedildi Kudüs Krallığını Geldemar yönetti Kudüs ordusu Venedik desteğiyle 1124’te Filistin kıyısına sahip oldu. Baudouin Artuklular’ın elindeki Halep’i kuşattı. Halep’i Musul Valisi Aksungur kurtardı.
*II. Baudouin’in ölümüyle damadı Anjou taç giydi sevilen ve* itaat edilen bir kraldı genişlemeye son verip sınırları korudu. Çünkü sadece Kudüs değil bütün Haçlılar Musul ve Halep hâkimi atabek İmâdüddin Zenginden korkuyordu*İmâdüddin Zengî, 1144’te Urfa’yı fethederek Haçlılara son verdi. ilk Haçlı devleti ortadan kalktı* Kudüs Krallığı ve diğer Haçlılar korktular Haçlı orduların Dımaşk kuşatması tam bir fiyaskoydu

*1149’da Antakya Prinkepsi Raymondu Halep hükümdarı Nûreddin Zengî öldürdü 1152’de Trablus kontu II. Raymond’u Haşhaşîler öldürüldü Haçlıların sorumluluğu kadınlarda kaldı. III. Baudouin un annesi krallığın tek hâkimiydi. III. Baudouin kutsal ülkede doğmuş ilk Kudüs kralıydı. 19 Ağustos 1153’te Askalan’ı zaptetmesi Haçlılar’ın son büyük başarısıydı*Kudüs Kralı Amaury Bizans ile iyi ilişkiler* sürdürdü. doğu sınırı, Dımaşk hâkimi Nûreddin* Zengî’nin elindeydi. Suriye hâkimi zengi ile savaşamazdı Nûreddin, Mısır’a sahip olmadığı sürece Kudüs Krallığı için tehlike teşkil etmezdi *1163 de Mısır’a saldıran Amaury, Vezir Şâver ile Nûreddin’in kumandanı Şîrkûh* mücadelesinde Şâver’i destekledi. 1164 te Şîrkûh’u emir Nûreddin’in Hârim’e hücum etmesiyle Kudüs’e döndü.1168’de Kral Amaury yine Mısır’a saldırdı, Mısır’ı ele geçiren, Nûreddin’in kumandanı Şîrkûh oldu (8 Ocak 1169). *Mısır’ı kaybeden Kudüs Kralı Amauryun Mısır seferleri* başarısızdı. Amauryun* yerine on üç yaşındaki cüzzamlı oğlu Baudouin geçti. Trablus Kontu Raymond kral nâibi oldu baronlar ve şövalyeler* onu destekledi* müslümanlarla iyi geçinmek istiyorlardı Tek çıkar yol, emir Nûreddin in manevi oğlu islam sancaktarı melik Selâhaddîn ile anlaşmaktı.

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
Melik eyyubi ve kudüs

*Tapınak şövalyeleri müslümanlara saldırmak istiyordu.Emir Selâhaddin ile sık sık çatışmaya giriyorlardı Kerekli Châtillon’un Kahire’de müslüman kervanına saldırması emir Selâhaddînin sabrını taşırdı. Selâhaddin, 4 Temmuz 1187’de Hittîn de Kudüs krallık ordusunu yok etti.
*Emir selahattin Kudüs Krallığı’na ait şehir ve kaleleri* ele geçirdi Taberiye, Akkâ, Nablus, Yafa, Sayda, Beyrut, Cübeyl, Askalân, Gazze zaptedildi.sıra Kudüsteydi Selâhaddin mücahid ordususuyla kudüs yürüdü* Eyyûbî 20 Eylül 1187’de Kudüse karargâh kurdu. kuzeybatı sur kesimine hücum edildi. surlar altına lağım kazıldı Haçlı savunması çöktü. kudüs ordusu teslim oldu
*melik Selâhaddin çok az bir fidyeyle kudüsün terkedimesine izin verdi. Haçlılar fidye ödeyeceklerdi. para bulamayanlar serbest bırakıldı. Tapınakçı tarikatı insanlarını kurtarmak için kuruş harcamadılar. Patrik kendisi için 10 dinar ödedi; sahip olduğu servetiyle Kudüs’ten gitti. Selâhaddin’in insanlığı Kudüs’ü zapteden Haçlı vahşetiyle tam bir tezat oluşturmaktadır
*Mi’raç kandiline denk düşen 2 Ekim 1187 Cuma günü Selâhaddin Kudüs’e girdi. Haçlılar’ın kana buladıkları taşkınlık yapılmadı; müslümanlar zaferi kutladılar. Haçlılar Kudüs’ten giderken Ortodoks ve Ya‘kūbî hıristiyanlar kaldı. Mûsevîler şehre yerleşti Hıristiyanlara ait kutsal yerler Ortodoks kilisesine teslim edildi. Emir Selâhaddîn, Haçlılar tarafından saray olarak kullanılan Mescid-i Aksâ’yı camiye çevirdi

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
Melik eyyubi ve kudüs

*Emir selahaddin kudüsü fethettikten sonra
Nûreddin zenginin Halep’teki minberini getirtti. Şehrin idaresini düzenledi kudüs surları tamir ettirildi ve hendekler kazıldı. Sultan Kudüs’ün idaresini Fakih Îsâ’ya verdi, onun ölümüyle Necmî getirildi. Haçlılar Sûr, Trablus, Antakya da toplandılar Kudüs Krallığı bir asır Suriye’nin kıyı şehirlerinde Akkâda varlığını sürdürdü.
*Avrupalılar Kudüs’ü almak için İngiltere, Fransa, Almanya III. Haçlı Seferi’ni düzenlediler Selâhaddîn Askalân Kalesi’nin tahrip ettirdi Şâban 587’de 11 Eylül 1191 de kale yıkıldı Sultan eyyubi Kudüs savunmasını Haçlılar’ın Kudüs’ü geri almak için beş yıllık mücadelesi 2 Eylül 1192 deki barış antlaşmasıyla sona erdi.

*Kudüs antlaşmasına göre taraflar ticaret yapabilecek, hıristiyanlar hac için Kudüs’e gelebilecekti Kudüs’te Hanefî medresesi yaptıran Eyyûbî Hükümdarı Muazzam, Haçlılar’ın Kudüs’ü ele geçirmesinden endişe ettiği için Harem-i şerif Merkad-i Îsâ ve Dâvûd Kulesi hariç şehrin tahrip ettirdi Surların yıkılmasıyla kadınlar, çocuklar ve yaşlılar şehri terkedip Kahire ve Kerek’e gittiler.
*Kudüs’ü ele geçiremeyen Haçlılar İmparator Friedrichin Haçlı seferinde Eyyûbîlerle anlaşarak on yıl süreyle Kudüs’e ve Kudüs’ü Yafa’ya bağlayan dar bir araziye sahip oldular Batılılar silâhla kavuşamadığı Kudüs’e diplomasiyle kavuştular.
*Anlaşmada müslümanlar Kudüs’e giremedi İslâm dünyası Dımaşk’ta mâtem ilân etti Sultan Kâmil Harem-i şerif’in müslümanların olduğunu belirtti müslümanların acısı azalmadı. Friedrich Kudüs tacını kendi elleriyle başına koydu *Hârizmliler, Dımaşkta dehşet saçtı bölgeyi yakıp yıktı 11 Temmuz 1244’te Kudüs’e girdiler. hıristiyan halk Kudüs’ten Yafa’ya gitti Hârizmlilerin pususunda öldürüldüler eyyubi Meliki Sâlih ve Hârizmliler, Suriye Eyyûbîleri’ni ve Haçlılar’ı Gazze de Kudüs Mısır Eyyûbîleri’ne geçti oldu.Haçlılar’ın 1099’da Kudüs’ü alışından 145 yıl sonra şehir Türklere geçti

EN GÜZEL DUA ZİKİRDİR

ELİMİZİ SEMAYA KALDIRIYORUZ TÜM ŞEHİTLERİMİZE TÜM ÖLMÜŞLERİMİZE TÜM SEVDİKLERİMİZE VE TÜM İNSANLARA ALAHIN 99 İSMİ İLE İSTİYORUZ

ALLAH *ER-RAHMAN*ER-RAHİM**EL-MELİK*
EL-KUDDÜS*ES-SELAM*EL-MÜMİN*EL-MÜHEYMİN*
EL-AZİZ*EL-CEBBAR*EL-MÜTEKEBBİR*EL-HALIK*
EL-BARİ*EL-MUSAVVİR*EL-GAFFAR*EL-KAHHAR*
EL-VEHHAB*ER-REZZAK*EL-FETTAH*EL-ALİM*
EL-KABID*EL-BASIT*EL-HAFID*ER-RAFİ*EL-MUİZ*
EL-MÜZİLL*ES-SEMİ*EL-BASİR*EL-HAKEM*
EL-ADL*EL-LATİF*EL-HABİR*EL-HALİM*EL-AZİM*
EL-GAFUR*EŞ-ŞEKUR*EL-ALİYY*EL-KEBİR*
EL-HAFIZ*EL-MUKİT*EL-HASİB*EL-CELİL*
EL-KERİM*ER-RAKİB*EL-MÜCİB*EL-VASİ*
EL-HAKİM*EL-VEDUD*EL-MECİD*EL-BAİS*
EŞ-ŞEHİD*EL-HAKK*EL-VEKİL*EL-KAVİYY*
EL-METİN*EL-VELİYY*EL-HAMİD*EL-MUHSİ*
EL-MÜBDİ*EL-MUİD**EL-MUHYİ*EL-MÜMİT*
EL-HAYY*EL-KAYYUM*EL-VACİD*EL-MACİD*
EL-VAHİD*ES-SAMED*EL-KADİR*EL-MUKTEDİR*
EL-MUKADDİM*EL-MUAHHİR*EL-EVVEL*EL-AHİR*
EZ-ZAHİR*EL-BATIN*EL-VALİ*EL-MÜTEALİ*
EL-BERR*ET-TEVVAB*EL-MÜNTEKİM*EL-AFÜVV*ER-RAUF*MALİKÜL MÜLK*ZÜL-CELALİ VEL İKRAM
EL-MUKSİT*EL CAMİ*EL GANİY*EL-MUĞNİ
EL-MANİ*ED-DARR*EN-NAFİ*EN-NUR*
EL-HADİ*EL-BEDİ*EL-BAKİ*EL-VARİS*
ER-REŞİD*ES-SABUR*

Tüm şehitlerimize ve tüm ölmüşlerimize bir fatiha okuyalım

Bismillahirrahmânirrahîm.Elhamdü lillâhi rabbil'alemin Errahmânir'rahim Mâliki yevmiddin İyyâke na'budü ve iyyâke neste'în İhdinessırâtel müstakîm Sırâtellezine en'amte aleyhim ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn amin

Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle.Hamd o âlemlerin Rabbi,O Rahmân ve Rahim,O, din gününün maliki Allah'ın.Ancak sana ederiz kulluğu, ibadeti ve ancak senden dileriz yardımı, inayeti.
Hidayet eyle bizi doğru yola,O kendilerine nimet verdiğin mutlu kimselerin yoluna; o gazaba uğramışların ve o sapmışların yoluna değil

Kaynak islam ansiklopedisi
Memlükler ve Kudüs,

*Memlük Devleti’nin ilk yıllarında kudüs Suriye Eyyûbîleri ile Memlükler arasında el değiştirdi. Abbâsîler aracılığıyla yapılan barış antlaşması ile Kudüs Memlükler’e bırakıldı. Moğollar’a karşı kazanılan Aynicâlût zaferiyle 1260 da Eyyûbî hânedanı sona erdi kudüs memluklulara geçti ve istikrarlı bir yönetime kavuştu. *Hilâl haç mücadelesinin sembolü Kudüste Haçlı tehlikesinin bitmesiyle siyasî önem azaldı.ticaret yollarının uzağındaydı şehirde askerî birlik yoktu
Kudüs Memlük idaresinde Gazze ve Dımaşk nâibinin tayin ettiği valiler tarafından yönetiliyordu. Şehirde vali veya nâiblerden başka müslümanların mukaddes kabul ettiği yerlerden sorumlu nâzırü’l-haremeyni’ş-şerîfeyn de görev yapıyordu.

*Kudüs nâibleri nâzırü’l-haremeyni’ş-şerîfeyn unvanı taşıyordu. Memlük sultanı Memlük emîrlerini Kudüs’e sürüyor şehrin siyasî konumu şehirde asker bulunmaması ve Kudüs’teki sürgün Memlük emîrlerinin isyan ihtimalini azaltıyordu.emekli memlük emîrleri Kudüs’ün siyasetten uzak olması ve dinî konumundan kudüsü tercih ediyorlardı. yahudi ve hıristiyanlarda müslümanlarda Kudüs’te yaşama ve defnedilme arzusu vardı.*Moğollar ve Haçlılar karşısında kazandıkları zaferlerde Memlükler, müslümanların mukaddes şehiri Kudüs’e büyük önem verdiler şehri ettiler Kudüs’ün İslâm şehri haline geldi Kudüs’teki önemli eserler Memlüklere aittir. Kudüs inşa edilmiştir*Kudüs’ü ziyaret eden Memlük sultanı Baybars, Kubbetü’s-sahre yı tamir ettirmiştir. tâcirler ve fakirler için han yaptırmış köy gelirini kutsal mekânlara ayırmıştır.

*Memluk sultanı Kalavun 1282 de, kudüste fakirler için Ribâtü’l-Mansûrî yaptırmıştır. Sultan Lâçin Mihrâb-ı Dâvûd’u ihya etmiştir. Kudüs Memlükler devrinde esas gelişmesini Kalavun döneminde 1293-1341 de olmuştur. Aksâ ve Kubbetü’s-sahre’yi tamir ettirmiş Kubbetü’s-sahre kemerlerini yaptırmış, Mescid-i Aksâ’yı mermerlerini kaplatmış, Harem-i şerif’teki mâbedlerin kubbelerini yaldızlatmıştır. *Kudüste Kırk yıldan fazla hüküm süren Memluk sultanı Kalavun döneminde pek çok medrese, çarşı, han, hamam ve ribât yapılmış, Kudüs Kalesi yenilenmiş ve şehre su getirilmiştir. Kalenin batı köşesindeki cami 1310 yılında inşa edilmiştir.*Memluk Sultanı Berkuk Kudüste Kaysâriyye adıyla bilinen Hânü’z-Zâhir’i yaptırnış Kudüs su yolunu inşa etrmiştir. Kubbetü’s-sahre’nin kubbesini onartmış hıristiyan saldırıları sebebiyle Kudüs’teki hıristiyanların yapılarını yıktırmıştır. Melikü’l-Eşref Aksâ’yı tamir ettirmiş Kayıtbay Sebîlü Kayıtbay olarak bilinen sebili yaptırmıştır. Eşrefiyye Medresesi’ni tamir ettirmiştir.Kudüs’te elli medrese ve yirmi ve ribât mevcuttur

Kaynak islam ansiklopedisi
Kudüs’teki Osmanlı yönetimi,

*Kudüs, 4 asır Osmanlı sancağıydı Şam ve Sayda eyaletiydi Suriye vilâyetiydi 1872-1917 döneminde ise müstakil mutasarrıflık statüsüyle merkezî hükümete 1860’lardâma Şam defterdarlığına bağlandı Osmanlı Kudüse önem verdi
*Sultan Süleyman kudüsde büyük imarlar gerçekleştirdi. Kubbetü’s-sahre restore edildi surlar inşa edildi Yapımı beş yılda tamamlanan, uzunluğu 3 kilometreyi, yüksekliği 12 metreyi aşan surların otuz dört kulesi ve yedi kapısı vardır Sultan Süleyman’ın en önemli kudüs projesi Beytülahm ve Halîlürrahmân’dan Kudüs’e su getiren kanalların tamiri, şehir suyunun yenilenmesi ve su çeşmelerinin inşaatı olmuştur.
*Hürrem Sultan’ın 1551’de yaptırdığı külliye Kudüs’ün en önemli hayır kuruluşudur Cami, medrese, han, ribât ve imaretten oluşur Kudüs’teki Osmanlı eserlerinin en gözdesidir Günümüzde bakımsız bir vaziyette ayaktadır yüzlerce misafir, öğrenci ve fakire yemek dağıtılmıştır.
*Hürrem Sultan, Suriye Filistin Remlede köy ve araziyi bu vakfa tahsis etmiş 1558’deki ölümüyle Sultan Süleyman, Sayda civarındaki köy arazilerini vakfa eklemiştir

*XVI. yüzyılda Osmanlının zayıflaması Kudüs’ü olumsuz etkilemiştir. Kudüs güvenliği zayıflamış hacılar bedevîlerin saldırılarına uğramıştır güvenlik kuleleri yapılmış timar ve zeâmet sahipleri Kudüs, Halîlürrahmân ve Nebî Mûsâ’yı ziyaret eden hacıların güvenliğini sağlamakla görevlendirilmiştir
*Osmanlı Kudüs hıristiyanlarının ilişkileri gergindir Latin kilisesi ile Rum ve Ermeni kiliseleri arasında kutsal mekânlarla ilgili anlaşmazlık vardır 1670 de Latin kilisesi ile Rum Ortodokslar arasında kanlı çatışmalara çıkmıştır. Latinler’in Katoliklerin desteğini almaları Fransa’nın Latin kilisesinde girişimlerini sürdürmesi ve Rumların Osmanlıda etkisini arttırarak Habeş, Süryanî ve Kıptî kiliselerinin rumlara bağlanması hıristiyan mezheplerindeki anlaşmazlıkları körüklemiştir.

Kaynak islam ansiklopedisi
Kudüs’teki Osmanlı yönetimi,

*1702’de Kudüs sancak beyi tayin edilen Muhammed Paşa’nın vergileri arttırması ve Nakîbüleşraf Muhammed Hüseynî’nin öncülüğünde isyana sebep oldu nakîbüleşraf kudüs yönetimini iki yıl boyunca ele geçirdi. Şam eyalet valisi 1705’te askerî güç kullanarak isyanı bastırdı*XVIII. yüzyılda osmanlıda görülen zaaf Kudüs’te yeni gelişmelere yol açtı. Kudüs sancak beyleri güçlü ailelerden seçilecek böylece Kudüs’teki ailelerin gücü artacaktı Kudüs sancak beyleri Tûkan ve Nimr ailelerinden seçildi. Osmanlı ve Kudüs yönetiminde etkili oldular.
*müftüler Ebü’l-Lutf, nakîbüleşraflar Hüseynî şer‘î mahkeme ve belediye başkanları Hâlidî ailesinden seçildi. I. Meşrutiyette Kudüs’ün temsili için Hâlidî ve Hüseynîler yarışmış, seçimi Yûsuf el-Hâlidî kazanmıştır. II. Meşrutiyette ise Kudüsü Rûhî el-Hâlidî ve Saîd el-Hüseynî temsil etmiştir.
*1798’de Mısır’ı işgal eden Napolyon Gazze ve Remle’yi ele geçirerek Kudüs’ün Akdeniz sahili Safed’i de ele geçirip Şam bağlantısını kesti. Akkâ’da Cezzâr Ahmed Paşa’nın Fransızları yenmesiyle ve Mayıs 1799’da Fransızlar kudüsü terketmiştir*1807’de Kudüs isyanı Sayda Valisi Süleyman Paşa bastırdı. Vehhâbîlere karşı Sayda Valisi Süleyman Paşa Kudüs sancağına geçti 1821’deki Yunan isyanı Kudüs’teki Rum Ortodoksları hareketlendirdi 1825’te Kudüs köyleri askere gitmemek ve vergi ödememek için bir isyan başlattılar; İbrâhim Ebû Goş’un kudüsü ele geçirdi. Sayda Valisi Abdullah Paşa isyanları bastırdı

Kaynak islam ansiklopedisi
Kudüs’teki Osmanlı yönetimi,

*Mısır Valisi Ali Paşanın Kudüs’teki katı uygulamaları 1838 de Kudüste ayaklanmaya yol açtı. 1840’ta Kudüs Osmanlıya geçdi. 1838’de Kudüs’te ilk konsolosluğu İngiltere açtı Prusya, Fransa, Avusturya ve Rusya takip etti. misyoner faaliyetler arttı 1841’de İngiliz-Alman Protestan 1845’te Grek-Ortodoks patriği 1847’de Latin patrikliği açıldı*XIX. yüzyılda Avrupanın dinî, siyasî yatırımları Kudüs’te arttı Avrupa azınlıklara baskılarını arttırdı İngiltere, yahudilerin Fransızlar Katolik Ruslar ise Ortodokslarda etkiliydi. 1870’lerdeki yahudi göçü Kudüs’ün nüfusunu değiştirdi XIX. yüzyılda Yahudiler eski şehirde Araplar şehrin kuzey ve doğusunda yerleşim yerler kurdular; yeni şehirler oluştu.

*Osmanlı Devleti, Kudüste Avrupa etkisini azalttı, Kudüs modernleşti 1863’te Kudüs Belediyesi kuruldu temizlik, kanalizasyon aydınlatma hizmetleri verdi belediye hastahanesi ve Kudüs polis gücü oluşturuldu. Yafa Kapısı’na sebil ve saat kulesi inşa edildi. *Siyasette en önemli problem yasa dışı yahudi göçüdür Osmanlı Devleti, yahudi göçünü ve yahudilere toprak satışını engellemek için tedbirler almasına rağmen başarılı olamadı. Abdülhamid han döneminde siyonizm ve Filistin için yoğun çabalar sarfedildi. I. Dünya Savaşı’nıda Osmanlının yenilmesiyle Kudüs’ün geleceği değişti *Kudüs’ün Nüfus çoğunluğunu Araplar Anadolu, Afrika, Hindistan ve Orta Asya müslümanları Oluşturur Mağribî nüfus kalabalıktır. Hıristiyanlar ise Süryânî, Ya‘kūbî, Ermeni, Rum, Sırp, Frenk ve Gürcülerden meydana gelir. yahudi nüfus artışının sebebi, Osmanlılar’ın İspanya’dan sürülen yahudilerin Kudüs’e yerleştirilmeleridir

*Kudüste Yahudiler 1538’de üç mahalleydi 1617’de Kudüste gelen Polonyalı Simeon burada on iki hâne yerli Ermeni otuz hâne Kıptî, az miktarda Rum bulunduğunu; Ermeni, Rum, Frenk ve Sırplar’a ait dört manastırın yer aldığını yazar 1660’ta kudüs halkı Arap, Türk yahudi Frenk, Rum, Ermeni, Mârûnî, Gürcü, Kıptî, Habeş ve Keldânîlerden meydana gelmektedir Evliya Çelebi kudüste Türk garnizonunun ve yetmiş türk evin mevcut olduğunu, Hz. Dâvûd varoşunda ve 1000 evin sur içinde yer aldığını yazar *XVIII. yüzyılda Kudüs’ün nüfusu 14.000 dir 1849’da şehirde 6184 müslüman, 3744 hıristiyan ve 1790 yahudi olmak üzere 11.682 kişi yaşıyordu. 1870’te nüfus 20.000, 1880’de 30.000 1890’da 40.000 e ulaştı. yahudi nüfus en kalabalık gruptu 1900’de 10.000 müslüman, 10.000 hıristiyan ve 35.000 yahudi vardı toplam nüfus 55.000 di Kudüste yahudi nüfusu kasten abartılmaktadır Siyonistler yahudi nüfusunu 45.000 göstermiştir Osmanlı kayıtlarında bu sayı 18000 dir

EN GÜZEL DUA ZİKİRDİR

ELİMİZİ SEMAYA KALDIRIYORUZ TÜM ŞEHİTLERİMİZE TÜM ÖLMÜŞLERİMİZE TÜM SEVDİKLERİMİZE VE TÜM İNSANLARA ALAHIN 99 İSMİ İLE İSTİYORUZ

ALLAH *ER-RAHMAN*ER-RAHİM**EL-MELİK*
EL-KUDDÜS*ES-SELAM*EL-MÜMİN*EL-MÜHEYMİN*
EL-AZİZ*EL-CEBBAR*EL-MÜTEKEBBİR*EL-HALIK*
EL-BARİ*EL-MUSAVVİR*EL-GAFFAR*EL-KAHHAR*
EL-VEHHAB*ER-REZZAK*EL-FETTAH*EL-ALİM*
EL-KABID*EL-BASIT*EL-HAFID*ER-RAFİ*EL-MUİZ*
EL-MÜZİLL*ES-SEMİ*EL-BASİR*EL-HAKEM*
EL-ADL*EL-LATİF*EL-HABİR*EL-HALİM*EL-AZİM*
EL-GAFUR*EŞ-ŞEKUR*EL-ALİYY*EL-KEBİR*
EL-HAFIZ*EL-MUKİT*EL-HASİB*EL-CELİL*
EL-KERİM*ER-RAKİB*EL-MÜCİB*EL-VASİ*
EL-HAKİM*EL-VEDUD*EL-MECİD*EL-BAİS*
EŞ-ŞEHİD*EL-HAKK*EL-VEKİL*EL-KAVİYY*
EL-METİN*EL-VELİYY*EL-HAMİD*EL-MUHSİ*
EL-MÜBDİ*EL-MUİD**EL-MUHYİ*EL-MÜMİT*
EL-HAYY*EL-KAYYUM*EL-VACİD*EL-MACİD*
EL-VAHİD*ES-SAMED*EL-KADİR*EL-MUKTEDİR*
EL-MUKADDİM*EL-MUAHHİR*EL-EVVEL*EL-AHİR*
EZ-ZAHİR*EL-BATIN*EL-VALİ*EL-MÜTEALİ*
EL-BERR*ET-TEVVAB*EL-MÜNTEKİM*EL-AFÜVV*ER-RAUF*MALİKÜL MÜLK*ZÜL-CELALİ VEL İKRAM
EL-MUKSİT*EL CAMİ*EL GANİY*EL-MUĞNİ
EL-MANİ*ED-DARR*EN-NAFİ*EN-NUR*
EL-HADİ*EL-BEDİ*EL-BAKİ*EL-VARİS*
ER-REŞİD*ES-SABUR*

Tüm şehitlerimize ve tüm ölmüşlerimize bir fatiha okuyalım

Bismillahirrahmânirrahîm.Elhamdü lillâhi rabbil'alemin Errahmânir'rahim Mâliki yevmiddin İyyâke na'budü ve iyyâke neste'în İhdinessırâtel müstakîm Sırâtellezine en'amte aleyhim ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn amin

Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle.Hamd o âlemlerin Rabbi,O Rahmân ve Rahim,O, din gününün maliki Allah'ın.Ancak sana ederiz kulluğu, ibadeti ve ancak senden dileriz yardımı, inayeti.
Hidayet eyle bizi doğru yola,O kendilerine nimet verdiğin mutlu kimselerin yoluna; o gazaba uğramışların ve o sapmışların yoluna değil.

Kaynak tdv islam ansiklopedisi
Osmanlılarda kudüs

*Ticarî ve ekonomik açıdan Kudüste gelir kaynağı yoktu Şehrin tarım arazileri yetersiz ve ham madde yoktu ticaret yollarının dışındaydı en önemli gelir dinî statüsü Hacıların ve turistlerin ziyaretleriydi
*Osmanlı Kudüs’ünde tekstil ve boyacılık,sanayi gelişti sabun Mısır’a, tahıl Dubrovnik’e ihraç edildi Şam’dan elbise ve kahve, Çin’den tekstil ürünleri ithal edildi. Kudüs gelirleri arasında vergiler kutsal din mensuplarının ziyaretlerinde yapılan satışlar vardır 1806’da Kudüs’te esnaf ve tüccar sayısı 700 den fazladır*Kudüs’ün en önemli gelir kaynağı surreler yahudilerin Kudüs’teki dindaşlarına zekât gönderdikleri paralarla Avrupa krallıklarının hıristiyanlara yaptıkları malî destekler Kudüs için önemli gelir kaynaklarındandır*Kudüs, 1850’lerden itibaren gelişip nüfusu artdı. İnşaat sektöründe gelişmeler oldu ve işsizlik azaldı. ciddi bir gelir kaynağı olan sabun üretimi XIX. yüzyılda geriledi. Kudüs’te satılan hediyelik eşyaların üretimi Beytülahm’da üretildi

*XIX. yüzyılda kudüste ulaşım gelişti 1865’te Kudüste telgraf sistemi 1868’de Kudüs-Yafa karayolu ve 1892’de Kudüs-Yafa demiryolu açıldı. Kudüs’ün dış dünya ile ilişkileri ve ziyaretçi sayısı arttı kudüs ekonomik açıdan gelişme sağladı.
*İslâm tarihinde farklı müslüman ülkelerden gelen yüzlerce âlim Aksâ’yı ziyaret etmiş ilmî hayata katkı sağlamıştır Osmanlılar kudüsün ilmi ve İslâmî mirasını korumuş. Kudüs ilim merkezi olmuştur medreseler kurulmuş tasavvufî hayat canlanmıştır Mescid-i Aksâ ve Şam Kapısında birçok tekke ve zâviye vardır Mevleviyye, Şâzeliyye, Rifâiyye Ahmediyye gibi tarikatlar kudüşün dinî ve kültürel hayatına katkı sağlamaktadır

*XVIII. yüzyılda Kudüste medrese hayatı geriledi kültürel hayatı canlı tutan vakıflar zayıfladı Kudüs’te eğitim kurumları hankahlar, ribâtlar zâviyeler vardı. dinî eğitim hâkimdi. XIX. yüzyılda kudüste misyoner okulları açıldı*Kudüste eğitim ve kültürel hayatın en önemli kurumu kütüphanelerdi.en eskisi Mescid-i Aksâ Kütüphanesi idi. kitaplar Haçlılarca yakılmıştı kitaplar Kur’an ve Kudüs üzerine yazılmıştı Memlük ve Osmanlı sultanları Mescid-i Aksâ’ya hediye mushaf göndermeleri âdettendi
*Kudüs sürekli inşa edildi Memlük ve Osmanlı dönemlerinde büyük binalar, camiler, medreseler, tekkeler, zâviyeler, ribâtlar ve hankahlar yapıldı şehrin ekonomisi gelişti Sultan Süleyman zamanında kudüs tarihin altın çağını yaşadı Kubbetü’s-sahre inşa edildi Kudüs surlarının yapıldı vakıflar kuruldu Haseki Sultan İmarethânesi günde yüzlerce fakiri doyurdu