Siyaset Forum - DİLİMİZ TÜRKÇE

Türkiye Türkçesi,

Altay Dilleri içerisindeTürk dil ailesinin Oğuz Grubu'na mensup lehçedir.Anadolu,Kıbrıs,BalkanlarveOrta Avrupa'dageniş yayılım alanı bulmuş olup,Türkiye Cumhuriyeti,Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti,Güney Kıbrıs Rum Kesimi,Makedonya ve Kosova'nınresmi dilidir.

Resmi Durumu

Türkçe Türkiye'nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin resmi dilidir. Türkiye'de Türk Dil Kurumu, Atatürk tarafından 1932 yılında Türk Dili Tetkik Cemiyeti olarak bağımsız bir organ olarak kurulmuştur. Türk Dil Kurumu dilin sadeleşmesi, yabancı kökenli sözcüklerin değiştirilmesi (özellikle Arapça ve Farsça) için çalışmıştır. 1978 Dil yasasına göre Türkçe Kosova'da resmi dildi. Şu anda sadece Kosova'nın Türk çoğunluğunun yaşadığı bir kent olan Prizren'de resmi dildir. Diğer bölgelerdeki resmiyeti ortadan kaldırılmıştır.

Türkçe'nin Özellikleri

*Türkçe söz varlığının çoğunluğu; öz Türkçe sözcükler, Arapça ve Farsça'dan geçmiş Türkçeleşmiş sözcüklerden oluşmaktadır. Arapça ve Farsçadan gelmiş sözcükler o kadar Türkçeleşmiştir ki Arap veya Fars dilindeki halinden oldukça farklıdır ve kimi sözcüklerin anlamı farklılaşmıştır.
*Türkçede tümce yapısı: Özne, Tümleç, Yüklem şeklindedir.
*Türkçede kısa yoldan anlatım ön plandadır. Örneğin, "sobayı yak" derken "sobanın içindekileri yak" anlamındadır.
*Türkçede zamirler: ben, sen, o, biz, siz, onlar şeklindedir.

Türkçe'ye Geçen Yabancı Sözcükler

Her ne kadar Atatürk'ün dil devrimi ile Türkçe, kökeni Arapça ve Farsça olan sözcüklerden arındırılmaya çalışıldıysa da, dil devriminin politik etkenlerle aksamasından ötürü bu iki dilden sözcükler, Fransızca sözcüklerle birlikte Türkçe sözlüğün önemli bir bölümünü oluşturmayı sürdürmektedir..

Türkçe'de yer alan sözcüklerin toplam %14,33'ü (104.481 sözcüğün 14.973'ü) yabancı dillerden Türkçe'ye girmiştir:

Arapça: 6.468 Fransızca: 5.260 Farsça: 1.362
İtalyanca: 590 İngilizce: 484 Rumca: 403
Almanca: 98 Latince: 76 Yunanca: 49
Rusça: 44 İspanyolca: 33 Ermenice: 25
Bulgarca: 19 Macarca: 19 Moğolca: 14
Japonca: 11 İbranice: 7 Portekizce: 3
Norveççe: 2 Soğdca: 2 Fince: 2
Arnavutça: 1 Korece: 1

Yabancı kökenli sözcüklerden bazı örnekler:

*Arapçadan: fikir, hediye, resim, insan, saat, asker, vatan, ırk, millet, memleket, devlet, halk, hain, kurban, şehit
*Farsçadan: tahta, pazar, pencere, şehir, hafta, ateş, rüzgâr, ayna, can, dert, hoş, düşman, kahraman, köy
*Yunancadan: liman, kutu, ırgat
*İtalyancadan: avukat, banyo, bavul
*Fransızcadan: lüks, kuzen, pantolon, kuaför, hoparlör, kamyon, sürpriz
*İngilizceden: pikap, tişört
*Almancadan: şalter, şvester, haymatlos

Türkçe'den Diğer Dillere Geçen Sözcükler

Sırp-Hırvatça: 8965 Ermenice: 4260 Bulgarca: 3490
Yunanca: 2983 Farsça: 2969 Arnavutça: 2622
Rumence : 2780 Rusça: 2476 Arapça: 1990
Macarca: 1982 Ukraynaca: 800 İngilizce: 470
Çince: 289 Çekçe :248 Urduca: 227
Almanca : 166 İtalyanca: 146 Fince: 110

Türkçe kökenli ya da alıntı sözcüklerden bazı örnekler:

cacık: Yunanca "zaziki"
çakal [Farsça شغال schaghāl iden]: İngilizce "jackal" ve Fransızca "chacal"
çorap: [Farsça gorāb iden Arapça جراب dschurāb iden geçmiş]: Rumence Ciorap
denge (para): Rusça "dengi"
dilmaç (tercüman, çevirmen): Lehçe "tlumacz", Almanca "Dolmetscher"
dolma: İngilizce "dolma", Yunanca "dolmalakis"
duman: Rusça'da "tuman"
hamam [Arapça حمام hammām iden]: Fransızca "hammam"
kahve [Arapça قهوة qahve iden]: Fransızca "café"
kibrit: [Arapça كبريت kibrīt iden]: Rumence "kibrit"
köşk [Farsça kuşk]: Almanca: "Kiosk"
ordu: Almanca, İngilizce ve Fransızca "Horde"
yoğurt: İngilizce "yoghurt", Fransızca "yaourt", Almanca "Joghurt", İspanyolca "yogur"
zar: (uçurum): Rusça "yar"
zarlık: (ferman): Rusça "yarlik" (mektup)
briç [< birüç < bir + üç]: İngilizce "bridge" [2]

Ayrıca, Osmanlı İmparatorluğu dönemi veya öncesinden şekillenmiş, Türkçe-Ermenice ortak kelime hazinesi,Türkçe-Yunanca ortak kelime hazinesi Türkçe-Bulgarca ortak kelime hazinesi, Türkçe-Arnavutça ortak kelime hazinesi, Türkçe-Boşnakça ortak kelime hazinesi, Türkçe-Romence ortak kelime hazinesimevcuttur.

(Japonca ve Altay Dilleri,Çevrimiçi Kökenbilim Sözlüğü,Türk Dili Sözlüğü)