Dünya basınında Türkiye-Ermenistan protokolü
Dünya medyası Türk-Ermeni protokolünü değerlendirdi. Çetin pazarlıkların ardından Türkiye ve Ermenistan tarafından Zürih'te atılan imzalar, dünyada büyük yankı buldu.
ABD /
Washington Post gazetesi, "ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'un son dakika müdahalesinin ardından, iki ülkenin, aralarında diplomatik ilişkilerin tesisine yönelik dönüm noktası sayılabilecek anlaşmaya imza attığını" yazdı.
Gazete,
"yaşananların, iki ülkenin birbirine karşı duyduğu 'kalıcı şüphe'nin ve önlerinde parlamentolarının protokollere onay verip vermemeyi karara bağlayacağı zorlu bir yolun bulunduğunun işareti olduğu" yorumunu yaptı.
Gazete, Clinton'un son dakika krizi sırasında taraflara,
"Daha büyük resme bakın. Bu çok önemli, yarım bırakılmaması gereken bir şey. Buraya kadar geldiniz. Bu protokollerin ortaya çıkmasını sağlayan gayretler ziyan edilmemeli" dediğini aktardı.
Gazete ayrıca, protokollerin imzasıyla Türkiye'nin Washington'dan, Yukarı Karabağ meselesinin çözümü için çabalarını artırma sözü aldığını yazdı.
ABD /
CNN televizyonu ise konuyla ilgili haberinde,
"Konuşma metinleri üzerinde son dakikada çıkan anlaşmazlık, neredeyse imza töreninin iptaline yol açıyordu" ifadesini kullandı.
"Olayların, iki komşu ülke arasında yüzyıldır devam eden güvensizlik ve düşmanlığın aşılmasının ne kadar zor olduğunu gösterdiği" belirtilen haberde,
"ABD, Fransa, Rusya, AB ve İsviçre'den üst düzey diplomatların, uzlaşıya varılması için çaba göstermesi ve imza törenine katılmasının, iki ülke arasındaki anlaşmazlıkların aşılmasına yönelik uluslararası desteği gösterdiği" kaydedildi.
Haberde,
"Türkiye ve Ermenistan arasındaki ilişkilerin normale döndürülmesi yolunda ilerleme sağlanırsa, bunun Kafkasya bölgesinde ticaretin kilidini açacağı ve gerginlikleri yatıştıracağı" yorumu yapıldı.
ABD /
Los Angeles Times gazetesi de
iki ülke arasında diplomatik ilişki kurulmasının, Kafkaysa'daki gerginlikleri azaltabileceği ve bu bölgenin Batıya açılan enerji koridoru olma yönünde giderek artan rolüne katkıda bulunabileceği görüşünü dile getirdi.
------
İngiltere /
Guardian gazetesi, "Türkiye ve Ermenistan, aralarındaki yüzyıllık düşmanlığa son verecek ve iki ülke ilişkileri için dönüm noktası olacak anlaşmaları dün imzaladılar" diye yazdı.
İmza törenindeki
"üç saatlik gecikme ve son dakika anlaşmazlıklarına" da dikkati çeken gazete, anlaşmayla iki ülkenin "1915 iddiaları" konusunda ortak tarihi komisyon kuracağını kaydetti.
İngiltere/ Financial Times gazetesi ise imza töreninin ardından dün internet sitesinden haberi
"Ermenistan ve Türkiye barış anlaşmasını imzaladı, ancak önlerinde gizli tehlikeler var" başlığıyla duyurdu. Gazete, protokollerin uygulanmasında sıkıntılar olabileceği sinyallerinin, imza töreninin gecikmesi ve son dakika anlaşmazlıklarından anlaşılabileceği yorumunda bulundu.
İngiltere /
BBC de imza törenine geniş yer ayırdı.
"Türkiye ile Ermenistan'ın yüzyıllık düşmanlığa son verecek ve bağları normalleştirecek anlaşmayı imzaladıklarını" kaydeden BBC, protokollerin imzalanmasıyla özellikle
Ermenistan'da protesto gösterilerinin yapıldığına dikkati çekti.
------
İspanya /
El Pais "Uzmanlara göre tarihi anlaşma, her iki tarafa da avantaj sağlıyor. Türkiye, AB'ye katılım müzakerelerinde ilerleme kaydedilmesini bekliyor, Ermenistan ise yalnızlıktan çıkmayı. Üstelik protokol, Kafkaslar'daki gaz ve petrolün Avrupa'ya getirilmesi için büyük stratejik öneme sahip bulunuyor" diye yazdı.
İspanya /
El Mundo "Türkiye ve Ermenistan tarihi düşmanlığı gömen bir anlaşma imzaladılar" başlığını atarak söz konusu protokollerin imzalanmasını, "
Kafkaslar'ın güneyinde barış ve istikrar yönünde, gelecek vizyonuyla atılan değerli bir adım" olarak değerlendirdi.
İspanya (Katalanya) / La Vanguardia, konuyla ilgili haberinde,
"Türkiye ve Ermenistan, yüzyıllık sorunları çözmek için Zürih'te buzları kırdılar" başlığını kullandı.
------
İsveç /
Dagens Nyheter, Zürih'teki imza töreninden önce ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'un Ermenistan Dışişleri Bakanı Eduard Nalbantyan ile görüşmesi sırasında çekilen fotoğrafı kullandığı haberinde,
''Tarihi anlaşma tamam'' başlığını attı.
İsveç / Dagens Nyheter gazetesi, protokollerin imzalanmasıyla birlikte
Ermenistan ile Türkiye arasındaki sınır kapısının açılacağını hatırlatarak, bunun, denizle bağlantısı olmayan Ermenistan'ın ticaret kapılarının açılması anlamına geleceğine dikkati çekti.
Gazete, protokollerin Türkiye açısından ise AB'ye tam üyelik konusunda komşularıyla sorunlarını halletmesi bakımından önemli olduğunu yazdı.
İsveç Radyosu da internet sayfasında,
''Türkiye ve Ermenistan sonunda anlaştı'' başlığını kullandı.
------
TİMES: FUTBOL DİPLOMASİSİNİN DÜNYA KUPASI FİNALİ
"Futbol diplomasisi, Ermenistan ve Türkiye arasında anlaşma yapılmasını sağladı. Futbol diplomasinin Dünya Kupası finali gibi."
OBSERVER: CLİNTON YOĞUN GÖRÜŞMELER YAPMA ZORUNDA KALDI
"Anlaşmanın uygulanmasının yolundaki çok sayıda tehlikenin bir göstergesi olarak törende, açıklamalardaki ifadelere ilişkin son dakika ihtilaf nedeniyle üç saatlık bir gecikme yaşandı. Bu da Hillary Clinton'u, mutabakatı kurtarmak için yoğun görüşmeleri yapmaya mecbur etti."
NEW YORK TİMES: CLİNTON İKİ CEBİ KULLANARAK ANLAŞMAZLIĞA ÇÖZMEYE ÇALIŞTI
"Son dakikaki ihtilaf, (ABD) Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'un anlaşmayı kurtarma yönelik hummalı çabaları yapmasına neden oldu. Sayın Clinton, aynı anda iki cebi kullanarak anlaşmazlıkları çözmeye çalıştı."
WALL STREET JOURNAL: TÜRKİYE VE ERMENİSTAN SINIRI AÇACAK
Türkiye ve Ermenistan bir asırlık düşmanlıktan sonra diplomatik ilişkilerin kurulmasını öngören anlaşmayı imzaladı. ABD Dışişleri Bakanı, tarafları son dakika engeli bertaraf etmeye yardım etti."
LE FİGARO: TÜRKİYE İLE ERMENİSTAN ARASINDA TARİHİ ANLAŞMA
"Türkiye ile Ermenistan arasında tarihi anlaşma. Bir asır süren düşmanlık ve son dakika gecikmenin ardından iki ülke, diplomatik ilişkileri kurmaya ve ortak sınırı açmaya angaje oldu."
LE MONDE: BELİRSİZLİK SON DAKİKAYA KADAR HAKİM OLDU
"Türkiye ile Ermenistan cumartesi günü Zürih'te, tarihi anlaşmalara imza attılar. Belirsizlik son dakika kadar hakim oldu. İmza, 'son dakika ortaya çıkan bir zorluk' nedeniyle üç saate yakın bir süre ertelendi."
LİBERATİON: BARIŞMA HER İKİ ÜLKE İÇİN KAZANÇ
"İki ülke cumartesi Zürih'te tarihi anlaşmaları imzaladı. Barışma her iki ülkeye ancak kazanç sağlar: Türkiye için AB ile müzakerelerde ilerleme, Ermenistan için izolasyondan çıkmak."
100 YILLIK DÜŞMANLIĞA SON VERDİLER
"Türkiye ve Ermenistan Zürih'te, birinci dünya savaşı sırasında Osmanlı kuvvetlerinin ellerince Ermenlerin katledilmesinin tetiklediği bir asırlık düşmanlığı sona erdirmek için tarihi bir anlaşmaya imza attı."
DEUTSCHE WELLE: CLİNTON TARAFLARI BİRARAYA GETİRMEYİ BAŞARDI
"Zürih'te tarihi bir anlaşma imzalandı. Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, imza töreninde hiçbir açıklamanın okunmamasına yol açan uzlaşı ile tarafları biraraya getirmeyi başardı."
AA-StarGazete
11 Ekim 2009