Kaynak tdv islam ansiklopedisi.info halep
*Osmanlı Halep’inin en zengin semtleri tüccarın ikamet ettiği, büyük evlerin bulunduğu Ferâfire, Suveyka Ali ve Sefâhiye idi. Küçük tüccara ve zenaatkâra ait basit evler varoşlarda yer almaktaydı. Doğu varoşunun uç kesimleri ile güney varoşunda, göç etmiş yarı kır hayatı yaşayan yoksul halk bulunuyordu. Karlık ve Tatarlar bu yerleşmelerdeydi kuzey varoşunda güçlü ve zengin hıristiyan topluluk otururdu Osmanlı hâkimiyetinin başlarında, dokumacılık ve ticaret alanında şehir gelişimişti hıristiyan şehirleri Cüdeyde Behram Paşa Vakfı ve İpşir Paşa sayesinde, halep ekonomik bakımdan güçlenmiş dinî vasıfını kaybetmiş kamu alanı ve eğlence yeri haline gelmişti. *XVII. yüzyıldan itibaren halepte güçlerini arttıran yeniçeri zümreleri Bankusa, Bâbünneyreb, Karlık, Bâbülmelek, gibi doğu varoşlarında ikamet etmekteydiler. Şehrin en büyük hanı Kurtbey Hanı olup eski ana merkezde yirmi iki dükkân, üç han, iki kumaş boyama atölyesinden oluşuyordu. Gümrük Hanı ile Vezir Hanı da önemli iş ve konaklama merkezleriydi. Halep, Osmanlı döneminde vakıflar sayesinde büyük çarşılara sahip oldu İstanbul tipi uzun ince minareli camileri vardı Mimar Sinan’ın ilk eserlerinden Hüsrev Paşa ve Behram Paşa camileri yanında Ahmediye, Şâbâniye ve Osman Paşa medreseleri halepde dikkat çekici eserlerdi
*I. Dünya Savaşı öncesinde Halep, İstanbul ve Kahire’den sonra Osmanlı Devleti’nin üçüncü büyük şehriydi Savaşın sonlarında tilâf devletleriyle Araplar’ın hücumlarını sıklaştırmaları üzerine Dördüncü Ordu Kumandanı Cemal Paşa başarısız savunmadan vazgeçip geri çekildi şehir Arap kuvvetleri, ve ingilizlerce 27 Ekim 1918 de
işgal edildi 1920 Martında Şam’da toplanan Eşraf Kongresi, Suriye Krallığı’nın kurulduğunu açıklayarak Şerîf Hüseyin’in oğlu Faysal’ı tahta geçirdi. Emîr Faysal 8 Mart 1920 de
Suriye kralı olarak taç giydi Fransızlar Sykes-Picout ve Manda anlaşmasıyla Şam ve Halep’e girdiler.
*Fransa’nın Suriye’deki yüksek komiseri General Gouraud 1 Eylül 1920 de, Halep’in 72.243 km²’lik özerk bir bölgenin merkezi olduğunu ilân etti; İskenderun’u da içine alan bölgenin yönetimi Araplar’a bırakılmıştı. Fransızlar Halep’i, batıyı doğuya bağlayan ana ticaret yolu olması sebebiyle,ekonomik avantaj sağlayabilmek için Suriye’den ayırmaya çalışıyordu Halepde Fransız manda yönetimine karşı İbrâhim Henânû liderliğinde büyük milliyetçi teşkilât kuruldu Türkler tarafından silâh ve mühimmatla desteklendi; 1921den itibaren destek kesildi. Fransız-Türk savaşı sona erdi
|