ROKETLER VE HAVAN TOPLARI
UZUN MENZİLLİ ROKET ELDE EDİLMESİ
- Hamas ve diğer militan örgütler için roketler ve havan topları İsrail’in askeri üstünlüğü karşısında başvurulan asimetrik yanıttır. Bu yanıt, bazı belirli problemleri içermesine rağmen basit, ulaşılabilir ve ucuzdur. Bu yöntem atış menzili içersinde yaşayan İsraillilerin günlük hayatını olumsuz etkilemekte, bazı durumlarda İsrail’in sosyal dokusunun altını oyarak Hamas’a İsrail’in sınırda inşa ettiği duvar engelini aşma imkanı tanımakta ve bir çeşit terör dengesi yaratarak İsrail kuvvetlerinin karşı –terörizm operasyonları düzenlemesini güçleştirmektedir. Bu strateji Lübnan Hizbullahı tarafından ilham edilmiştir ve İsrail üzerinde kendi izlerini bırakmadan baskı yaratmak şeklindeki İran ve Suriye stratejisi ile uyumludur.
- Gazze’ye sokulan İran menşeli roketlerin ve havanların standartları giderek yükselmektedir. İran aynı zamanda Hamas’a kendi ürettiği roketlerin menzilini arttıracak teknolojik bilgiyi de aktarmaktadır. Buna ek olarak, standart roketler el yapımı roketlere oranla Hamas’ın saldırı menzilini arttırarak daha yüksek isabet kaydetmesine ve daha büyük yıkıma imza atmasına imkan tanımaktadır. İran’ın sağladıkları standart 122 mm.lik roketlerdir ve menzilleri de 20 ila 40 km arasındadır. 2008 yılında bu durum Hamas’a Beerşeba, Aşdod ve Askalan şehrinde yaşayan bir milyon İsrailliyi (bu şehirlerdeki stratejik hedeflerle birlikte) ateş menzilleri içersine alma olanağı tanımıştır. İran’ın Hamas’a sağladığı 40 km menzilli ve 120 mm.lik roketler bu ülkenin Hizbullah’a gönderdikleriyle aynı cinstendir. (Bu roketler 2. Lübnan savaşında kullanılmıştı) Hamas şimdilerde Tel Aviv gibi İsrail şehirlerini de menziline sokmayı arzulamaktadır ki bunu televizyon yayınlarından birinde ilan etmiş ve Tel Aviv’i vurma tehdidinde bulunmuştu.
- İsrail karşısında kullanılan ilk standart Grad füze saldırısı 28 Mart 2006 tarihinde, 17. İsrail parlamento seçimleriyle aynı gün gerçekleştirildi. Hamas 2008 yılından önce, büyük ihtimalle elinde fazla miktarda bulunmadığından bu roketleri tek tük kullanırdı. Gradların kullanım miktarındaki temel değişim 2008 yılında, Hamas’ın büyük miktarda Grad roketini Gazze’ye sokmasının ardından (çoğunlukla ateşkes sürecinde) gerçekleşti.
- Hamas’ın roket kapasitesindeki temel değişimin farkına ilk kez Ocak 2008’in sonundaki şiddet yükselişi esnasında varıldı; şöyle ki Hamas bu sırada Askalan şehrine en az 18 adet uzun menzilli roket ateşledi. Bunlar modüler, 122 mm.lik ve 20 km menzile sahip olan silahlardı. Modüler roketlerle Hamas’ın önceden kullandığı Grad roketleri arasındaki fark, dört tane 50 cm.lik parçadan oluşan motora sahip olmalarıydı. Ortadoğu’da bu tür roketleri üreten ülkeler -İran ve Suriye gibi- bulunmaktadır. Tahminimize göre İran, roketlerin Gazze’ye sokulmasının ve bunların Hamas’a ve diğer Filistinli örgütlerin eline ulaşmasının sağlanabilmesi için, bu silahların parçalara ayrılabilmesini sağlayacak teknolojik adaptasyon sürecini başlatmış durumda.
- Dökme Kurşun Operasyonu sırasında Hamas ve diğer Filistinli örgütler İsrail’in saldırısına beklenmedik bir yoğunluktaki uzun menzilli roket ateşi ile yanıt verdiler. Operasyon sırasında isabet edilen yerler daha önce roket menzili içersinde olduğu bildirilen yerlerin de ötesine uzanmıştı, bu şehirler arasında Beerşeba, Aşdod, Gedera, Yaneh, Kiryat Gat, Kiryat Malachi ve Netivot da bulunuyor ve böylelikle yaklaşık olarak bir milyon kişi risk altına giriyordu. Bu tip uzun menzilli roketler Hamas’a Gazze Şeridi’nin daha derininden ve daha kalabalık bölgelerden saldırı düzenleme imkanı sağlıyordu.
- 28 Aralık 2008 tarihinde, Dökme Kurşun Operasyonu sırasında ilk kez, Gan Yavneh ve Bnei Darom kasabaları topçu ateşine maruz kaldı. Roketler Gazze’nin kuzeyinden fırlatılmış ve 33-34 km mesafe kat etmişlerdi. Roket parçalarının incelenmesinden çıkan sonuç bunların Çin’de üretilmiş ve Hamas’a İran tarafından gönderilmiş 122 mm.lik standart roketler olduğuydu. 40 km menzile sahip bu roketler bir süre sonra Beerşeba ile Asdod’a da düştüler.
- Dökme Kurşun Operasyonu esnasında, 14 Ocak tarihinde Çin malı olan 94 adet 40 km menzilli Grad roketi ateşlendi. Bunlara ek olarak 20 km menzile sahip 71 adet 122 mm.lık modüler (parçalanabilir, ayarlanabilir) roket de fırlatıldı aynı gün, yani yaklaşık olarak 165 standart model roket İsrail’e isabet etti (Bunlar Hamas’a İran tarafından gönderiliyor ve Gazze’ye kaçak olarak sokuluyordu). Bunlara ilaveten, İran’ın teknolojik yardımına dayanarak Gazze’de üretilen 4 tane 175 mm.lik, 48 adet de 90 ve 115 mm.lik el yapımı roket ateşlendi. Bu yüzden Dökme Kurşun Operasyonu sırasındaki Hamas’ın savunma kapasitesinde, İran’ın doğrudan gönderdiği veya kendi teknolojisi ile üretilen roketlerin hem nicelik hem de nitelik olarak çok önemli rolü olduğu sonucunu çıkarabiliriz.
|