Siyaset Forum

[Necip Fazıl]

Türkiye, 1993'te 11'i ölümlü 13 büyük olay yaşadı. Uğur Mumcu ile başlayıp, Org. Eşref Bitlis ve Adnan Kahveci'nin ölümü ile süren karanlık olaylar serisi, Turgut Özal'ın vefatıyla zirveye çıktı. 19 yıl geçti ama hiçbiri aydınlatılamadı.

Türkiye'yi derinden sarsan suikastlar, kazalar, toplu katliamlar, normal gösterilmeye çalışılan ölümler... Yakın tarihin en karanlık olaylarının cereyan ettiği 1990-1994 arasında en ağır travmanın yaşandığı yıl, 1993 oldu. Toplam 13 olay yaşandı, bunların 11'i ölümlerle sonuçlandı. İş adamı Jack Kamhi ve bir albay suikasttan kılpayı kurtulurken, tesadüfle açıklanamayacak şekilde peş peşe gelen olayların tepe noktası ise Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın ölümü oldu. 33 erin şehit edilmesi, Başbağlar'da 33 vatandaşın kurşuna dizilmesi, Madımak'ta yine 33 aydın ve yazarın ölümü de bunlardan sadece birkaçıydı. İşte ölüm serisinde öne çıkanlar;

UĞUR MUMCU
24 Ocak 1993 sabahı Türkiye kâbus gibi bir güne uyandı. Gazeteci Uğur Mumcu, aracına yerleştirilen bomba ile öldürüldü. Mumcu, öldürülmeden önce başladığı Kürt dosyasında teröristbaşı Öcalan'ın izini sürüyordu. Suikastın ardından “İran'ın parmağı var” manşetleri atıldı, irticaya karşı gösteriler yapıldı.

ADNAN KAHVECİ
Mumcu suikastının üzerinden iki hafta geçmeden, Cumhurbaşkanı Özal'ın yeniden siyasete dönme planındaki en kilit isim olan ve Kürt raporunun yazarı Maliye Bakanı Adnan Kahveci, 5 Şubat'ta şüpheli bir kazada öldü. Onu çok yakından tanıyanlar Kahveci'nin asla sürat yapmadığını, çok dikkatli araç kullandığını söyledi.

EŞREF BİTLİS
Türk kamuoyu, henüz bu şoku üzerinden atamamıştı ki, bu defa bir başka kaza ile sarsıldı. Jandarma Genel Komutanı Org. Eşref Bitlis, 17 Şubat günü uçağının düşmesi sonucu şehit oldu. Tesadüfe bakın ki, Güneydoğu'da konuşlu Çekiç Güç'ün Türkiye'den ayrılması gerektiğini söyleyen Org. Bitlis, ölümünden 10 gün önce de İncirlik Üssü'nden kalkan ABD uçaklarının PKK'lılara yardım dağıttığını açıklamıştı. Ama daha önemlisi, Özal'ın Kürt sorununu çözme planını destekleyen tek askerdi.

TURGUT ÖZAL
Türkiye'nin karanlık günleri bir türlü sona ermiyor, kâbus gibi olaylar üst üste geliyordu. İyi olan tek şey, PKK'nın ateşkes ilan etmesiydi. Kürt sorununda çözüm arayışları önemli bir noktaya gelmişti. 16 Nisan 1993'te Öcalan Beyrut'ta düzenlediği bir basın toplantısı ile ateşkesi süresiz uzattıklarını açıkladı. Yine tesadüfe bakın ki bu sorunu bitirmek isteyen Cumhurbaşkanı Turgut Özal, bir gün sonra, yani 17 Nisan 1993 sabahı Çankaya Köşkü'nde şüpheli bir şekilde hayata gözlerini yumdu. Resmi kayıtlarda Özal'ın ölümüne “kalp krizi” denildi.

33 ER ŞEHİT
Özal'dan sonra siyasi cinayetlerle de yetinilmedi. Sırada daha büyük katliamlar vardı. Özal ve Bitlis'in olgunlaştırdığı “dağdakilere kısmi af” konusuna MGK'da son şekli verilmişken, hemen bir gün sonra, 25 Mayıs'ta Bingöl'de silahsız 33 er kurşuna dizilip şehit edildi.

SİVAS OLAYLARI
Temmuz ayına gelindiğinde karanlık eller bu kez Sivas'ta iş başındaydı. Madımak Oteli'nde aralarında 33 aydın ve yazar yakılarak öldürüldü. Hedefte yine irticacılar vardı ama, olayın gerisindeki karanlık eller bunca yıla rağmen bir türlü ortaya çıkarılamadı.

BAŞBAĞLAR KATLİAMI
Sivas katliamından 3 gün sonra bu kez Erzincan'ın Başbağlar Köyü'nden kara haber geldi. Akşam üzeri köyü basan teröristler, 33 vatandaşı kurşuna dizilerek öldürdü. Çevredeki köylerden yapılan ihbarlara rağmen devlet ancak ertesi gün köye gitti.

HEP'Lİ VEKİL ÖLDÜRÜLDÜ
1993 yılındaki toplu katliamların sonrasında da silahlar susmadı. 4 Eylül'de HEP'in kurucularından Mardin Milletvekili Mehmet Sincar öldürüldü.

TUĞG. AYDIN VE ERSEVER
22 Ekim'de ise Kürt sorununda silahın çözüm olduğunu zaman zaman dile getiren Diyarbakır Jandarma Bölge Komutanı Tuğgeneral Bahtiyar Aydın, operasyon için gittiği Lice'de şehit oldu. Hemen ardından da JİTEM'in kurucularından olan ve Kürt meselesinin çözümünde etkin rol oynayan Binbaşı Cem Ersever aynı kaderi paylaştı. Yine tesadüfe bakın ki, Ersever, ölümünden 10 gün önce faili meçhullerle ilgili Ankara'da mahkemeye ifade vermişti.

Türkiye