Siyaset Forum

[murataltug1985]

Kaynak azerbaijans.com

AZERBAYCAN
***
Bayıl Kalesi

Bakü’nün Bayıl Burnu yakınında yerleşen ve deniz sularının altında kalmış tarihi mimarlık abidesidir. Şirvan-Abşeron mimarlık ekolünün en güzel eserlerindendir 18. yüzyılda inşa edilmiştir Bayıl kalesi Hazar denizinin suyunun kalkıp inmesiyle zamanla bazen denizin üzerine çıkar, bazen de sulara batarak görünmez olur. kale Sualtı Şehir” , “Bayıl Taşları”, “Sebayıl Kalesi”, “Karvansaray”, “Hanegah”, isimlerle anılsa da, *Bayıl kasrı adı ile tanınır. Bayıl kasrı adanın biçimine uygun planlanmıştır. Kalenin uzunluğu 180 m, orta eni 35 m’dir. Kale duvarları doğuda altı, batıda ise beş yarım daire burçla sağlama alınmıştır. Bayıl kasrının inşası *Moğol işgallerinin Orta Doğuyu sarstığı *bir dönemde 1235 yıında tamamlanmıştır. muhteşem kasrın ömrü çok kısa olmuştur. 1306 depreminde denize batmıştır.

Kız Kalesi

Bakü ve Abşeron’un en muhteşem ve gizemli mimarlık abidesidir. eski kale *duvarlarının güney doğusunda, Denizkenarı Park’ın yakınındadır Yüksek kule şeklindeki bu nadir abidenin tarihi ve mimari sırrı açığa kavuşturulamamıştır.
Yüksekliği 28 m, birinci katın çapı 16,5 m’dir. Birinci kat duvarının kalınlığı 5 m’ye ulaşır. Kalenin iç kısmı 8 kata ayrılmıştır. Her kat *yontma taşlarla yapılmış, kümbet şekilli tavanla örtülmüştür. Kale 1964 te müze olarak faaliyete başlamış, 2000 yılında UNESCO’nun Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınmıştır.Azerbaycan’ın simgelerindendir Azerbaycan parası üzerinde defalarca tasvir edilmiştir.

Şirvanşahlar Sarayı

15. yüzyılda Şirvanşah İbrahim Halilullahça döneminde yapılmış saray. Bakü’nün merkezinde, İçeri Şehirdedir. Orta Dogu’nun en görkemli mimarlık abidelerindendir. Buraya Şirvanşahlar Sarayı, Divanhane, Kеykubаt Mescidi, Şirvanşahlar türbesi Şah Mescidi Seyid Yahya Bakuvi Türbesi, Murad Kapısı Saray Hamamı ve Ovdan aittir. 1964 te ki koru alanı faaliyettedir devlet tarafından korunmaktadır. 2000 yılında UNESCO tarafından İçeri Şehir ve Kız Kalesi ile beraber Dünya Kültür Mirasına alınmıştır.

Ateşgah

Ateş mabedi Ateşgah Bakü’ye 30 km dir Abşeron yarımadasının Surahanı kasabasının güneydoğu kısmındadır. Ateşgah 16-18. yüzyılda doğal gazın çıktığı sönmez ateşlerin yerinde yapılmış ateş mabedidir. Mabedin en erken yapısı ahır 1713 yılına aittir. Merkez secdegahı ise 1810 yılında tacir Kançanagaran tarafından yaptırılmıştır.ateşgah, Hint guşenişinlerinin hücreleri ve hacılar için yapılmış odalardan oluşurdu. Ateşgah’ı Hintlilerin projesi üzere yerli ustalar yapmışlar.Ateşgah şehir hanlarına benzemektedir. Abide Midiya döneminden itibaren Azerbaycan’da yayılmış ateşgah tapınaklarını yansıtmaktadır. Hint mabetlerinin özelliklerini bulundurmaktadır.

Ramana Kalesi

Bakü’nün Ramana köyünde 16. yüzyıla ait bir kaledir. yüksekliği 15 metredir. Beyaz taştan yapılmış kalenin inşası belli değildir. Savunma amaçlı yapılmıştır ve Şirvanşahlarca kasır olarak kullanılmıştır.Ramana Kalesinden Kız Kalesine yeraltı yolu vardır.

Merdekan Kalesi

Bakü’nün Merdekan kasabasında eski bir kaledir. 14. yüzyılın ortalarında Şirvanşah Menuçehr’in oğlu Şirvanşah Ahsitan tarafından yaptırılmıştır. Merdekan kalesi Ahsitan’ın zaferi şerefine yükseltilmiştir. Kale feodallerin sığınağı olarak kullanılmıştır. yüksekliği 22 m, kalınlığı aşağıdan 2,10 m, yukarıdan ise 1,60 metredir. İç yapısı-İçeriden kale 5 bölüme ayrılmıştır.

Şıh Kalesi

Merdekan’da 16 metre yüksekliğinde inşa edilmiştir. Gözetim mıntıkası Kaleye Merdekanlılar Işıg kalesi diyorlar. kalenin yerleştiği yer Seid Ebdülheyir şeyhe ait pay toprağı oldu yapının adı önceler Şeyh, Şıh kalesiydi. Zamanla İşık kale olarak değişmiştir. 1232 yılına dayanan kalenin taş kitabesinde Mesud oğlu Ebdülmecid tarafından inşa edildiği gösterilmiştir.

[murataltug1985]

Kaynak azerbaijans.com

AZERBAYCAN

Gobustan

Garadağ Gobustan kasabasında, başkent Bakü’den 56 km. mesafededir. Sahası 4 km’dir.Azerbaycan’ın en eski ve zengin tarihi abidelerindendir dünyada kaya üstü tasvirleriyle tanınmıştır Gobustan’da Azerbaycan halkının şahidi olan bir hayli kaya üstü tasvir, kamp, yaşam meskeni, mezar abideleri vs. vardır. Mezolit’ten Orta Çağa tüm dönemlerin abidelerini görmek mümkündür.

Azerbaycan Taş Sanatı - Eski Tarihi Abideler

Azerbaycan’da taştan yapılmış ve üstü işlenmiş taş abidelerin tarihi eski tarihe dayanır. Oyma, yonma, çizme tarzında taş üzerinde yapılmış tasvirlerin en eski numunelerine Ordubad Abşeron Merdekan, köylerinde ve Bakü şehrinden 60 km güneyde Hazar denizinde Gobustan kayalarında görülmektedir.

Ağoğlan» Kasır Kompleksi

tarihi abide Kosalar köyündedir 4-9. Yüzyıla, Kafkaz Albanyası dönemine aittir. Kasır dağın eteğinde yerleşir. dağın zirvesinde antik «gözetim kalesi» vardır. Kaleden «Ağoğlan» kasrına yeraltı geçitlerin olduğuna dair bilgiler bulunmaktadır. yeraltı yollar kasrın içerisindeki geçitlerin izleri Ermeni işgalinden önceki dönemde bulunamamıştır.

Hudaferin köprüleri

Azerbaycan’ın kuzeyi ile güneyini birleştiren, Ermeniler tarafından işgal edilmiş Cebrayıl ilçesindedir. Azerbaycan mimarlık sanatı incisidir Araz nehri üzerinde inşa edilmiş iki Hudaferin köprüsü bilinmektedir. birincisi Baş Hudaferin köprüsüdür. Buzunluğu 130, eni 6, yüksekliği 12 metredir. İkinci köprü 15 revaklı olmakla uzunluğu 200, eni 4,5 metre, yüksekliği 10 metredir. Baş Hudaferin köprüsünün daha eskidir köprü Ahameniş İmparatorluğu döneminde ağaçtan yapıldı Eldegezler döneminde ise taş ve tuğlayla onarıldığı Hudaferin köprüsü hz Muhammedin yakını Bekir bin Abdulla tarafından 736 da yapılmıştır. Hudaferin köprüsünün Makedonyalı İskender, yada Romalı Pompei tarafından yaptırıldığına dair söylentiler de*vardır.köprü Hindistan’dan başlayarak Yakın ve Orta Doğu ülkeleri, Rusya ve Batı Avrupa ve Azerbaycan ilişkilerinin gelişmesinde *önemi olmuştur.

Elince Kalesi

Nahçivan-Marağa mimarlık okulunun en güzel numunelerindendir. adı 10. *yüzyıldan başlayarak “Alıncag”, “Alancıg” , “Elincek” ve “Elince” şeklinde geçen kale Nahçivan-Culfa yolu yakınında, Elinceçay’ın sağ sahilinde yalçın dağ üstündedir.
Elincegala’nın ne zaman yapıldığı konusunda araştırmacılar kalenin yaklaşık 2 bin yıl önce yapıldığını söylemekteler.“Dede Korkut” destanında Elincegala sağlam istihkam olarak tasvir edilir. Orta Çağ döneminde Elince adı kale, dağ, çay olarak geçmektedir. asırlar boyu Azerbaycan’ın ve Orta Şarkın hanedanlarına hizmet gösterse de tarihte Azerbaycan Atabeylerinin ikamet ve hazine yeri olarak tanınmıştır. en büyük askeri güçleri yenilgiye uğratan büyük cihangir Emir Timur’u bile hayrete düşürmüştür.

İspanlı diplomatı, Kastilya Kralı 3. Enrikon’un 1406 yıllarında Timur devletindeki elçisi Rüi Gonsales Elince kalesini *şu şekilde *tasvir eder “Elincegala yüksek ve sarp bir dağ üzerinde yerleşip duvar ve burçlarla çevrelenmiştir. Duvarların içinde, dağ yamaçlarında üzümlükler, bahçeler, tarlalar, otlaklar, çeşmeler ve havuzlar vardır. Kasır veya kale dağın zirvesinde yerleşir. Safevilerden sonra dağıntılara uğrasa da kale 19. yüzyılda da görevini ifa etmiştir.

Mömine Hatun Türbesi

ünlü Azerbaycan mimarı Ecemi Nahçivani’nin şah eseri ve Nahçivan mimarlık ekolünün en değerli abidelerindendir. Nahçivan şehrinin merkezinde — Atabeyler Mimarlık Kompleksinin içinde yer alır. Mömine Hatun türbesi aynı kompleksten günümüze ulaşan yegane abidedir. abidede *şöyle yazılmaktadır: ...bu türben dünyanın bilgili, adil meliki, büyük galip Şemseddin Nüsret ve el Müslüman Cahan Pehlevan Atabey Ebu Cefer Atabey Eldegiz ...dünyanın ve dinin celali, İslam’ın ve Müslümanların namusu Mömine Hatunun hatırası için inşa etmeği *emretti!...

Bezz Kalesi

Güney Azerbaycan Garadağ beldesinin Keleyber kasabasından 3 km güney doğudadır Hürremiler hareketinin önderi Babek’in barınaklarındandır Babek kalesi olarak tanınır.kazılarda Bizans ve Azerbaycan Atabey Eldegezler devletlerine ait sikkeler bulunmuştur. her yıl Babek’in doğum gününde Güney Azerbaycan Milli Uyanış Harekatının organize ettiği eylemde güneyli Azerbaycanlılar kaleye yürüyerek Halk kahramanını anıyorlar.

Erk Kalesi

Tebriz şehrindedir 13. yüzyılda Hülakülerin veziri Alişah tarafından inşa ettirilmiştir. Tebriz Alişah kasrı Erk kalesi bir zamanlar dünyanın en büyük Müslüman mimarlık abidesidir Abide onarılsa da hazırda dağılma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Nedeni kalenin karşısındaki büyük caminin Erkin görüntüsünü neredeyse tamamen engellemesidir. Üç taraftan Erk görünmez olur. Sadece dördüncü taraftan bakıldığında meşhur kale, Tebriz’in simgesi görünür

Şamahı kalesi

Şamahı kalesi Orta Çağda Şamahı şehrinin savunulması amacıyla inşa edilmiştir. 11-12. yüzyıllarda Şirvan şehirlerinin savunma istihkamları yapılmıştır. 1045 te Şirvanşah Gubad Şirvan’ın baş şehri Şamahı’da yontulmuş beyaz taştan yeni sağlam kale duvarları ve demir kapılar yaptırmıştır.
SSCB dönemi kazılarında bulunan duvar kalıntıları Şirvanşah Gubad’ın yaptırdığı Şamahı İç kalesinın kalıntısıdır. Bu çağda Bala kalede Şirvanşahlar’ın yeni saray kompleksi yapılmıştır. Şamahı’nın ikinci iç kalesi Gülüstan kalesi 12. yüzyılda güçlendirilmiştir. başkent Şamahı’yla ilgili o dönemin yazarları demir kapılı, taş duvarlı alınmaz kale, ihtişamlı güzel şehir gibi tasvirler kullanmışlardır.