KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:
Doğu Anadolu’dan sonra 2. büyük bölgemizdir. Anadolu Yarımadasının ortasında yer alır. G.Doğu Anadolu Bölgesi hariç her bölgeyle komşudur. Alanı 163.057 Km2 dir. Ülkemizin % 20’sini kaplar.
Nüfusu 2000 sayımına göre 11.6 milyondur. Nüfus yoğunluğu Km2’ye 71 kişidir. Bu Türkiye ortalamasının altındadır. (Türkiye ortalaması Km2’ye 71 kişi)
BÖLÜMLERİ:
1.Konya Bölümü
2.Yukarı Sakarya Bölümü
3.Orta Kızılırmak Bölümü
4.Yukarı Kızılırmak Bölümü
YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ:
Dağları: Yer şekilleri sadedir. Engebeli arazi fazla olmadığı için arazi ulaşıma uygundur. Ortalama Yükselti 800-1000 metredir. Bölgenin en yüksek yeri doğu bölümüdür. Kıvrım dağları da bu bölümde yer alır. Akdağlar, Hınzır Dağları, Tecer Dağları, Yıldız Dağları bu kıvrım dağlarıdır. Bölgenin güneyinde volkanik dağlar vardır.Bunlar Erciyes Dağı (3917 m en yüksek yeri), Melendiz, Hasandağı, Karacadağ, Karadağ’dır.
Platoları: Haymana, Cihanbeyli, Obruk, Bozok (Kızılırmak), Yazılıkaya, (Bayat), Uzunyayla platoları vardır.
Ovaları: Konya Ovası (Türkiye’nin en büyük ovası), Ereğli, Aksaray, Sakarya, Eskişehir, Ankara, Kayseri ve Develi Ovaları
Akarsuları: Kızılırmak, Sakarya, Porsuk Çayı, Delice Irmağı.
Gölleri: Bölgenin güneyinde kapalı havzalar vardır. Tuz Gölü (2.Büyük Gölümüz), Akşehir, Eber, Ilgın (Çavuşçu), Tuzla, Seyfe, Mogan, Sultan Sazlığı vardır. Sakarya Nehri üzerinde Sarıyar ve Gökçekaya; Kızılırmak Nehri üzerinde de Hirfanlı ve Kesikköprü baraj gölleri vardır.
İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ:
Bölge dağlarla çevrili olduğu için yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Don olayları çok görülür. En az yağış alan bölgedir. Ortalama yağış 400 mm’dir. Bunun en önemli sebebi bölgenin dağlarla çevrili olmasıdır. Doğal bitki örtüsü bozkırdır. Bölgede özellikle doğudaki dağlık alanlarda ormanlara da rastlanır. Orman bakımından % 9 ile 5. sıradadır. Akarsu boylarında kavakçılıkta yapılır.
TARIMI NE HAYVANCILIK:
Bölgenin ekonomisi tarıma dayanır. Ekili-dikili alanlar bakımından Marmara Bölgesinden sonra 2. sırada yer alır (% 27). Çalışan nüfusun büyük bölümü tarımda çalışır. Fakat tarımın en önemli sorunu sulama ihtiyacıdır. Bölgede en çok üretilen ürün buğdaydır. Diğer ürünler şekerpancarı ( şeker fabrikaları bölgede fazladır.), Üzüm, Mercimek, Yulaf, Çavdar, Ayçiçeği, Haşhaş, çeşitli meyveler ve sebzelerdir.
Bölgede küçükbaş hayvancılık yaygın olarak yapılır. Ankara çevresinde tiftik keçisi, Sivas ve Konya çevresinde koyun çok yetiştirilir.
YER ALTI ZENGİNLİKLERİ:
Krom: Eskişehir-Mihalıççık, Kayseri ve Sivas. Kayatuzu: Kırşehir, Çankırı, Nevşehir, Yozgat. Linyit: Sivas-Kangal. (Burada bir de termik santralde bulunmaktadır.)Demir: Kayseri-Develi, Sivas-Kangal, Ankara-Haymana. Toryum: Eskişehir-Sivrihisar. Çinko: Konya-Bozkır, Niğde-Bor (Türkiye’de 2. sırada). Lületaşı: Eskişehir (Türkiye’de ve Dünya’da 1.). Volfram: Kırıkkale-Keskin, Niğde (Türkiye’de 2. sırada).
ENDÜSTRİSİ:
Sanayi Yukarı Sakarya Bölümünde gelişmiştir.
Eskişehir: Lokomotif, besin, motor, çimento, inşaat, malzemeleri, şeker, et deri sanayisi vardır.
Ankara: Dokuma, besin, tarım araçları, çimento, alkollü içki, mobilya, selüloz, kağıt, karton, deri ve et sanayisi vardır.
Konya: Tarım araçları, besin, motor, çimento, süt ürünleri, inşaat malzemeleri, selüloz, kağıt ve şeker s.
Kayseri: Halıcılık, meyve suyu, pamuklu dokuma, pastırma ve sucuk sanayisi.
Kırıkkale: Silah sanayi, Orta Anadolu Rafinerisi.
Sivas: Besin, Yem, Çimento, demir-çelik, et entegre, demiryolları bakım ve onarım tesisleri vardır.
NÜFUSU VE YERLEŞMESİ:
Nüfusu 2000 sayımına göre 11.6 milyondur. Nüfus yoğunluğu Km2’ye 71 kişidir. Bu Türkiye ortalamasının altındadır. (Türkiye ortalaması Km2’ye 83 kişi). Nüfus artış hızı %o 16’dır (Türkiye ortalaması %o 18.34).
Nüfusun % 69’u kentte yaşar (Türkiye ortalaması % 65). Yukarı Sakarya Bölümü en yoğun nüfuslu alandır. Nüfus genellikle bölgenin çevresindeki dağ eteklerindeki ovalara yoğunlaşmıştır. Ülkemizin başkenti ve 2.büyük kenti Ankara bölgede yer almaktadır.
TÜRKİYE EKONOMİSİNE KATKISI:
Ekonomisinde tarım hakim faaliyettir. Bölge yurdumuzun tahıl ambarıdır. Yurdumuzda Buğday (%35), Arpa (%45), Şekerpancarı (%40), Baklagiller (%30), Meyvecilik (%20) oranında yapılır. Bölgede Ankara, Eskişehir, Konya, Kayseri, Kırıkkale ve Sivas gibi sanayi kentleri vardır. Türkiye Endüstri üretiminin % 15’i bu bölgemizden sağlanmaktadır. Bölgenin turizm gelirleri de fazladır.
TARİHİ ÖNEMİ:
Sivas Kongresi Sivas kentinde yapılmıştır. Ankara’da da ilk TBMM açılmıştır. Bu tarihten sonra Milli Mücadelenin merkezi olmuştur.
BÖLGENİN GENEL ÖZELLİKLERİ:
Ø En fazla nadasa bırakılan bölgedir.
Ø En büyük kapalı havzamız buradadır (Tuz Gölü)
Ø En tuzlu gölümüz %o ile Tuz Gölüdür.
Ø Lületaşının tek çıkarıldığı yer Eskişehir’dir.
Ø Karstik şekillere en çok rastlanan 2.bölgemizdir. (Sivas, Çankırı)
Ø İklimden dolayı ker(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz) en çok kullanılan yapı malzemesidir.
Ø Ulaşımı yeryüzü şekilleri sayesinde çok uygundur.
Ø En az yağış alan bölgemizdir
Ø Ortalama yükseltisi 1000 metredir. En yüksek yeri Erciyes Dağıdır.
Ø Küçükbaş hayvan sayısı en fazla olan bölgedir.
Ø Nüfus bakımından 2. olmasına rağmen alanı büyük olduğu için yoğunluk azdır.
Ø Tek uçak fabrikamız Eskişehir’dedir.
Ø Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanır.
Ø İklimi sert ve karasaldır.
Ø Kentleşme oranı düşük, kırsal yerleşme topludur.
Ø Yaz kuraklığının erken başlaması sebze üretimini olumsuz yönde etkiler.
Ø Bölgede endüstri bitkilerinden şekerpancarı, tahıllardan buğday çok yetiştirilir.
Ø En uzun akarsuyumuz Kızılırmak nehrinin büyük kısmı bölgededir.
__________________
FİZİKİ ÖZELLİKLERİ : Türkiye'nin tam ortasında yer alan bölge kapladığı alan bakımından Doğu Anadolu Bölgesinden sonra ikinci sırada gelmektedir. Anadolu'nun ortasında bir çanak görünümündedir.Bölge kuzeyden Karadeniz dağları ile Güneyden de Toros dağları ile çevrilmiştir. Bölge doğal ve beşeri özellikleri bakımından dört bölüme ayrılmaktadır : a) Yukarı Sakarya Bölümü
b) Konya Bölümü
c) Orta Kızılırmak Bölümü
d) Yukarı Kızılırmak bölümü
dağlar : İç Anadolu bölgesinde volkanik kökenli dağlar geniş yer kaplamaktadır. Erciyes,Hasan Dağı,Melendiz,Karacadağ ve Karadağ sönmüş volkanik dağlardır. bölgenin doğusunda ise Hınzır ve Tecer dağları bulunmaktadır. Dağlık alanların yükselti ortalaması bölgenin doğusuna doğru artmaktadır. İç Anadolu bölgesinin özelliği de platoların geniş alan kaplamasıdır. Tuz gölü çevresinde Cihanbeyli, Haymana , Bozok platosu , Kayseri ve Sivas arasında ise Uzunyayla platosu yer almaktadır.
akarsular ve göller : Bölgede yer alan belli başlı akarsular Kızılırmak,Sakarya,Porsuk ve Delicedir. Akarsuların akım değerleri ilkbahar aylarında eriyen karlara bağlı olarak artış göstermektedir. Bu akarsular dışında bölgede yağışlarla birlikte kabaran daha sonra kuruyan bir çok akarsu da bulunmaktadır. Bölgede yer alan göller ; Tuz gölü,Akşehir , Eber,Ilgın,Tuzla,Seyfe,Mogan ve Sultan sazlığıdır. bölgede iklim koşullarına ve yer şekillerine bağlı olarak kapalı havzalar oluşturmaktadır. Tuz Gölü ve çevresi kapalı havza görünümdedir.
İKLİM ve BİTKİ ÖRTÜSÜ : İç Anadolu bölgesi kuzeyden ve güneyden yüksek dağ sıraları ile çevrili olduğu için denizel etkilere kapalıdır.Bu nedenle bölgeye düşen yağış miktarı azdır. Havadaki nem miktarı düşüktür. İklim karasal özellikler göstermektedir. kış ayları genellikle soğuk ve kar yağışlı yaz ayları sıcak ve kurak geçmektedir.
İç Anadolu bölgesinde ilkbahar aylarında ısınmaya bağlı olarak konveksiyonel yağışlar görülmektedir. Bu yağışların gerçekleştiği zaman havada aşırı bir ısınma görülmektedir.
NÜFUS ve YERLEŞME : İç Anadolu toplam nüfus sayısı bakımından Türkiye'de ikinci sırada gelmektedir. Bölgede Başkent Ankara'nın bulunması nüfusun artmasında etkili olan en önemli özelliklerden biridir. Bölgede nüfusun dağılışı yer şekilleri ve doğal koşullara bağlıdır. Akarsu boyları yükselti ve yağışın arttığı alanlarda nüfus fazladır. Yağışın azaldığı yerlerde ise nüfus yoğunluğu azalmaktadır. Konya bölümünde nüfus yoğunluğu az, Yukarı Sakarya bölümünde ise nüfus yoğunluğu fazladır. İç Anadolu Bölgesinde konutların yapımında kırsal kesimlerde ker(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz)(Uygunsuz kelime. Yönetimle irtibata geçiniz) malzeme kullanılmaktadır.
TARIM ve HAYVANCILIK : İç Anadolu bölgesinde yağış miktarının az olması, sulama imkanlarının kısıtlı olması tarımsal üretimi etkilemiştir. Tarım yapılabilen alanlar azdır. Nadas oranının Türkiye'de en fazla olduğu bölgedir. Sulama olanaklarının iyileştiği yerlerde sebze tarımı yapılmaktadır. Volkanik dağların çevresinde yoğun bir tarım yapılmaktadır. Buğday ve şekerpancarı üretiminde Türkiye'de ilk sırada gelmektedir. Bölümlere göre yetiştirilen tarım ürünleri şunlardır ;
- Konya Bölümü : Buğday,arpa,şekerpancarı,baklagil,haşhaş.
- Yukarı Sakarya Bölümü : Buğday,arpa,şekerpancarı,ayçiçeği , baklagil,pirinç,sebze
- Orta Kızılırmak Bölümü : Buğday,arpa,şekerpancarı,baklagil,meyve
- Yukarı Kızılırmak Bölümü : Buğday,arpa, şekerpancarı,sebze ve meyve
- İç Anadolu bölgesinde küçük hayvancılık üretimi yaygındır. Özellikle Tiftik keçisi ve koyun üretimi yaygındır.
MADENLER ve SANAYİ : Bölgede çıkarılan madenlerin bölümlere göre dağılımı şu şekildedir ;
- Konya Bölümü : Tuz Gölü : tuz
- Yukarı Sakarya Bölümü : Çayırhan : Linyit Eskişehir,Seyitgazi : Lületaşı,mika,borminerali,krom,amyant.
- Orta Kızılırmak Bölümü : Kayseri : Demir,çinko Niğde : Civa Kırşehir : Mermer Çankırı: kayatuzu , jips
- Yukarı Kızılırmak Bölümü : Jips , alçıtaşı, demir,linyit
Bölgedeki sanayi tesislerinin bölümlere göre dağılımı şu şekildedir :
- Konya Bölümü : Konya (Ilgın) : Şeker fabrikası Karaman,Konya Ereğli'de: çimento,dokuma Ladik: halıcılık Konya : Civa işletmesi
- Yukarı Sakarya Bölümü : Ankara: Bira,tarım aletleri,şeker Eskişehir: Tarım aletleri,uçak,elektrik,elektronik,lokomotif,motor, besin,şeker
- Orta Kızılırmak Bölümü : Kayseri ve Bor : Şeker Kayseri: Dokuma Kayseri,Niğde,Yozgat:çimento Kırıkkale: Silah,petrol rafinerisi , makine kimya endüstirisi Kayseri : halıcılık ve et kombinası
- Yukarı Kızılırmak Bölümü :Sivas : demiryolu fabrikası,besin ve çimento