Yelkovan KELİMESİNİN KÖKENİ
 

Türkçe yelkemek (yelpirmek, yel yepelek eteklerini uçurarak hızlı gitmek) 18. yüzyıla kadar gayet sık kullanılan popüler bir fiil, sonra nedense tedavülden düşmüş. Yelkeğen “hızlı giden, aceleci” demek. Mekanik saatlerde 17. yüzyıldan önce bir tek gösterge (sivri ucunun şeklinden dolayı ‘akrep’) bulunurken, 17. yüzyılda İsviçreli ustalar ikinci göstergeyi eklemişler. Bunun Türkçe popüler adı önceleri yelkeğen, sonra yelkoğan olarak geçiyor.

Türkçeden başka dillerin birçoğunda böyle bir kelime yok. İngilizce saatin göstergeleri hour-hand ve minute-hand (saat eli, dakika eli),Fransızcalar grande ve petite aiguille (büyük iğne, küçük iğne). Cuk oturmayan laflar, Türk Dil Kurumu patentli kuru, ruhsuz ‘sözcük’lere benziyorlar. Oysa akreple yelkovan, ne kadar lezzetli kelimeler!

Var her dilin kendine göre zenginlikleri.

Mahlûk adı olan akrep Arapça. Daha doğrusu tüm Sami dillerinde varolan bir kelime. İbranicesi c(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)râb, Habeşçesi c(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)rab, eski Babil ve Asur medeniyetlerinin dili olan Akkadçası (Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)rabu imiş. Yunancadan Batı dillerine geçen skórpios veya skórpion bunlarla bir şekilde alakalı olabilir mi acaba? Epey araştırdım ama doyurucu bir cevap bulamadım.

SEVAN NİŞANYAN

http://www.taraf.com.tr/makale/3416.htm