Siyaset Forum

[EZEL]

Tandır ekmeği buralara Orta Asya’dan gelmiş. Eskiden Sille’de yaygın olan tandır üretimi şimdilerde bildiğim kadarıyla kalan son ustanın elinden çıkıyor. Konya’da tandır, eskiden günümüze kullanılan bir pişirme aracıdır.



Yer gömülen bir nevi fırın olan tandır kırmızı topraktan yapılarak Konya’nın “örtme” veya “tandırsekisi” denilen mutfağa bağlı (çoğu yerde ayrı) açık bölümüne monte edilir.



Bunun nedeni tandır yakılırken çıkan duman ve isten mutfağı kurtarmaktır. Tandırın ağız kısmı dar alt kısmı daha geniştir. Alt kısmında “kulle” denilen hava deliği bulunur. Tandırın ısısı bu hava alma deliğinden ayarlanır. Tandırlar eskiden Sille’de yapılırdı.
Eskisi kadar olmasa da Meramdere’de birçok evde tandırlarda ekmek yapılıyor



Sabahın erken saatlerinde evin hanımı ve yardımcıları tandırı yakarlar. Yakacak malzemesinin en verimli olanı sıkı durun tezek, alı çırpı. Elle yoğrulmuş hamur kıvama gelip de tavında tandır ateşiyle birleşince ekmeğin macerası başlar. Hazır hamur bezeleri hafifçe ıslatıldıktan sonra tandır duvarına yapıştırılır. Sıra sıra dizilen bezeler bir süre sonra mis kokulu ekmekler olarak tandırdan çıkartılır…




Tandır adabını rahmetli Nimet Uzluk şu şekilde anlatmaktadır: “Tandırda ekmek yapacak kişinin işlik ve şalvar giyip kollarına kolçak takması, pişmiş ekmeği çıkaracağı zaman sağ eline tek parmaklı yün eldiven giymesi, başını sıkı bir örtü ile bağladıktan sonra alnına çatkı sarması gerekir”.




Tandırda yapılan ekmekler tandır ekmeği, böreği, yağlı güdük, yağlı gevrek, yağsız(ham) gevrek, düşme ,boz ekmektir.



Tandırda yapılan yemek türlerini Uzluk şu şekilde vermektedir: “Tandır çorbası, mercimek çorbası, işkembe çorbası, paça, tandır kuzusu ve çebiç asması, tandır kebabı, çömlek kebabı, testi kebabı, etli kuru fasulye, güveç”.. Konya’nın söğürülecek sebze ve meyveleri için de tandırın son ateşi kullanılabilir.