Son 15 Temmuz darbe girişimi 27 Mayıs ve 80 Darbelerine benzemiyor. Karakter olarak da benzemiyor. Katılım ve TSK içinden aldığı destek konusunda da.
27 Mayıs'da 80 Darbesi'de böyle değil.
80 Darbesi gibi Emir-Komuta içinde Orgeneral rütbesinden bir darbe zaten asla değil, Cunta olduğu için 27 Mayıs daha kıyaslanabilir. Ama ne gerekçeler nede 27 Mayıs'ın bulduğu destek ile kıyaslanabilecek hiçbir karakter de yok.
27 Mayıs'a nasıl gelindi nasıl yaşandı ne oldu?
2.dünya savaşı dönemi memleketteki kıtlık, ekonomik buhran ve artık 23 yıllık yıpranmış bir tek parti ülke idaresinde bir değişimin gerektiğini müsbet kılıyordu. CB İsmet İnönü, Halk Partisinden Bayar'ı ve Menderes'i uzaklaştırırken Bayar'ın parti kuracağını ve baskın bir seçim ile CHP'nin seçimleri kazanacağını düşündü. Zaten 1946 seçimleri AÇIK OY-GİZLİ SAYIM diye çok eleştirilse dahi. Bayar ve Demokrat Parti hükümet olabilecek kadar aday dahi gösteremedi (CB İsmet İnönü 4 ay içinde erken seçim kararı aldı ve Demokrat Parti teşkilatlanma ve aday gösterme işlemlerini tamamlayamamıştı.) 1946 seçimleri Gizli oy-Açık Sayım olsa dahi Halk partisi kazanacaktı 7 kat farkla değil 2 kat farkla yada 1 oy farkla hatta daha az oy alsa bile Halk partisi daha çok milletvekili çıkarabilecekti.
1946 seçimlerindeki bu şaibe ve Halk Partisi bayrakları önünde ve sandık görevlilerinin(%95'i Chp'li) gözü önünde kullanılması toplumu rahatsız etti. Demokrat Parti daha propoganda yapmadan toplumun desteğini aldı. Slogan'da "Kurtarın Bizi" idi.
1950'de Zafer geldi. Bayar ilk konuşmasında geçmiş geride kaldı kimse ile hesaplaşmayacağız dedi. Bayar CB olurken Menderes Başbakan oldu. 1950-54 arası hem yabancı sermaye ile hem Kore sonrası Batı'ya kabulumuz ile ülkede gerçekten ciddi bir atılım ve ekonomik büyüme sağlandı. 1954'de Demokrat Parti Zaferini perçinledi. Oylarını daha da arttırdı. Halk Partisi hüsrana uğradı nerdeyse yarısı kadar oy aldı DP'nin.
1954 seçimleri sonrası, Demokrat Parti'nin bazı yanlışları oldu.
Israrla İnönü'ye oy veren Malatya'nın bölünüp Adıyaman yapılması, Vekil çıkaramadığı (Osman Bölükbaşı'yı seçen) Kırşehir'in ilçe yapılması, Basın Yasası ile "Kötü düşünceye davet edecek yayınların yasaklanması ve suç sayılması." (Oldukça geniş bir kavram ve kötü düşünceye davet etmenin kapsamı sınırlanmadı) 200 den fazla gazeteci tutuklandı. Bab-ı Ali basıldı, Hüseyin Cahit Yalçın içeri atıldı ve en önemlisi Muhalefete siyaset yapma imkanı tanınmayacak baskılar başladı. Ulus gazetesine el koyuldu ve Halk Partisi Genel Merkezi'ne el koyuldu.
Aslında Demokrat Parti 1946-1950 arası Halk Partisi'nin kendilerine yaptıklarının aynısını Halk Partiye yapmıştı. Demokrat Parti'ye Resmi Devlet Radyosunu açmayan (TRT) Demokrat partiye Kurultay için Kongre için Salon dahi vermeyen Halk Partisi kendi yaptığı adaletsizliğin bu sefer muzdaribi olmuştu. 1957 seçimlerinde bu sefer Demokrat Parti hayal kırıklığına uğradı. Saat 14:00 de Demorkat Parti açık ara kazandı haberleri radyoda yayınladı. Sonuçlara göre DP %47 Chp %41'di. Fark kapanmış halk bir tarafın diğer tarafı ezmesine karşı yine bir fazilet göstermişti.
1957 seçimleri Adnan Menderes üstünde bir etki bıraktı. Bu seçim onun hayatında bir dönümdü. 1957 seçimleri sonrası Menderes artık nerdeyse Ankara'da durmuyordu. İl İl geziyordu, Muhalefete baskıları bırakmıştı. Üstüne İngiltere'de uçağı düşüp dönüşte İsmet Paşa'nın kendisini Ankara Tren garında karşılaması sonrası artık Muhalefete sert ve keskin bir görüşü kalmamıştı. Zaten 7-8 yılda geçmişin hesabı da sorulmuştu artık normalleşme olmalıydı. Zaten Menderes'in kulağına yavaştan yavaştan Asker içinde bir kısım Harbiyelinin darbe yapabileceği fısıltısı da gelmeye başlamıştı.
Önündeki Engel Celal Bayar'dı. Bayar ve İnönü 2 rakip, 2 kutuptu. İnönü, Atatürk'ün kendisini görevden alıp Bayar'ı Başvekil yapmasını sindiremiyor. Bayar ise Atatürk sonrası, İsmet Paşa'nın liderliğinde geçen 12 yılı kabul etmiyordu. Menderes'in tüm ılımlı politikalarına karşı Bayar 1954-1957 arası dönemin aynı yönetim tarzını benimsedi. Hatta Menderes'in İnönü'nün onu karşılamaya gelmesine bir iadeyi ziyaret için gitmek istediğini ama Bayar'ın engel olduğu söylenir.
Sonucunda 1959-60 artık cunta kesin olarak darbeye karar verdi. 1954-57'nin 40-45 ile farkı şu idi. Bu da zulm edilen tarafın Kurtuluş Savaşı Paşası İsmet İnönü olması. İşte böyle bir ortamda Askeriye içinde MBK cuntası oluştu 1955-56'da. 4-5 yıl hücre örgütlenmesi ile gizlendiler ve üst düzey komutanların hiçbiri son günlere kadar darbeyi bilmiyordu. 27 Mayıs'tan 1 kaç ay önce Genelkurmay Başkanı C.Gürsel Menderes'e yazdığı mektupta "Adnan Bey , Bayar çekilsin siz CB olun bu toplumda bir rahatlama yaratacaktır. Siz hala sevilen bir Başvekilsiniz." demişti. Zaten Cemal Gürsel Demorkat Parti'nin İzmir'de çok geri bir hizmetten alıp Genelkurmay Başkanı yaptığı bir generaldi. Darbe gecesi Ankara'da bile değildi. Eğer bu tavsiyeye uyulsa ki Menderes o dönem il il geziyor ve erken seçime gidip ülkeyi rahatlatacağız diyordu. Menderes, belkide Bayar'a bu teklifi sunmuş olsa ve Bayar inatçı karakterinden biraz ılımlıya dönmüş olsa Menderes bu bedeli ödemeyecekti.
27 Mayıs'ı yapan MBK içindeki en önemli isim heralde Cemal Madanoğlu'dur. Türkeştir, Dündar Taşer... Aslında 27 Mayıs'ı yapanların bir bölümü 14'ler mevzusu ile MBK'dan çıkarılması sonrasında ise Madanoğlu'nun kendisinin istifa etmesi ile 27 Mayıs, 27 Mayıs'ı yapanlardan alakası olmayanların eline geçti. 27 Mayıs ilk yapıldığında 3 ayda erken seçime gidileceği, kimsenin yargılanmayacağı kimsenin asla asılmayacağı söylenmişti.
27 Mayıs'ı başlatanlar ile tamamlayanlar farklı kişilerdir. Başlatanlar Demokrat parti kongresini yapamadığı için Halk Partili bir vekilinin mahkemeye başvurup kapatılması ile tek kalan Halk Parti'sinin iktidar olacağı düşüncesi ile, TSK yönetimi ordan aldı buraya verdi dedirtmemeliyiz demişlerdir. İnönü'nün tüm erken seçim çabalarına rağmen bunu ertelemişlerdir. MBK'nın değişimi ile belkide son 3 yılda durumu düzeltmek için tek uğraşan kişi Menderes asıldı. 27 Mayıs darbesi sivil demokrasiye inmiş büyük bir darbedir sonuçları bakımından, MBK 14 kişiyi ihraç etmemiş olsaydı İdam oylaması 13-9 lehe değil, 13-23 aleyhe çıkacaktı.
27 Mayıs aslında sonuçları bakımından bize ders olmalıydı, Ordu'nun ne olursa olsun Siyasete el atmaması gerektiğini görmeleri gerekirdi, ellerine yüzüne bulaştırmışlardı. Hele ki Cunta tarzı bir darbenin sonuçları çok daha beter. Oysa bundan biz gereken dersleri almak yerine alışkanlık haline getirdik.
15 Temmuz ile en temel fark ise, 27 Mayıs'da olduğu gibi Sokağa çıkma yasağına rağmen binlerce insan sokağa çıkıp askeri omuzlara alıp alkış tuttular. Onlara kızmıyorum hain demiyorum. 1954-1957 arası gerçekten çok baskıcı bir dönemdir, insanlar iktidara karşı dolmuştur.
15 Temmuz'da Halk bu sefer cuntaya defol git dedi. Sivil demokrasiye sahip çıktı herkes. Bu ülkede tüm eleştirilere rağmen bir demokrasi var ve insanlar sanıldığı gibi Erdoğan'dan nefret etmiyor. Milli bir mesele olduğunda toplumda Erdoğan'a destek %70'lere yükseliyor. Anketlerde 15 Temmuz'da Erdoğan'ın görev onayı %70+'ya çıkması gibi. 2014 CB Seçimlerinde Mhp'lilerin %15'i Chp'lilerin %14'ü Hdp'lilerin %5'inin Erdoğan'a oy vermesi gibi.
Bunu 16 gün sonrada göreceğiz, ilk turda %53-54 civarı bir oy ile seçilecektir Erdoğan. Ama Potansiyel oyu %60-65'tir. Yani başka adaya oy verecek bir grup seçmenin de 2.tercihidir. 15 Temmuz halka rağmen bir cuntadır.
80 ise bambaşka emir-komut altında halkın başlangıçta "iyiki oldu kurtulduk kan durdu" dediği sonrasında lanet okuduğu bir darbedir.
Askeri darbeler;
TSK içinde bir İstihbarat Dairesi Kurulması,
TSK Subaylarının toplumun her kesiminden olmasına özen gösterilmesi,
TSK siyasallaşmasına çok ciddi yaptırımların getirilmesi ile ciddi manada çözülür.
Burda Cunta kafası olanların İstihbarat ile, Emir-Komuta altındaki darbelerde farklı görüşte olan insanların bu işi onaylamaması üzerine çözülür.Çözüm bellidir. Çözüm Harp okulunu Askeri Lise felan kapatmak değildir, Askeri Lise'de herhangi bir ders insanı darbeci yapmaz, yapsaydı 15 Temmuz'da %1.5 değil %10'u desteklerdi.
Ergenekon ve Balyoz olmasaydı, 15 Temmuz'u yapamazlardı. Bunu altını çize çize söylüyorum. Resmen kendi darbelerinin önünü açmışlar.
|