CEBRİYE
Bu mezhebin temeli şudur: her hangi bir iş yapmayı kuldan uzaklaştırıp buna ALLAH’a nispet ederler. Bunlara göre kul herhangi bir işe gücü yetmekle sıfatlandırılamaz. Çünkü o yaptığı işleri gücü, iradesi ve seçme serbestliği olmaksızın mecburen yapar. ALLAH teala cansız varlıklarda görülen durumları yarattığı gibi insanın diğer varlıklara mecazi olarak nisbet edildiği gibi insana da mecazi olarak nisbet edilir.
İnsan sevap kazanmaya veya ceza görmeye mecburdur. Kulun bir takım işlerle mükellef oluşu cebr iledir. Bu mezhebi ilk önce yahudilerin icad ettiği ileri sürülür. Bu mezhep nihavent şehrini karargah edinmiş burada devam etmiş Ebu Mansur el Maturidi mezhebi ona galip gelmiştir. Bunlara göre cennet ve cehennem fanidir. ALLAH tealayı herhangi bir sıfatla tavsif etmezler. Kıyamet gününde insanların ALLAH’ı göreceklerini reddederler.
|