Siyaset Forum

[murataltug1985]

Kaynak tdv islamansiklopedisi.info halep

İmadettin zenginin ölümünden sonra 1146 da oğlu Nûreddin Haçlılar’la savaştı kaleler fethedildi Haçlı kontu Joscelin esir edildi ve hapsedildi.
*Âdil hükümdar olan Nûreddin zengi halepde huzur ve sükûnu sağladı. Surları, kaleyi, ulucamiyi, pazar yerlerini yolları tamir ettirip zâviyeler ve hastahaneler yaptırdı. Sünnî medreseler kurarak Irak ve el-Cezîre’den getirttiği âlimlere dersler verdirdi Halep İlim, Kültür ve Sanat. sarayıydı
Halep Zengîler döneminde çok parlak bir çağ yaşadı. Nûreddin zengi ilme ve âlimlere çok değer verirdi. Suriye’de inşa ettirdiği medreselerde şeriat öğretilirdi *Nûreddin zengi 1174 te öldüğünde Halep’te üçü Hanefîler’e, dördü Şâfiîler’e ait yedi medrese ile biri kadınlara ait üç hankah vardı.filozof Fârâbî, edebiyat tarihçisi Ebü’l-Ferec el-gibi önemli kişileri barındırmaktaydı. *Halep’in kültürü, Haçlı seferlerinden Moğol istilâsından tahribatlardan etkilendi seçkin ilim, adamları Mısır’a gittiler. ilim ve sanat düştü Halkın Haçlılar ve Moğollarla cihad düşüncesi edip ve şairlere de yansımıştır. Edebiyatta islamın uğradığı felâketler anlatıldı *Halep hakkında pek çok mersiye yazıldı

*Nurettinin oğlu el-Melikü’s-Sâlih zamanında Selâhaddîn Halepe dayandı. şehir halkı karşı koydu Eyyûbîler geri çekildi. el-Melikü’s-Sâlih in ölümüyle Halep Musul hâkimi İzzeddin Mes‘ûd’a bırakıldı *Selâhaddîn-i Eyyûbî, Halife Biemrillâh tarafından kendisine verilen Halep’i almak üzere 1182 de Mısır’dan yola çıktı. İzzeddin Mes‘ûd Sincar’ı almış Halep’i kardeşi II. İmâdüddin e bırakmıştı. Selâhaddin 21 Mayıs 1183 te halepi kuşattı. *II. İmâdüddin Zengî mukavemet ettikten sonra Eyyûbîler’le anlaştı. Halep’e karşılık Sincar, Habur, Nusaybin ve Sürûc İmâdüddin’e verildi 11 Haziran 1183 te Selâhaddîn-i halepi oğlu Zâhir Gāzî’ye bıraktı. *Halep sultan Selâhaddîn kardeşi Melikü’l-Âdil’in ricasıyla Mısır’daki haklarından vazgeçmesi karşılığında Melikü’z-Zâhire verildi
*Melik Gāzî devrinde (1186-1212) Halep en parlak dönemini yaşadı. Ticaret canlandı, mimari eserler yapıldı; şehir ilim ve kültür merkezi haline geldi.
Halep Eyyûbîler devrinde Sünnî düşüncenin merkeziydi 1204’te şehirde sekizi Şâfiîler’e, dokuzu Hanefîler’e mahsus on yedi medrese, 1260’ta yirmi biri Şâfiîler’in, yirmi üçü Hanefîler’in kırk dört medrese mevcuttu. *Halepteki medreselerde hocalar ve öğrenciler maaşlarını ve burslarını medrese vakıflarından alırdı. Zengîler bîmâristanlarda tıp öğretimi yaptırmıştır. Tıp ilminde Halep’in en önde gelen siması, Halîfe Mehâsin’dir. Eyyûbîler’in veziri Yûsuf el-Kıftî de önemli bir tıp tarihçisidir.

*Hülâgû 1260’ta halepi ele geçirerek yakıp yıktı. Aynicâlût Savaşı’nda mağlûp olan Moğollar Halep’i Memlükler’e bıraktılar 1260 XIV. yüzyılda Moğol kumandanı Argun şehri tekrar aldıysa da üç ay sonra terketti.*1348’deki veba salgınında pek çok kişinin öldü 1400’de de Timur surlar ve kaleyi yakıp yıkmış, yağmalama sırasında 20.000 kişi öldürülmüştür. *1516’da başlayan Osmanlı yönetimine kadarki Memlük döneminde Halep kalkınmış açlık, kıtlık, günde 500 kişinin ölümüne sebep olan veba salgını şehri harabeye çevirmiş şehir deprem gibi felâketlerden kurtulamamıştır.
*Sühreverdî ile -Nesîmî Halep’in meşhur mutasavvıflarındandır. Memlükler dindar insanlardı. Haçlılar’a ve Moğollar’a karşı ihlâs ve samimiyetle mücadele ettiler. din âlimlerine değer verdiler, medreseler, camiler ve sosyal kurumlar inşa ettiler. kütüphaneler kurdular Kur’an, hadis ve dört mezhebte fıkıh, tefsir usul ilimleri yazdılar Halep hakkında birçok şair methiyeler yazmıştır.