Edatlar (İlgeçler)
Tek başlarına anlamları olmayan, ancak cümle içinde diğer kelimelerle birlikte kullanıldıklarında anlamları ortaya çıkan kelimelerdir.
a) Birliktelik ve araç edatı: ile (-y-la/-y-le, -la/-le)
ÖR: Yakında, arkadaşı(yla) ile turistik geziye çıkacak.
Ankara'ya ancak uçak(la) ile çabuk ulaşabilirsin.
b) Sebep edatları: için, dolayı, ötürü, üzere
ÖR: Okula geç geldiği için dersi kaçırdı.
Uçağın arıza yapmasından ötürü uçuş ertelendi.
c) Benzerlik edatı: gibi
ÖR: Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhhat gibi
(Muhibbî[Kanunî Sultan Süleyman] XVI.Yüzyıl)
Çocuk gibi hüngür hüngür ağladı.
ç) Miktar edatı: kadar
ÖR: Bu kadar yıl olmuş görüşmeyeli.
d) Zaman edatları: [-den] beri, önce, sonra
ÖR: Şirket, 1963'ten beri pamuk işleme işinde faaliyet göstermektedir.
Gençlik, yirmi beşten sonra yerini orta yaşlılığa bırakır.
e) Yer ve yön edatları: -e karşı, -e doğru, -den yana
ÖR: Koruluktan yana ev yapalım.
İki kardeş liseye doğru yavaş adımlarla ilerliyorlardı.
f) Yapılarına göre edatlar:
I- Basit edatlar:
ÖR: gibi, için, beri, kadar, ait, rağmen vb.
II- Türemiş edatlar:
ÖR: üzere, sonra, önce, ötürü, dolayı vb.
|