Dersimliler Alevi. Zaten sorunun temelinde de bu yatıyor. Nasıl mı?
Osmanlı Devleti sonradan Alevilik ile sorunlar yaşadı ve aleviliği bir din olarak görmedi. İslam dinini yozlaştırma, bozma olarak gördü. Osmanlı aydınları alevileri "Kızılbaş" olarak adlandırdı. Hatta Yavuz Sultan Selim Han zamanında, dönemin şeyhülislamı (İbn-i Kemal), Kanuni zamanında başa geçen diğer şeyhülislam (Ebussuud) Kızılbaş diye tabir edilenler için katl-i vacip fetvaları verdi.
Son dönem Osmanlı'da da Dersim üzerine gidilmişti. 1918'de Kazım Karabekir, Dersim raporuyla şunları not eder;
"Dersimliler, Şii mezhebine girmiş ve Hazret-i Ali'nin Hanlı-
ğına inanırlar. Yalnız Çarsancak kazasıyla Mazgirt'in küçük
bir kısmı Sünni'dir. Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve
Emevilere küfrederler. Bunları hilâfetin gasp edenleri ve Hazre-
ti Ali ile evlatlarının katili diye tanırlar. Bunları seven Türkleri
de "Yezid" olarak görürler. Her aşiretin bir iki seyit'i olup,
bunların Hazreti Ali soyundan olduğunu iddia ve iman ederler.
Gerek seyitleri gerek kendileri son derece câhil ve bilgisizdirler.
Dersim'de her yüksek dağ, her büyük ağaç birer ziyaretgâhtır.
Ehli Beyt'in (Hz. Ali ailesi -F.B.) mersiyelerini ve Buyruk diye
isimlendirdikleri kitapları okurlar. Seyitlerin içi boş dini telkin-
lerine tastamam imân ve inançları vardır. Yemin etme ve ahdet-
me, Hazreti Ali'nin değneği ve ziyâretgâhları üzerine yapılır-
Cenabı Hakk'ın bir kere Hazreti Ali ve bir kere de Hazreti Ali
suretinde yeryüzüne indiğine dâir Ermenilerin on beş yirmi se-
neden beri giriştikleri akılları çelme faaliyetleri, Dersimlilerin
boş inançları üzerinde bir hayli etkili olmuş gibidir."
Dersimlilerin inançlarını yaşayış şekliyle Osmanlı gibi bir devlet içinde sağlıklı olarak yaşayamayacağı aşikârdır.
Ama Atatürk ile gelen laik sistem, onlar için aynı zamanda bir fırsat olur. Her ne kadar Dersim'de acılar yaşamış olsalar da; içki içen, eğlenceyi seven, Osmanlı gibi dini dayatmayan chp zihniyeti, onlar için vazgeçilmez olmuştur.
Oysa bugün Ak Parti üyeleri; inancına bağlı, namazını kılan, Kur'an okuyan bir çizgi çizmekte. Söz ettiğim bütün Dersimliler değil elbette ama bazı Dersimli görünen ağa babaları bundan fazlasıyla rahatsız oluyor. Akkiraz'ın açıklamalarından bunu rahatlıkla fark edebilirsiniz. Onlar için tek çare hâlâ chp'dir.
|