[fütüvvet]

Risâle’nin girişinde Bediüzzaman Hazretleri, yatsı namazından sonra tesbihat esnasında “Milyonlar salât, milyonlar selâm Sanadır, yâ Resûlallah!” cümlesini okurken birden kendisine salât ü selâmın mahiyeti ve ehemmiyetiyle ilgili “latif bir nüktenin inkişaf ettiğini” söyler. Latif nükteleri, tam anlamıyla ifade etmek, yazıya dökmek, akılla tam zabt etmek kolay olmadığı, belki mümkün olmadığı için bu latîf nüktenin de zahiri hisleriyle yakalayabildiği bazı yönlerini bir iki cümle ile kaydettiğini ifade etmiştir. Yaşadığı ruhanî hâlleri yazıya dökmekteki zorluğu başka bazı risalelerinde de açıkça dile getirmiştir. Besmelenin sırrını anlattığı On dördüncü Lem’a’nın İkinci Makamı’nda, besmelenin rahmet noktasında parlak bir nurunun, sönük aklına uzaktan göründüğünü, o nuru kayıt altına almak ve yakalamak istediğini ancak tam muvaffak olamadığını, yirmi otuz kadar sırrın yalnızca altısını yazıya dökebildiğini söyler.

Salâvâtta geçen “elfü elfi” (bin kere bin) milyon anlamına gelmekle birlikte Bediüzzaman bu sayıyı “binler” şeklinde ifade etmiş ve anılan salât ü selâmı “binler selâm sana ya Resûlallah!” şeklinde tercüme etmiştir. Bilindiği gibi bin sayısı İslâmi gelenekte, her şeyi kuşatan ve kesret ifade eden en büyük sayı kabul edilmiştir. Çokluk ifade etmek için kullanılmış olan bin sayısı binle çarpılarak, geçmişte sıradan insanlar tarafından bilinen en üst sayı ifade edilmeye çalışılmış, böylece sınırsızlık ve kesret vurgulanmaya çalışılmıştır. Ancak milyon geçmişte halk arasında kesret ifade etmek için sıklıkla kullanılan bir sayı olmadığı için muhtemelen onun yerine daha sık kullanılan “binler” sayısı tercih edilmiştir. Nitekim Kur’ân-ı Kerim’de de kesret ifade etmek için bin sayısının zikredildiği görülmektedir (Bakara Sûresi, 2/96; Hac Sûresi, 22/47).