[HAKK_DAVA]

YENİ BİR DÜZEN İHTİYACI


Dünya hayatı ve yaşam standartları, insanlık tarihi boyunca sürekli gelişmekte ve değişmektedir. İlim adamlarının ve araştırmacıların görevi: Değişmeyen doğruları esas olarak, değişen dünya şartlarına ve insanlığın sorunlarına uygun çözüm ve çareler üretmektir.
İslam medeniyeti tarihine dikkatle bakınca şu gerçekler görülecektir. Emeviler ve Abbasiler döneminde yeni ülkeler feth edilmiş, Arap olmayan başka kavimler İslam’a girmiş, Müslümanlar bir şehir ve site düzeni seviyesinden çıkıp dünya çapında büyük bir devlet haline gelmiş, haliyle yeni problemler zuhur etmiş ve bunların çözümü için de yeterli içtihatların yapılması gerekmiştir.
Selçuklular döneminde şartlar ve standartlar daha da geliştiği ve değiştiği için, haliyle siyasi ve ekonomik yönden yeni düzenlemelere gidilmiştir.
Osmanlı döneminde de, hem toprak ve arazi sisteminde, hem vakıflar gibi sosyal hizmet kurumları statüsünde, hem yönetim ve siyaset biçiminde, hem de askeri ve ekonomi stratejisinde gerekli yenilik ve değişikliklerin yapılması için gayret gösterilmiştir.
Manevi rütbe, uhrevi sevap ve şeref dereceleri bakımından olsun ve yine takva ve teslimiyet ölçüleri açısından olsun, Ashab-ı Kiram’ın üstünlüğünü elbette kabul etmemiz ve onlara derin bir hürmet ve muhabbetle bağlılık göstermemiz mutlaka gereklidir.
Ancak uygulanan sistemin genişlemesi ve gelişmesi açısından, Emevi ve Abbasi dönemi Asrı Saadetten, Selçuklu dönemi Abbasilerinden, Osmanlı dönemi ise Selçuklulardan daha mükemmel olmuştur. Ve şimdi bütün insanlığın ihtiyacına cevap verecek “Adil Yeni Dünya Düzeninin” de Osmanlı döneminden ve diğerlerinden çok daha üstün olması tabiidir... Ve bu durum zaten İslâm’ın da hedefidir.
Aleyhisselatü vesselam Efendimizin pek çok hadislerinde haber verdiği ve müjdelediği “Mehdiyet ve medeniyet dönemi” de bunu göstermektedir.
Ve zaten Müslümanları ve insanlığı yüzlerce yıl önceki şartlara ve o dönemler için hazırlanmış kalıplara uymaya zorlamak, nehirleri baş yukarı akıtmaya kalkışmak gibi bir divaneliktir.
Müspet (ispat edilmiş ve kesinleşmiş) ilmin verileri, binlerce tecrübenin meyveleri olan insanlık tarihinin birikimleri... Aklı selimin ve vicdani kanaatlerin ortak ürünleri... Ve, hayret ve hayranlık uyandıracak şekilde bütün bunlara uygunluğu görülen : Kuran-ı Kerim’in açık hükümleri “değişmeyen doğrular” dır... Sünnet; Efendimizin hayat sisteminin ve stratejisinin esaslarıdır. Asr-ı Sadet ve Ashabın (ra) hayatı, “İslâmı nasıl anlamamız, uygulamada neleri esas almamız ve problemleri çözmede hangi yöntemleri kullanmamız”, hususunda kıyamete kadar örnek levhalarımızdır. İlim ve içtihat erbabının ve mezhep imamlarının mutlak doğrulara dayanarak ortaya koydukları prensipler ise, bizim genel düsturlarımızdır.”
Bugüne kadar, İslâm’da “iman ve itikat esasları” en mükemmel şekilde ortaya konulmuş ve açıklanmıştır. Namaz, oruç, hac ibadetleriyle ilgili gerekli ve yeterli içtihat ve izahlar yapılmıştır. Genel “ahlak ve muaşeret” konuları ise en güzel biçimde anlatılmış ve yazılmıştır.
Ancak ülke ve dünya şartlarına uygun yeni “zekat ve vergi sistemi” nasıl olacaktır? Helal ve hayırlı bir “banka ve kredi düzeni” nasıl kurulacaktır? İnsanlığa uygun bir “siyasi ve sosyal yapılanma” nasıl oluşacaktır?
Çağımızın şartlarına ve ihtiyaçlarına cevap verecek yeni bir “ilim ve eğitim biçimi” nasıl uygulanacaktır? Emeklilik, sendika ve sigorta işleri ve diğer sosyal hizmetler hangi kurum ve kurallara dayanacaktır? gibi sorulara cevap verecek ve bu tür sorunlara çözüm getirecek yeni ve ilmi içtihatlara ihtiyacımız bulunduğunu kabul etmemek, kafamızı kuma gömmektir.
Çünkü Osmanlı dönemi zekat ve vergi sistemini bugüne aynen tatbik edemeyiz Selçuklu dönemi borç alıp verme düzeniyle, bugünkü banka ve kredi düzenini yürütemeyiz.. Abbasi dönemi usta-çırak ilişkilerini esas alan kurum ve kurallarla bugünkü işçi-işveren münasebetlerini, sendika ve sigorta hizmetlerini başa götüremeyiz. Asrı Saadet şartlarına uygun Suffa örneği ile veya sonradan geliştirilen medrese usulüyle bugünkü eğitim ve öğretim işlerine ve üniversite hizmetlerine çeki-düzen veremeyiz...
Elbette bütün bu uygulamalardan ve şimdiye kadar her dönemde bu konularda yazılan ve yapılanlardan da yararlanacağız. Günümüz şartlarına tatbiki mümkün ve münasip olanları ise aynen alacağız. Ancak pek çok şeyin değiştiğini, geliştiğini ve hatta eskiden hiç olmayan yeni problemlerin zuhur ettiğini ve bütün bunların ilmin ve inancın ışığında yeniden değerlendirilip çözülmesi gerektiğini de unutmayacağız...
Öyle ise, yalnız Müslümanların değil, bütün insanlığın ilmi, ahlaki, siyasi ve ekonomik sorunlarını çözecek ve her hususta yol gösterecek yeni bir dünya düzenine ihtiyaç vardır.
Ve bu Adil Düzenin temel kaynağı ilim ve iman olacaktır. Efendimiz (sav) işaretiyle, Adem peygamberden bugüne benzeri görülmemiş ihtişamda bir saadet medeniyeti yeniden kurulacaktır. Ve bu mutlu netice, Kur’anın kerameti, Hz. Muhammed (sav) Efendimizin yeni bir mucizesi sayılacaktır.
Sahabelerin ve müçtehit alimlerin ruhaniyeti de bundan memnun ve mesrur olacaktır. İnsanlığın Komünizmde arayıp ta elde edemediği, Kapitalizmin vaad edipte veremediği, gerçek barış ve adalet sistemi nasıl olacak, nasıl kurulacak ve uygulanacak? Sorularının cevabı olan “Adil Düzen” projeleri işte bu maksatla hazırlanmakta ve olgunlaşmaktadır.
Eskiden ulaşım aracı olarak kullanılan at, katır ve deveye nispetle bugünkü uçaklar ve elektrikli trenler ne derece gelişmiş ve mükemmel ise...
Eskiden haberleşme aracı olarak kullanılan atlı postacılara nazaran bugünkü telefon ve telsiz sistemi ne derece üstün ise...
Eskiden bir usta ile çıraktan oluşan atölyelere göre bugün yüz binlerin çalıştığı muazzam fabrikalar ne kadar farklı ise...
Eski hayat şartları ve standartları bugüne nazaran ne denli basit ve iptidai ise...
Bugünkü dünya şartlarına ve bütün insanlığın her türlü ihtiyaçlarına cevap verecek bir Adil Düzen de, o günkü İslâmi modellerden elbette daha kapsamlı ve daha kâmil olacaktır. Ve bu durum farklı mektep ve mezhepleri kaldırmak değil, bilakis faaliyet sahalarını ve etki alanlarını genişletmek sayılacaktır.
Açık bir gerçeğin ifadesi olan ve Kur’an’ın asrımızı aydınlatması sayılan bu ifadelere bakıp “Vay efendim bu sözlerde sahabeyi küçümseme var" veya "geçmişteki ilmi çalışmaları basit görme var (haşa)” gibi isnat ve iftiraları atanlar, ya bu gerçekleri anlayamayacak kadar bir akıl kıtlığına ve anlayış kısırlığına düçardır
Veya maksatlı olarak, çağımıza barışın ve bereketin damgasını vuracak Adil Düzen programlarını gereksiz ve geçersiz gösterme hastalığına müptelâdır
Ya da, ne İslâm’ı, nede çağımızı tanımayan, hala hayal aleminde dolaşan ve İslâm’ın tarih olmuş hatıralarıyla avunan bir zavallıdır...
Bediüzzaman Hazretleri’nin önemli bir tespitiyle bitirelim:
“Eski hal, artık muhal,
Ya yeni hal, ya izmihlal”
Yani eskiye dönüş, hayâldir ve imkânsızdır. Ya, yeniden ilmi ve insani bir düzen kurulacak veya çöküş kaçınılmaz olacaktır.
Kenan Evren’in Teklifi ve Talihsiz Tepkiler
Sn. Kenan Evren’in “Türkiye eyaletler sistemine geçebilir” tespit ve temennisini samimiyet ve ciddiyetle tenkit edenlere maalesef rastlayamadık.
PKK uzantısı bölücü başları ve yandaşları kötü bir niyetle ve kendi sinsi hevesleri için istismar etmek gayretiyle sahiplenip alkışladılar.
Bazıları da yine kötü bir niyetle ve “Türkiye’nin üniter yapısını bozabilir ve ülke birliği dağılabilir” endişesi taşıyor görüntüsüyle, bu görüşe şiddetle karşı çıktılar.
Hatta bir kısım insanlar da, Kenan Evren’in bu beklentilerine, sadece, “Osmanlıyı hatırlattığı ve İslam medeniyetinden kaynaklandığı” için, sinsi ve sindirilmiş bir din düşmanlığı dürtüsüyle hücuma kalkıştılar. Halbuki Kenan Paşa, Almanya’daki Bavyera Eyaleti ziyaretinden ve ABD gibi Batıdaki örneklerinden etkilendiğini ve tarihi deneyimlerin de olumlu sonuçlar verdiğini zaten açıklamıştı.
Maalesef bir takımları da, tenkit sınırını aşıp tahkire başladılar. Ve Sn. Evren’e hakaret için bunu bir fırsat saydılar.
Kenan Paşa’ya karşı çıkanların büyük çoğunluğu, Türkiye’nin AB’ye vilayet ve BOP Projesiyle İsrail’e eyalet yapılmasını savundukları halde, şimdi Sn. Evren’in eyalet teklifinin üniter yapımızı bozacağını ileri sürecek kadar tutarsız bir tavır ve çifte standart ortaya koydular.
Neredeyse; “Türkiye 7 coğrafi bölgedir” diyenleri bile vatan haini ilan edip bölücülük yapmakla suçlayacaklar
Irki kökenlere, dinlere ve mezheplere göre eyaletler ayırmak veya parti kurmak zaten, hem hukuken hem de aklen ve vicdanen yanlış ve yasaktır. Ülkemizin üniter yapısının bozulmaya çalışılması konusunda haklı olarak duyarlı bulunan kimselerin bu teklife dikkatle yaklaşması anlaşılır bir tavır iken, Sn. Evren’e ateş püsküren çevrelerin çoğunun; ya konuyu kavrayamadıkları veya kasıtlı olarak çarpıtıp, sataşmak için bahane yaptıkları ortaya çıkmaktadır. Çünkü Kenan Paşa mevcut, sistemin tıkandığının ve yeni bir açılım ihtiyacının farkındadır. Kendi gözlem ve deneyimlerine dayanarak, doğal ve sosyal bir sürecin normal gidişatını ve sonuçlarını tahmine çalışmaktadır. O’nun; “Türkiye’yi federasyonlara bölmek ve üniter yapımızı değiştirmek” istediğini söylemek, gülünç bir iddiadır.
Oysa Kenan Paşa’nın bu tarihi teklifi içerisinde, tehli ve zararlı kısımlar bulunduğu gibi, çok gerekli ve yararlı tarafları da vardır.
a) Ülkemizi federasyonlara ayırıp fiili bölünmeye hazırlık yapan hıyanet girişimlerini çağrıştırdığı ve karıştırıldığı için, buna “eyalet sistemi” yerine “Bölge Valilikleri” demek daha uygun olacaktır. Ki kendiside zaten bunu anlatmak istediğini açıklamıştır.
b) Sn. Evren’in sözlerinin: “Eyaletlerin kendi başbakanlarını seçebileceği..” şeklinde yorumlanması: Almanya sisteminden etkilenmiştir ve Türkiye için münasip değildir. Bizce doğrusu; Belediye başkanlıklarıyla valiliklerin birleştirilip, illerin çifte başlılıktan kurtarılması ve valilerin yöre halkı tarafından seçilerek o makama taşınmasıdır. Ancak Bölge valilerinin ise Devlet Başkanı tarafından atanması ve böylece merkezi otoritenin ve üniter organizenin korunması lazımdır.
Kenan Evren’in son günlerde gündeme getirdiği Türkiye için eyalet sistemi önerisi, federalizm tartışmalarını basınımızın ve aydın çevrelerimizin gündemine getirdi. Elbette ki düşünce özgürlüğü kapsamında her türlü düşüncenin seslendirilmesi ve tartışmaya açılması, desteklenmesi ve cesaretlendirilmesi gereken bir davranıştır. Burada üzerinde durulması gereken nokta ise, trajikomik bir biçimde, düşünce özgürlüğü kapsamında desteklenmesi gereken kişinin, Türkiye’de düşünce özgürlüğüne en büyük saldırıyı yapmış bir cunta liderinden başkası olmamasıdır.
Kenan Evren’in açıklamalarıyla eyalet tartışmalarının gündeme getirilmesi ve Evren’in Şahin Alpay gibi medyanın tanınmış simalarından alkış alması, gerçekten de, gülünmesi gereken mi, yoksa ağlanması gereken bir durum mudur bilemiyorum.
Türkiye’de toplumsal barışa çözüm olarak eyalet sistemi önerisinin getirilmesi, en basit biçimde, cehalet ile açıklanması gereken bir gelişmedir.
Türkiye veya başka bir ülkede federalizm ya da üniter yapı tartışmaları yapılmasını çok doğal karşılamak gerekir. Ancak, federalizm tartışmaları ile eyalet tartışmasını karıştırmamak gerektiğine inanıyorum.
Federalizm konusu tartışılırken, dünyanın çeşitli ülkelerinde ve bölgelerinde farklı eyalet yapılanmaları olduğunun bilinciyle tartışmaya katılmakta yarar vardır.
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki federal yapı ile Avrupa’daki ve özellikle Almanya’daki federal yapı arasındaki farkı bilmeden yapılacak federalizm tartışmaları, sonuç alıcı olmaktan uzak ve yüzeysel tartışmalar olmak durumundadır.
Amerikan federalizmi, hareket noktası olarak farklı amaçlar ile ortaya çıkmış bir örnektir. ABD tipi federalizm, bağımsız olmak niteliklerinden vazgeçmek istemeyen küçük yönetim birimlerinin güçlü bir devlet yaratmak için egemenliklerinin bir kısmından vazgeçmeleri ile ortaya çıkmış bir devlet yapısıdır. Sonuçta, egemen küçük birimler, egemenliklerinden belirli ölçüde vazgeçerek özerk ya da otonom niteliklere sahip varlıklara dönüşmüşler, buna karşılık ise dış politika ve genel ekonomik politikaların oluşturulması anlamında güçlü, ancak küçük birimlerin özerkliğini tanıyan ve koruyan bir yapı olarak merkezi bir hükümet oluşumu ortaya çıkmıştır. Böylece, ABD tipi federalizmde, var olan bağımsız küçük birimlerin egemenliklerinden vazgeçerek güçlü bir merkezi hükümet oluşturmaları, ancak küçük birimlerin bütün yerel konularda özerk kimliklerini sürdürmeleri başarılmıştır. Bu nedenle, ABD tipi federalizm ile Avrupa federalizmi ya da Alman tipi federalizm arasındaki önemli farklılıkları açıklamadan, tartışmanın sonuç alıcı olması beklenmemelidir.
Avrupa federalizminde, var olan bağımsız küçük birimlerin yeni bir merkezi hükümet yaratması söz konusu değildir. Avrupa federalizminde, mevcut merkezi hükümetin güçlü yapısını engellemek amacıyla daha sonradan küçük birimler oluşturulmakta ve merkezi hükümetin gücü azaltılarak Subsidiarity ilkesine dayalı bir yerelleşme hedeflenmektedir.
Böylece, küçük birimlerin rızası ile sonradan kurulan merkezi hükümet yapısıyla var olan merkezi hükümetin güçlü yapısının dengelenmesini amaçlayan yerelleşme formlarını birbirine karıştırmamak gerekir.