Malta Kuşatması ve turgut reisin şehadeti
http://www.enfal.de/otarih48.htm

Bismillahirrahmânirrahîm.
Elhamdü lillâhi rabbil'alemin
Errahmânir'rahim
Mâliki yevmiddin
İyyâke na'budü ve iyyâke neste'în
İhdinessırâtel müstakîm
Sırâtellezine en'amte aleyhim ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn

Osmanlıların zaferiyle sonuçlanan ve osmanlının Batı Akdeniz'den çıkarılamayacağını ortaya koyan Cerbe muharebesinden sonra rota Malta'ya çevrilir. Mısır, Trablusgarb, Cezayirin emniyeti,için Malta'nın alınması gerekiyordu. korsan gemileri için malta çok güvenli bir sığınaktır Osmanlılar için Malta'nın fethi kaçınılmazdır

ispanyollar ise Malta'nın fethiyle sıranın Sicilya, ve Napoliye geleceğini bildiklerinden, Malta savunmasına önem veriyorlardı.Osmanlilar, Malta seferi konusunda acele etmiyorlardı.*
Türk gemisinin Malta korsanları tarafindan zaptedilmesiyle, adanın, fethi zaruri hale geldi

donanma 29 Mart l565'te 300 gemi ve 50 bin kişilik muazzam bir ordu ile Malta'ya geçer. l9 Mayıs'ta karaya asker çıkartılır. Turgud Reis gelmeden kusatmaya başlanarak yanlış mevkilere hücum edilir. Turgud Reis, hücum sırasında Sant Elmo burçlarında bir taşın başına isabet etmesiyle yaralanır. Burçların feth edildigi beşinci günü vefat eder. Cesedi Trablus'a gönderilip yaptırdığı câmi ve medresesinin yanındaki türbesine defnedilir.

Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle.
Hamd o âlemlerin Rabbi,
O Rahmân ve Rahim,
O, din gününün maliki Allah'ın.
Ancak sana ederiz kulluğu, ibadeti*
ancak senden dileriz yardımı, inayeti.
Hidayet eyle bizi doğru yola,
O kendilerine nimet verdiğin mutlu kimselerin yoluna; o gazaba uğramışların*
ve o sapmışların yoluna değil.

Piri reisin şehadeti
Enfal.de.comdan alıntıdır

Bismillahirrahmânirrahîm.
Elhamdü lillâhi rabbil'alemin
Errahmânir'rahim
Mâliki yevmiddin
İyyâke na'budü ve iyyâke neste'în
İhdinessırâtel müstakîm
Sırâtellezine en'amte aleyhim ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn

Pîrî Reis Portekizlilerle mücadele etmiştir. Pîrî Reis, Kemal Reis'in yeğenidir. l547 de Hind kaptanlığına getirilir. amcası Kemal Reis'in vefatıyla bir müddet Barbaros'un yanında bulunup , ibrahim Paşa ile Mısıra gider. Kaptanlığında Portekizliler Cidde'yi işgal etmek istedilersede başaramazlar. Aden'i ele geçirip Kızıldenizi kontrol altına almak isteyen Pîrî Reis 3 Subat l549'da Aden'i alacaktır. Portekizliler, Yemen'deki Basra ile Lahsa bölgelerinin Osmanlı hâkimiyetine girmesinden endise ediyorlar. Basrada giriş ve çıkışı kontrol eden Hürmüz'ün Osmanlı idaresine girmesinden korkuyorlardı. Katif'i sıkıştırıp aldılarsa da Basra seferleri tam bir hezimettir

l552 Nisanında 24 kadırga 4 kalyon ve 850 askerlen Süveyşten hareket eden Pîrî Reis, Cidde'ye Aden'e, ve Maskat limanına gelir. Portekizlilerin elindeki Maskat, ele geçirilir. Hürmüz kalesi kusatilir. Portekiz Valisi'nin geldiğini ögrenen Pîrî Reis, muhasarayı kaldırıp Basraya çekilir. Portekiz donanması, Basradan çıkmasına engel olmaya çalışır. Pîrî Reis, Portekiz ablukasını yararak. Mısıra ulasir. aralarinda anlaşmazlık bulunan Basra Beylerbeyi Kubad Paşanın, hakkında çıkan söylentileri istanbul'a bildirmesiyle başarısızlık bahanesiyle piri reis Kahire'de idam edilir. (l554 - l555) Ölümünden sonra Pîrî Reis'in serveti devlet hazinesine alınır*

Pîrî Reis, büyük bir deniz komutanı haritacı ve denizcidir. Açık fikirli ve öğrenme arzusuna sahiptir gördüklerini kaydetmiş, haritalardan istifade etmiştir yazdığı eserler yaptığı haritalar, ilimseldir tarihde mühim bir yer işgal eder.

Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle.
Hamd o âlemlerin Rabbi,
O Rahmân ve Rahim,
O, din gününün maliki Allah'ın.
Ancak sana ederiz kulluğu, ibadeti*
ancak senden dileriz yardımı, inayeti.
Hidayet eyle bizi doğru yola,
O kendilerine nimet verdiğin mutlu kimselerin yoluna; o gazaba uğramışların*
ve o sapmışların yoluna değil.

SIGETVAR SEFERI
Enfal.de.comdan alıntıdır

Bismillahirrahmânirrahîm.
Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle.
Hamd o âlemlerin Rabbi,
O Rahmân ve Rahim,
O, din gününün maliki Allah'ın.
Ancak sana ederiz kulluğu, ibadeti*
ancak senden dileriz yardımı, inayeti.
Hidayet eyle bizi doğru yola,
O kendilerine nimet verdiğin mutlu kimselerin yoluna; o gazaba uğramışların*
ve o sapmışların yoluna değil.

Bu sefer, yaşlı Sultan Süleymanın başkomutan olarak ordunun başında iştirak ettigi on üçüncü ve son seferidir. Padişah, Sigetvar ve Eğri kalesinin fethi ile Macaristanı dağıtmak l0 yıldır sefere çıkmamasını tenkid edenleri susturmak niyetinde idi. yaş yetmis üçtü yaşlı,ve hastaydı ayağında aileden gelen Nikris" vardı yürümekte zorlandığı için araba, ve tahtirevan ile gidiyordu.kasabalara gireceği sirada dinçlik ve zindelik gösterip halkta iyi bir tesir birakmak için ata biniyordu.

Hükümdar sefere çıkmadan ikinci vezir Pertev Pasa'yı Timişvardaki Göleyi zaptetmeye gönderir. Harp planında Erdel ve Hirvatistana taarruzla Tuna bölgesi zaptedilerek, Komaroma yürünecek Avusturyalılar Viyana'ya çekilmeye zorlanacaktı

l Mayis l566'da son seferi için Istanbul'dan hareket eden Kanunîye Zemlinde Janos Zsigmond, kuvvetleriyle katılır. Budin Beylerbeyi, Palota kalesine başarısız bir harekâtta bulunur Avusturya kuvvetleri Tata ve Vesprim'i alarak büyük bir katliam yapar. Osmanlı ordusu zigetvara gelip Kaleyi toplarla döver. sonuç alınmayınca yaşlı hükümdar kanuni üzülüp "... bu kal'e benüm yüreğüm yakmişdur, dilerüm Hakk'dan ateslere yana..." diye hislerini izhar etmekteydi. 2l Safer 974 7 Eylül l566 da kale alınmış, Kont Zirinyi yakalanarak idam edilmiştir . Vezir Pertev Pasa Erdel deki de bazı kaleleri feth etmiştir

Kanunî'nin Vefatı zigetvar seferi
Enfal.de.comdan alıntıdır

Bismillahirrahmânirrahîm.
Elhamdü lillâhi rabbil'alemin
Errahmânir'rahim
Mâliki yevmiddin
İyyâke na'budü ve iyyâke neste'în
İhdinessırâtel müstakîm
Sırâtellezine en'amte aleyhim ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn

Sigetvar hücumlarinda yetmis üç yasindaki gazi Sultan Süleyman, 6 Eylül'ü 7 Eylül'e baglayan gece (20 Safer 974) sabaha dört saat kala vefat eder. Sigetvar'ın fethini bekleyen Hünkâra fethi görmek nasib olmayacaktır vefatının ertesi günü kale feth olunmustur. O, son seferi Sigetvar'a giderken ölüm seferine çıkıyordu. ölecegini biliyordu ataları gibi harp meydanında otağı hümayûnunda ölmek istemişti. son nefesine kadar devletinin selâmetini ve yüceliğini düşünmüştü.o, zigetvar seferinde otağı humayûnda vefat etmis vefatı Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa tarafindan 48 gün gizli tutulmuştu

Sokullu, Padişahın ölüm haberini alır almaz, Kütahya Valisi Şehzade Selim'e bildirmişti.Vezir-i A'zam Padişah hayatta imiş gibi hareket ederken, cemaatla cenaze namazını kıldırır. cesedi ilaçlatır. kokulu bez ve muşambalara sarıp bir tabuta koyar. tabutu Otağı Humayûn'daki tahtın altına gizler.

Sokollu Paşa, Sigetvarın fethinden sonra Kanunî'nin vefatının yayılmaması için zafer fetihnâmeleri gönderir kaleye asker koydurtur, mevlidler okutturup, zafer şenlikleri tertipler Sigetvar kilisesini câmie çevirerek Pâdişahın Cuma namazına çıkacağını ilan ettiriyordu.

Sokollu, ordunun Belgrad'a hareketi esnasında da Kanunî'nin ölümünü gizlemiş, şüpheleri gidermeye çalışmıştır hafızların Kur'an okumasıyla hükümdarın vefatı anlaşılmıştır II. Selim'in otağı önünde cenaze namazı kılınarak tabut istanbul'a gönderilmiştir 28 Kasim l566

Hz zeynebin vefatı*

HZ. ZEYNEP Medine’ye hicretinde Habbâr’ın okuyla çocuğunu kaybeden Hz. Zeyneb in acısı hiç bir zaman geçmedi. Aldığı darbe yıllarca onu rahatsız etti. ölüm sebebi ağrılar, Mekke Fethinden sonra artmaya başladı. Oğlunun vefatı acılarını tetikledi. Yıllardır süren hastalık şiddetlendi.

HZ. ZEYNEP 'in ağrıları arttı başladı. yatağa düştü acılar içinde kıvrandı Kızının hastalığına üzülen Efendimiz,* Derdine çare bulanadı.otuz bir yaşında gençliğinin baharında Hz. Zeyneb, acılara direnemedi. Dünyaya veda ederek Rabb’ine kavuştu.*

HZ. ZEYNEP Kızının vefatı Allah Resûlü’nü (a.s.m.) çok üzüldü Torunu Ali gibi, annesi içinde gözyaşı döktü. Cenazesinden ayrılmadı.Ümmü Atıyye ve Ümmü Eymen, cenazeyle yakından ilgilendiler. Efendimizin eşleri Hz. Ümmü Seleme ve Hz. Sevde binti Zem’a yardım etti. Birlikte yıkayıp kefenlediler.

HZ. ZEYNEP Ümmü Atiyye anlatıyor:
“Hz. Zeyneb vefat edince Allah Resûlü (a.s.m.) kızının yanına geldi. Onu yıkayacağımız zaman*
Onu daha fazla yıkayın! Önce su ve sidir ile yıkayın. Son olarak kâfur benzeri misk gibi kokularla yıkayın! Yıkamayı bitirdiğinizde bana haber verin, buyurdu.Allah Resûlü’nün (a.s.m.) kızı yıkadıktan sonra saçlarını örük yaptık.

Efendimizin kızını Yıkamayı bitirince Allah Resûlü’ne (a.s.m.) haber verdik. Kızının naşının yanına gelen Allah Resûlü (a.s.m.) giydiği izarlardan verdi. Bunu tenine değecek şekilde vücuduna sarın, buyurdu Hz. Zeyneb kefenlenirken evinin kapıda duran Efendimiz, kefenleyenlere Sağdan ve abdest organlarından kefenleyin gibi talimatlarla yönlendirdi.”

Hz. Zeyneb, yıkanıp kefenlenince musallaya götürüldü. Allah Resûlü (a.s.m.) kızının cenaze namazını kıldırdı sahâbe ile tabutunu taşıyarak Bakî Kabristanına yürüdü. Mezarı kazılmıştı.Allah Resûlü (a.s.m.) gözyaşları içinde kızının kabrine indi. mübarek elleri ile kabre koydu üzerine toprak attı.*

efendimiz kızı hz zeynepin Kabirinden çıkınca dua ederek şöyle buyurdu Zeyneb’i ve onun zayıf düşen vücudunu hatırladım. Allah’a dua ederek kızımın üzüntülerini gidermesini ve kabrini genişletmesini istedim. Allah duamı kabul buyurarak kabir hayatını ona kolaylaştırdı.”dedi*

Genç yaşta dünyaya veda eden Hz. Zeyneb, hicretin sekizinci, miladi altı yüz otuzuncu yılında vefat ettiğinde otuz* yaşındaydı
İnanları hüzne boğan Hz. Zeyneb’den geriye Allah Resûlü’nün (s.a.v.) sürekli kollayıp gözettiği, hediyelerle sevindirdiği, Hz. Fâtıma’ya emanet edilen Hz. Ümâme kaldı.
Allah ondan razı olsun.

Kerbela

Hz. Hüseyin Efendimizin şehadetle neticelenen kıyama kalkmasının haklı nedenleri vardı Yezid halifelik taşımıyordu. Sahabeler ve Hz. Hüseyin (r.a.) Yezid’e biat etmemişlerdi.mü’minlerin halifesi olmaya en layık olan hz hüseyindi

Hz. Hüseyin (r.a.) Yezid’e biat etmediği için kıyam devlet başkanına karşı değildi.onu yoldan çevirenler Yezid’e* Kûfelilerle karşı çıktığı* için karşı çıkmışlardır.amcaoğlu Abbas,* gitmek istiyorsan Irak tarafına değil Yemene git” diye tavsiyede bulunmuş ve şöyle demiştir: “Sen nereye gidiyorsun? Babanı öldüren ve ağabeyin Hasan’a kötülük yapan bir kavme mi gidiyorsun?*

Hz hüseyinin amcaoğlu* abbas hz hüseyine söyle demiştir Ey amcamın oğlu gitmek niyetinde isen şimdilik* kal. Irak düşmanlarını çıkarsın Sonra sen gidersin.Mekke’de kalmak istemiyorsan Irak’a değil Yemen’e git.”Hz. Hüseyin (r.a.) yezidin nasıl bir cani olduğunun farkındaydı. kendisinin Mekkede kalmasını isteyenlere şu cevabı vermiştir: “Benim şu veya bu yerde öldürülmem, Mekke’de öldürülüp buranın kutsallığının ihlal etmemden* daha sevimlidir.”

Hz. Hüseyin (r.a.) Kufe’ye hareket etmeden amcaoğlu Akil’i Kufe’ye gönderermiş Kufeliler* Akil’i hararetle karşılayarak 12,000 kişi* anda biat etmiştir. Bu durumu gören Müslimin faaliyetleri Yezid’e ulaşınca Küfe valisi Ensar’dan Beşir’i görevden alarak yerine Basra valisi Ubeydullah Ziyad’ı atamış. zalim kurnaz olan Ziyad Kûfe’ye girmiş Küfe ileri gelenlerini sarayına çağırarak hesaba çekmiş esir olarak tutmuştur.

Hz. Hüseyin ve beraberindeki Ehli Beyt (Radiyallahu anhum) Kerbela çölünde Kufeliler tarafından yapayalnız bırakıldılar kufeliler hz hüseyine karşı savaştılar.Bu olay keşke yaşanmasaydı ama yaşandı. Bu facia Kerbela’yı kutsallaştırmamalı şehid edilen Ehli Beyti putlaştırmamalıdır

İslam'a davet edilme şerefine nail olan ilklerden biri Hazreti Ali'dir. Ebu Talib,yeğeni ve oğlunun namaz kıldıklarını öğrenince atalarının dinine bağlı kalacağını beyan etmiş onlara ilişmemiş Peygamber Efendimizi (asm) ömrünün sonuna kadar savunmuştur

İnsanların İslam'a davet edilmeleriyle müşriklerin baskıları arttı. Müslümanlar ablukaya alındı Ebu Talib Haşim ve Muttalib oğullarını yardıma çağırdı. Ebu Leheb hariç Ebu Talib'in etrafında toplanarak boykot ve ambargolardan etkilenme pahasına sıkıntıya katlanarak Müslümanlar safına geçtiler

Ebu Talib'in desteğinden Peygamber Efendimize (asm) zarar veremeyen müşrikler O'nu teslim etmesini istediler.kabul etmediği gibi, iman etmemiş olmasına rağmen efendimizi korumaktan vazgeçmedi.

Ebu Talib'in yaşı ilerledi hastalığı şiddetlendi. Efendimiz (asm), kendisini bağrına basıp şefkatiyle büyüten, kendisi için her türlü tehlikeyi göze alan amcasını kaybedeceğine üzülüyordu. Müslüman olup ebedi saadete ulaşması için gayret gösteriyordu. Amcasına hastalığında şehadet getirmesini kendisine ahirette şefaatçi olabileceğini söyledi.*

Efendimiz amcası ebu talibe şehadet getirmesini söyleyince Ebu Talib sana ve bunaklık atfetmeleri korkusu olmasaydı, istediğini söyleyip sana tabi olurdum. Kureyş,ölümden korktuğumu söylemesin diye sehadet etmeyeceğim."diye karşılık verdi. Peygamber Efendimizin (asm) beklediği cevabı vermesi nasip olmadı. Görüş birliği olmamakla beraber, İslam ulemasının ekseriyetine göre, iman etmeden son nefesini verdi

Kaynak ajanshaber.com
Muhsin Yazıcıoğlu’nun ölümü kaza mı suikast mi?

Muhsin Yazıcıoğlu'nun ölümüne neden olan helikopter kazası 6. yılında esrarını koruyor.
Yazıcıoğlu'nun ölümünden 6 yıl geçti. Yazıcıoğlu,*BBP Başkanıiken* maraş mitinginden Yozgat mitingine giderken helikopterinin düşmesiyle* hayatını kaybemişti.
Kazadan sonraki ilk gelişme İsmail Güneş'in 112 ile 155'i araması ve yerlerinin tespit edilememesiydi.20 dakika süren telefon görüşmelerine rağmen enkaza ulaşılamadı.Kazadan 48 saat sonra helikopterin enkazı Muhsin Yazıcıoğlu dâhil 6 kişinin naaşı Keş Dağı Kuru Dere Kanlıçukur mevkiinde bulundu. Enkaz, arama çalışmalarının yapıldığı bölgenin 115 km uzağındaydı.Kayseri Valisi Mevlüt Bilici’nin yaptığı açıklamalar çelişkiliydi arasında yer aldı. Vali ilk açıklamasında Yazıcıoğlu’nun yaşadığını , ayağının kırık olduğunu söylemiş ancak doğru çıkmamıştı. Bilici, açıklamayı Kayseri Emniyet Müdürü Orhan Özdemire ait olduğunu söyledi.*

25 Mart 2009 da helikopter bilinmeyen bir sebepten dolayı düştü.İHA muhabiri İsmail Güneş 112 yi aramış bacağının kırık olduğunu, helikopterde BBP Sivas il Başkanı Erhan Üstündağ'ın inlediğini, ne BBP Sivas il başkan yardımcısı Murat Çetinkaya ne de pilot Kaya İstektepe'den ses gelmediğini, Muhsin Yazıcıoğlu'nu ise göremediğini söylemiştir.
28 Mart 2009 tarihi 14:10'da BBP Genel Sekreteri Yalçın Topçu'nun Muhsin Yazıcıoğlu ve beraberindekiler vefat etmişlerdir. Açıklamasında bulundu Yazıcıoğlu'nun ölümüyle suikast iddiası ortaya* atıldı.iddiaların araştırılması için Araştırma Komisyonu kuruldu.

Günümüzde kazanın oluş biçimi tartışılmaktadır, helikopterin neden düştüğüne ilişkin çok önemli delillere ulaşıldı. Aksiyon Dergisi ölenlerin kanlarında karbonmonoksit bulunduğuna ilişkin dosya yayımladı. Pilot Kaya istektepe ve* İsmail Güneş'in kanındaki karbonmonoksit ispatlandı. Savcılık, hayatını kaybedenlerin kanlarındaki karbonmonoksitin, üzerinde duruyor.

Kaynak medyafaresi.com
eşinin ağzından Muhsin Yazıcıoğlu'nun son gecesi!

Aracın direksiyonuna geçip, doğduğu şehri cadde cadde, sokak sokak iki saat dolaşmış...Yazıcıoğlu, devletin karlar altındaki itibarını kurtarmak zorundaydı Muhsin Yazıcıoğlu'nun helikopterine ulaşıldığında, şuurunun yerinde olduğu, ayağı ve kaburgalarının kırık olduğu, şeklindeki bilginin kaynağını devlet biliyordu devlet karlar altında kaldı, Devlet karlar altındaki itibarını kurtarmalıdır." Kayseri Valisi iyi bir müneccim, birebir bir insanın kırıklarını bilebilir mi Valinin beyanları soru işaretlerinin en büyüğüdür budur, benim için. devlet yetkilileri cesede ulaştı. ama kamuoyuyla paylaşmıyorlar. Kaza sonrası eşimin hiçbir şeyi teslim edilmedi helikopter kazasında İsmail Güneş Birçok şeyi çekmiştir. Onlar ne oldu yayınlanan görüntüler dışında başka görüntülerin de olduğuna inanıyorum. Kaza sonrası ihmal, kusur ve hatalar zinciri yaşandı Genelkurmay hiçbir şeyi vermedi hukuk için bu işin peşini bırakmayacaz

Muhsin Yazıcıoğlu eşten öte, arkadaş, dosttu ansızın gitti. Hasta olsaydı insan kendini alıştırırdı." Sanki gelecekmiş gibi yaşıyorum. zor bir sürece farklı bir hayata geçtik. Dört kişiden üç kişi ile devam ediyoruz Helitoptere binmeden 15-20 dakika konuştuk Kendine ve çocuklara iyi bakın demişti. Ölüm Haberine şoke oldum, inanamadım."
İnanan insanlardık ölmek son değil bir başlangıçtı Yazıcıoğlu, ölümü ve ahireti çok konuşan bir insandı Teknolojinin bu kadar geliştiği bir çağda, nasıl oluyor da eşimin katillerine ulaşılamıyor, bulunamıyor? bunlar yüreğimi acıtıyor."
Muhsin Yazıcıoğlu'nun yattığı Tacettin Dergahı'na gidemedim insanların sorularına cevap veremedim İnsanlarla karşılaşmamak için yatsı namazından sonra gittim milletvekili olmayı düşünmedim Meclis hizmet yeridir Yazıcıoğlu, başörtülü bir insanın Meclis'e girememesini abesle iştigaldir

Muhsin Yazıcıoğlu, gece 12'den sonra özel aracı ve şoförüyle tüm Sivas'ı dolaştı Türk sanat müziği dinlerdi eşim son gece eve gelmiş. teheccüd namazı kılmış. Namaz kıldığı seccadeyi, sonra yanına dürerek bırakmış. Kur'an'dan Rahman süresini okumuş ve Rahman süresini açık bırakmıştı.bir daha dönmeyecekmiş gibi kapıyı çekmişti Muhsin Yazıcıoğlu'nun Tacettin Dergahına çok gider burayı çok severdi, Mehmet Akif'i anma programlarını hiç kaçırmadı vasiyeti tacettin dergahına gömülmekti

Kaynak medyafaresi.com
eşinin ağzından Muhsin Yazıcıoğlu'nun son gecesi!

Eşim Selçuklu tarihini ve mimarisini çok sevdi Yazıcıoğlu, Tacettin Dergahı'nın maneviyatından etkilendi 7 yaşından itibaren namaz kılmaya başladı teheccüd namazını kaçırmadı Kurulmuş bir saat gibi geç de olsa teheccüd namazına kalktı Yazıcıoğlunun, evdeki en büyük istek ve arzusu rahle üzerinde Kur'an ile seccadeydi.onun için hücre hayatı inziva hayatıydı İşkencelere nasıl katlandın?" diye sorduğumda Yazıcıoğlu, İşkence başladığında Allah'ı zikretmeye başlıyordum.
vücuduma yapılan işkenceden etkilenmiyordum." karşılığını verirdi Yaşlı annesini hacca götürdü Hac sırasında annesinin yanından ayrılmadı. Bütün ihtiyaçlarını karşıladı. annemin hakkını ödeyemem, onunla ilgilenmem lazım' diyerek davetleri geri çevirirdi."