[Meftun]

ABD yönetiminde Ermeni tasarısı paniği...
CNNTÜRK

Ermeni soykırımı iddiaları ile ilgili tasarı bugün ABD Kongresi'nin alt kanadı Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nde oylanacak. Türkiye, tasarının kabulünü engellemeye çalışıyor. Bush yönetimi de, tasarının reddedilmesini istedi.
ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nin 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarına destek veren tasarıyı oylayacağı oturuma iki saat kala, ABD Başkanı George W. Bush, Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ve Savunma Bakanı Robert Gates ile Irak'taki komutanlar ve Bağdat büyükelçisi, Beyaz Saray'da bir araya geldi.
ABD yönetimi, tasarının kabul edilmesi durumunda ABD çıkarlarının ciddi biçimde zarar görebileceği uyarısında bulundu.
Toplantının ardından Beyaz Saray'ın bahçesinde açıklama yapan Bush, "Bugün Ermeni soykırımı tasarısını değerlendirecek olan Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nin üyelerini bu tasarıya karşı çıkmaya çağırıyorum. Hepimiz Ermeni halkının 1915'te başlayan trajik acılarından derin bir üzüntü duyuyoruz. Bu tasarı, bu tarihi toplu ölümlere bir cevap değildir ve tasarının geçmesi, NATO'da ve terörizmle küresel savaştaki kilit bir müttefikimizle ilişkilerimize çok büyük zarar verecektir" dedi.

Rice ve Gates: "Çok endişeliyiz"

Bush ve ABD'li komutanlarla Beyaz Saray'da yaptıkları görüşmelerin ardından, Dışişleri Bakanı Rice ve Savunma Bakanı Gates de, tasarıyla ilgili birer açıklama yaptı.
Rice, "Hepimiz, bu tasarının geçmesinin, özellikle Irak ve Afganistan başta olmak üzere, Ortadoğu'daki çabalarımız üzerinde son derece istikrarsızlaştırıcı bir etkisi olacağı üzerinde hemfikiriz. Çünkü önemli bir stratejik müttefik olan Türkiye'nin, bu elzem alanlardaki çabalarımıza desteği çok kritik önem taşıyor" dedi.
Rice, ABD'nin Irak'taki kuvvetlerinin komutanı General David Petraeus ve ABD'nin Bağdat Büyükelçisi Ryan Crocker, ayrıca ABD Merkez Kuvvetler Komutanı Amiral William Fallon'un da bu tasarıya karşı görüş belirttiklerini vurguladı.
ABD Savunma Bakanı Gates de, Irak'taki komutanların özellikle lojistik destek için Türkiye'ye önemli ölçüde gereksinim duyduğunu belirtti ve "Bizim Irak'a giden hava kargomuzun yüzde 70'i Türkiye üzerinden geçiyor. Komutanlar, Türkiye'nin hava sahasını ve yollarını kullanmanın, bu tasarının geçmesi halinde riske atılmış olacağına, Türklerin büyük tepki göstereceğine inanıyor. Biz de bu inancı paylaşıyoruz" dedi.
Gates, "Size sadece küçük bir örnek vereyim. Mayına dayanıklı zırhlı araçları hava yoluyla Irak'a gönderiyoruz. Irak'a giden bu araçların yüzde 95'i Türkiye üzerinden uçuyor. Bu bağlantının sağlanması için ciddi şekilde Türklere olan bağımlılığımız, komutanlarımızın bu meseleyi dikkate getirmesinin nedenidir. Biz de bu yüzden, bu tasarıdan çok endişeliyiz" diye konuştu.
ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nin TSİ 20.30'da, oylamanın da yapılacağı oturumunu başlatması bekleniyor.

Babacan: "İlişkiler olumsuz etkilenir"

Dün CNN TÜRK'e konuşan Dışişleri Bakanı Ali Babacan da, Ermeni tasarısının Temsilciler Meclisi'nde kabul edilmesi durumunda, ABD ile ilişkilerin "olumsuz" etkileneceğini kaydetmişti.
Başkanlığını Demokrat Parti California Milletvekili Tom Lantos'un yaptığı ve 50 üyesi bulunan Dış İlişkiler Komitesi, bir milletvekili kısa süre önce öldüğü için kalan 49 üyesiyle tasarıyı oylayacak.
ABD'nin Avrupa ve Avrasya ilişkilerinden sorumlu Dışişleri BakanYardımcısı Dan Fried, tasarının geçmemesi için Amerikan yönetiminin, başta ABD Başkanı George W. Bush ve ABD Dışişleri Bakanı Condolezza Rice olmak üzere her düzeyde kongre üyeleriyle bizzat temasta olduğunu söylemişti.
Ermeni tasarısının bir hata olduğunu söyleyen Fried, "Umarım yönetim, tasarının geçmesini engellemekte başarılı olur" dedi.
“1915 yılında bu korkunç olayların gerçekleştiği doğru. 1.5 milyon masum Ermeni öldürüldü veya sürgüne zorlandı'' diyen Fried, “Amerika dahil her ülke tarihinde karanlık noktalara sahip ve her dürüst ülke kendi tarihiyle yüzleşmeli'' diye konuştu.
ABD Savunma Bakanı Robert Gates ve ABD'nin Irak'taki kuvvetlerinin komutanı General David Petraeus da Başkan Bush ve Rice gibi bazı komite üyelerini telefonla arayarak böyle bir tasarının kabul edilmesinin özellikle Irak'ta görev yapan Amerikan güçleri için yaratabileceği olası sıkıntılara dikkat çekti.

Türk heyetinden yoğun temaslar

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Egemen Bağış, CHP Milletvekili Şükrü Elekdağ ve MHP Milletvekili Gündüz Aktan, tasarının geçmemesi için ABD Dışişleri Bakanlığı, Savunma Bakanlığı ve ABD Kongresi’nde temaslarda bulundu.
Tasarının yerinin "çöp tenekesi" olduğunu söyleyen Bağış, "Bu yasa teklifi ABD askerlerini tehlikeye atar. Size sağladığımız şu anki işbirliğini ileriye götüremeyiz. Eğer müttefiklerimiz bize, işlemediğimiz şuçlarla hakaret ediyorsa, biz bu çabanın yararlarını sorgulamaya başlarız" demişti.
Tasarının içeriği
106 sayılı karar tasarısı, ilk olarak bugün Dış İlişkiler Komitesi'nde görüşülerek oylanacak. Bir sonraki hafta da Temsilciler Meclisi Genel Kurulu'nun gündemine alınacak.
Tasarı, "Ermeni soykırımı"nın tanınmasını ve Başkan'ın Amerikan dış politikasını buna uygun olarak şekillendirilmesini öngörüyor.
435 sandalyeli Temsilciler Meclisi'nde tasarıya 225 parlamenter destek veriyor.
Tasarının bağlayıcılığı bulunmuyor, ancak Beyaz Saray, tasarının Kongre'den geçmesi halinde Türkiye'nin yaptırım uygulamasından ve Irak'taki Amerikan askerlerinin çeşitli sorunlarla karşılaşmasından endişe ediyor.

Erdoğan Bush'u aramıştı

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 5 Ekim'de ABD Başkanı George Bush'u arayarak, Ermeni tasarısının ABD Kongresi'nde kabul edilmesi halinde, Türkiye-ABD arasındaki stratejik ortaklık ilişkisine zarar vereceğini söylemişti.
Bush da ABD yönetimi olarak, "Türkiye - ABD ilişkilerine zarar verecek böyle bir tasarısının Kongre'den geçmemesi için kararlı bir şekilde çalışacaklarını" ifade etmiş ve tasarıyla ilgili kendisinin de kaygıları olduğunu dile getirmişti.

Tasarı 30 Ocak'ta gündeme geldi

Tasarı, ülke genelindeki sayısının 1 milyonu aştığı tahmin edilen Ermeni asıllı Amerikalıların en yoğun yaşadığı California eyaletinden milletvekillerinin desteğiyle bu yıl 30 Ocak tarihinde ABD Temsilciler Meclisi'ne sunulmuştu.
Seçim kampanyası çerçevesinde Ermeni iddialarının Kongre'de tanınması sözü veren Temsilciler Meclisi'nin ilk kadın başkanı Nancy Pelosi'nin, tasarıyı doğrudan Genel Kurul gündemine getirmesi söz konusuydu.
Ancak tasarı, ilk önce Dış İlişkiler Komitesi'nin gündemine getirildi. Şimdi Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'ndeki oylamada Ermeni iddialarının reddedilmesi durumunda, 106 sayılı ve bağlayıcılığı bulunmayan ancak "Kongre üyelerinin hassasiyetini" belirten tasarı, kadük olacak.

Barroso: "Türkiye, iddiaları kabul etmek zorunda değil"
AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, ABD Temsilciler Meclisi'nin Dış İlişkiler Komitesi'nde görüşülecek olan, 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarını içeren tasarı konusunda "Tarihe saygı açısından, kurbanlara saygı açısından, (1915 olaylarının)siyasete her türlü alet edilmesine karşıyız" dedi. Ermenistan Devlet Başkanı Robert Koçaryan'ı kabul eden Barroso, "Bu konuyla ilgili benim kişisel ve AB Komisyonu'nun resmi görüşü, tarihteki (1915) olayların çok hassas ve çok acı verici olduğudur" dedi. Barroso, Türkiye'nin AB katılım müzakerelerini sonuçlandırmak için 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarını kabul etmek zorunda olmadığını vurguladı.