[Ertuğrul ÖZGÜL]

SERBEST CUMHURİYET FIRKASI KURULDU

12 Ağustos 1930’da Serbest Cumhuriyet Fırkası kuruldu. Fethi Okyar başkanlığa getirildi. Serbest Cumhuriyet Fırkası Cumhuriyet döneminde kurulan ve çok partili siyasal yaşama geçiş yolunda ikinci deneme olan siyasi partidir. Ali Fethi Bey, Paris büyükelçiliğinden dönüşünde Mustafa Kemal’in önerisi ve onayıyla Serbest Cumhuriyet Fırkası’nı kurdu. Programında, partinin cumhuriyetçi, milliyetçi ve lâiklik ilkesine bağlı olduğu vurgulanıyor, yabancı sermayenin ülkeye girmesinin özendirilmesi isteniyor, ekonomik yaşamda sürekli devlet müdahalesine karşı çıkılıyordu. SCF kısa sürede geniş bir destek kazanarak Cumhuriyet Halk Fırkası yönetimini kaygılandırdı. SCF’nin iktidara ancak cumhurbaşkanıyla çatışarak gelebileceğini kavrayan Fethi Bey bunun çok ağır sonuçlar yaratacağı inancıyla, 17 Kasım 1930’da Dahiliye Vekâleti’ne başvurarak SCF’nin feshedildiğini açıkladı.

MECLİS, HÜKÜMETE SAVAŞ YETKİSİ VERDİ

12 Ağustos 1990’da Meclisin yaptığı gizli oturumda olası bir savaş durumunda hükümete müdahale izni verildi. Irak'ın Kuveyt'i işgaliyle başlayan Körfez Krizi sürecinde, ABD ve müttefiklerinin Irak'a yönelik askeri harekatı aşamasında Türkiye'de çok uluslu bir gücün konuşlandırılması gündeme geldi. Hükümet, ''ülkemize bir tecavüz vukuu halinde derhal mukabele edilmesi maksadına münhasır olarak'' Türk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ülkelere gönderillmesi veya yabancı silahlı kuvvetler mensuplarının Türkiye'de bulunması konularında TBMM'den izin istedi ve bu izin 12 Ağustos 1990 tarihinde hükümete verildi. Önceleri Çekiç Güç olarak adlandırılan, şimdi ise sadece hava gücüyle sınırlı olan Kuzeyden Keşif Harekatı, bu izin kapsamında Türkiye'ye konuşlandırıldı.


TÜRKİYE-İRAN DOĞALGAZ ANLAŞMASI İMZALANDI

12 Ağustos 1996’da Türkiye ile İran arasında 2 trilyon tutarında doğalgaz anlaşması imzalandı. Türkiye’nin doğalgaz konusunda Rusya’ya bağımlı olmaktan kurtarılması için Refah-Yol Hükümeti döneminde İran’la doğalgaz anlaşması imzalandı. Anlaşmanın iptal edilmesi için ABD o dönemde bakanlar düzeyinde yoğun baskı yaptı. İran’la anlaşmanın iptal edilmesi için baskı yapan ABD Katar’dan sıvılaştırılmış gaz almayı teklif etti. Ancak bunun Türkiye’ye yüzde 30 daha fazla maliyet getirdiğinin anlaşılması ve ABD’nin de bunu karşılamayı kabul etmemesi nedeniyle teklif kabul edilmedi.

2. MOHAÇ SAVAŞI YAPILDI

12 Ağustos 1687’de İkinci Mohaç Savaşı yapıldı. 2. Mohaç Savaşı, Osmanlı ordusu ile Habsburg ordusu arasında, Mohaç'ın 24 km güneybatısındaki bölgede yapıldı. Osmanlı kuvvetlerinin ağır yenilgisi üzerine Osmanlı ordusu padişahın devlet işleriyle ilgilenmediği gerekçesiyle cepheyi bırakıp İstanbul'a yürümeye başladı. Askerler önce Sadrazam Sarı Süleyman Paşa'yı öldürmek istedi. Süleyman Paşa İstanbul'a kaçtı, ordu vekilliğine ise Halep Beylerbeyi Siyavuş Paşa getirildi. İstanbul tarafından Siyavuş Paşa sadrazam yapılıp, Süleyman Paşa azledilse de bu askerin yürüyüşüne mani olamadı. 8 Kasım günü İstanbul önlerine gelen askerler "Avcı" lakaplı sultan IV. Mehmet'i tahttan indirdi ve yerine II. Süleyman'ı geçirdiler. Bu arada Avusturya (Habsburg) orduları, Osmanlı ordusunun bıraktığı boşluk ortamından yararlanarak Kanije hariç Güney Macaristan'ı ve Erdel'i ele geçirdi.