|
|
Lâhık :
Lâhık : Önce imâma uyup, sonra uyku, abdestinin bozul(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ması ve, izdiham gibi sebeplerle, namazının bir kısmını kılmayıp da, sonra yine imâma iltihâk eden kimse demektir.
Bu kimse, zayi ettiği namazı kılarken, sanki imâmın arkasın(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)da imiş gibi, okumadan kılar. Sehvetse de, sehiv secdesi yapmaz. Vecizül-Kerderî´de de böyledir,
îmâm, sehvinden dolayı secde yapsa, lâhık, mesbûkun hüâfma, üzerinde olanı kaza etmeden imâma tabi olmaz. Hulâsa´-da da böyledir.
Lâhık, abdestini tazeledikten sonra geri dönse, ona layık olan, evvela namazının kazaya kalan kısmı ile meşgul olmasıdır. Bu esnada, kıraat etmez ve fakat kıraat edecek kadar durur. Rü(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)kû´ ye secdelerde de, imâmın durduğu kadar durur. Ancak, imâm(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)dan daha fazla veya daha noksan durmuş olması da zarar vermez. Tahâvî .ŞerM´nde de böyledir,
Bir kimse (lâhık imâmla birlikte tekbir aldıktan sonra, imâm bir rek´at kılana kadar uyuşa fakat sonra uyansa, o lâhık, artık birinci rek´ati kılar. Her ne kadar, imâm ikinci rek´ati kılı(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)yor ise de. Zehiyre´de de böyledir.
Lâhık, imâmla kılmadığını kaza ile meşgul olmasa da, ön(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ce imâma tabi ve sonra da imâm selam vermeden Önce kaza(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ya kaüanlarla meşgul olsa, bize göre namazı caizdir. Tahâvî Şer-hVnde de böyledir.
Lâhık olan misafir, imâmla birlikte kılamadığını kılar(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ken, ikâmetle niyyet etse veya abdesti bozulsa da kendi şehrine girmiş olsa, o kimse, misafir namazını tamamlar. İmâm Züfer (R. A.) t buna muhaliftir. Ve bu hal, imâm namazını bitirdikten sonra olmuşsa, bu kaide geçerlidir. Fakat, bu halin meydana geldiği sı(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)rada imâm daha namazını bitirmemişse, o kimse bu namazı ittifakla dört rek´at kılar Musaffa´da da böyledir.
İmâm, dört rek´alit bir namazın ilk oturuluşunu unuta(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)rak terk ettiği zaman, arkasındaki lâhık, uyumuş olur ve uyanır, veya abdesti bozulur ve sonra da gidip abdest alıp geri dönerse, bu sırada imâmda, bir rek´ati sebkat etmişse t=ileri geçmişse), bize göre, lâhık, oturulacak yerde oturmaz. İmâm Züfer (R.A.) ise, buna muhaliftir. Mesbûk da bu hükmün hilafmadir. Hulâsa´-da da böyledir.
Şu altı şeyin kazasında Mesbûk, Lâhik´a Muhal-ftir:
1- Kadınların erkeklerle aynı hizada olmasında,
2- Kırâatde,
3- Sehiv secdelerinde,
4- Ka´de-i ûüâda, birinci oturuşta), imâm bu oturuşu terk ettiği zaman,
5- Selam verirken, imâmın dıhk ile gülmesinde,
6- imâm, ikamete niyyet edince, mesbûk rek´atini secde i´e kayıtladığı zaman.
Zahırivye´de de böyledir.
Dört rek´atli bir namazda, birinci rek´ate yetişememiş o-lan bir kimse, kalan üç rek´atte de uyumuş olsa ve sonra uyansa´, uyumuş olduğu halde geçen rek´aüeri kırâatsiz olarak kılar. Son(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ra imâma mütâbaaten (=tâbi olarak* pturur ve kalkıp yetişe-memiş olduğu ilk rek´ati, kıraat ederek kılar; sonra da oturup ´ namazını tamamlar.
Bu kimse, iki rek´atte uyuşa da, bir rek´atte imâma yeti(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)şip yetişemediği hususunda şüphe etse,, şüphe ettiği o rek´ati, na(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mazın arkasında kılar. Hulâsa´da da böyledir. [42]
İmamet Ve Cemaat Konusu İle İlgili Bazı Meseleler
İmâmla cemaat arasında, namazın kaç rek´at kılındığı hususunda ihtilaf edilse ve cemaat: «Üç rek´at kıldırdın.» dese; İmâm´da : «Dört rek´at kıldırdım., dese; îmâm´m kanaati çok kuvvetli ise, cemaatin sözüne uyarak namazı iade etmez. Ancak, bu hususta yakîni yoksa, cemaatin sözüne uyup, namazı yeniden, kılar. ( = kıldırır.)
Bu hususta, cemaat arasında görüş ayrılığı çıksa ve bir kısmı : «üç rek´at...», bir kısmıda «...dört rek´at kıldı.» deseler, bu durumda, imâm hangi tarafta ise, tarafını tuttuğu adam bir kişi bile olsa, imâmın sözü alınır. Muhıyt´te de böyledir.
Bu durumda, imâmla beraber bir kişi bile olmadığı vakit, imâm da, cemaat de namazı iade ederler. Cemaat yine imâma uyar ve bu iktidal&n sahih olur. Muhıyt´te de böyledir.
Cemaatten birisi: «imâm üç rek´at kıldırdı.», başka biri(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)si de : «...dört rek´at kıldırdı.» dese, imâm da, cemaat de bu hu(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)susta şüphe içinde bulunsalar, bu durumda, imâma da, cemaate de yapacak bir şey- yoktur. Hulâsa´da da böyledir.
Bu durumda, noksan olduğu inancı ile, imâmın o namazı iade eylemesi, yani yeniden kılması (=kıldırmâsı) nıüstehap olur.
İrr-âm, üç rek´at kıldırdığı kanaatinde ûlsa da, cemaatten bir kimse de tam kıldırdığı kanaatinde bulunsa, bu durumda imâ(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)mın cemaatle namazı yeniden kılması.gerekirken, tamam kılındı(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ğı kanaatinde olan kimsenin, bu namazı iade etmesi gerekmez. Muhıyt´te de böyledir.
Cemaatten biri, namazın noksan kılındığı kanaatinde ol(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)sa da, imâm ve cemaat bu hususta şüpheye düşseler; vakit varsa, ihtiyaten bu namazı iade ederler. Yeniden kılmasalar da üzerleri(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ne bir şey lâzım gelmez. Ancak, cemaatten, iki kişi, namazın nok(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)san kılındığına kanaat getirirler ve bunu böyle haber verirlerse, imâm ve cemaat, bu namazı yemden kılarlar. Hulâsa´da da böy(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)ledir.
İmâm, cemaatle namazı kılıp gittiği zaman, cemaatten ba-zuarı : «...bu öğ"e namazı...», bazıları da : «...ikindi namazı...» der(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)lerse, eğer bu namaz öğle vaktinde kılınmışsa, Öğledir; ikindi vaktinde kıhnmışsa ikindidir. Eğer, hangi vakit olduğu belli değil(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)se, her iki taifenin namazları da caizdir. Zahîriyye´de de böyledir. [43]
|