Siyaset Forum

[murataltug1985]

(l562)Bogdan Seferi
http://www.enfal.de/otarih48.htm

II. Bâyezıttan beri boğdan Osmanlılara bağlı bir voyvodalıktı voyvodalık Kili ve Akkirman kaleleriyle devletin nüfuzuna girmiş yarim asırdan fazla devleti uğraştıracak hareketlerde bulunmamışlardı. voyvodalık vergi vermekte ihmal göstermişse de göz yumulmuş sadece ikaz edilmişti.

Kanunî, Macaristan seferinde boğdanı Voyvoda Petru Rares'e bırakmıştı. Voyvodalık, her yıl Osmanlı Devleti'ne 4000 duka altın, 40 kısrak ve 20 tay göndermekle yükümlü tutulmuş. kararlaştırılan hediyeler bizzat Rares'ten alınarak karşılığında vezirlere mahsus samur kürk sancakbeyi alâmeti olarak iki tug hediye edilmişti

Rares, gizlice Osmanli Devleti aleyhinde çalışmaya başlamıştı. Ferdinand ile muhabere müzakerelerine baslayan Rares, Erdel sınırlarına tecavüz etti Zapolyaya karşı Ferdinand ile birleşti vergilerini göndermedi Osmanlılara bagli Venedikli Gritti'yi öldürttü

Rares'in bu faaliyeterinden Kanunî l538 Mayıs'ında Boğdan üzerine yürümeyi kararlaştırır. Barbaros'un donanma ile denize açıldığının ertesi günü istanbul'dan hareket eden Osmanlı ordusu, Edirne'ye ulaştığında Kanunî "Seferimiz Boğdan üzerinedir" diyecektir. Kanunî, Rares'in azıgnlığa son verip itaat etmesi halinde merhametli davranacağını bildirmişti.*

Rares'in samimi olmadigi anlasilmis sefere devam edilmiştir. dehşete düşen Rares, Transilvanyaya kaçmıştır Osmanlı ordusu Yaş sehrini yakip yıkmış Suçeva sehrini almıştır. Kanunî, umumi af ilan ederek voyvoda seçilmesini ister. Kanunî Rares'in kardeşi Lacustayı voyvoda arayarak berat verir.

sefer sonunda Osmanlılar, Prut ile Dinyester nehirleri arasındaki yerleri ele geçirirler Elde edilen yerler, sancak haline getiriliŕ. yıktırılan Kili kalesi inşa edilip Akkirman müstahkem bir kâle haline getirilir Bender sehri ele geçirilir Boğdana voyvoda vaziyete hâkim olamaz Sultan Süleyman, voyvodaliğı tekrar rarese verir

[murataltug1985]

Kırım seferi
http://www.enfal.de/otarih48.htm

Kanunî döneminde Kırım da kardes kavgaları artmıştı. Kanuni mücadeleyi takip ediyordu islâm Giray'ın yerine hanlığa tayin edilen Sahib Giray, Kırımda kendini mücadelenin içinde bulmustu eski han islâm Giray, Sahib Giray'ın Osmanlı destegi ile hanlığa oturmasını hoş karşılamamıştı.*

Sahib Giray muhaliflerini yok etmeye başlamıştı. Nogayları kendi tarafına çekmis ve islâm Giray'ın, öldürülmesinden sonra Nogaylar'a karşı cephe almıştır. Sahib Giray, yegeni Baki'yi saflarina çekmiş Moskova seferinde ortadan kaldırmıştır.*
otorite tanımayan Nogaylar'a karşı Sirinlerle birleserek l546 - l547'de Kirim tarihinde "Nogay Kırımını gerçekleştirmistir. .

Kırım da, Osmanlı modeliyle hâkimiyet tesisine çalisan Sahib Giray ın Kanunî'nin teveccühüne mazhar olması, vezirler arasinda aleyhine bir faaliyete sebep oldu. Sahib Giray vezirleri tahrikten çekinmiyordu. Kanunî'nin iran seferine kuvvet göndermemesi, gözden düşmesine yol açmıştır*

Girayın müstakil bir hanlık kurmaya çalıştığı söylentileri kuvvetlenmiştir. Kazan hanlığına Devlet Girayın tayinini istemiş rakipten kurtulmayi ümid etmişti. Fakat kendisi azlolunur. Osmanlı Devleti tarafindan Kırıma gönderien Devlet Giray, Sahib Girayı yakalayarak üç oglu ile birlikte öldürür.*

Ruslar düşmanı olan Sahib Giray ortadan kalktıktan sonra ivan Vasili, Kazan ile Ejderhanı zaptederek çar ünvanını almıştı Devlet Giray Ruslarin eline düşen Ejderhanlığını geri almış Moskova akınlarıyla Ruslar vergiye bağlanmıştı.

Devlet Giray, Zigetvarda Mirzalar komutasında Tatar askeri göndermiş. Bu kuvvetler, Erdel Beyi Sigismund ile birlikte Avusturyalılar in eline geçen yerlerin alınmasında büyük hizmetler görmüşlerdi.