Siyaset Forum

[ümitli_bekleyis]

ABD'nin Ankara Büyükelçiliği'nin Türk-Amerikan dostluğunu anlatmak için açtığı fotoğraf sergisinde 'Morrison Süleyman' krizi yaşandı.

Sergiyi gezen 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, kendisi ile ABD Başkanı Lyndon Johnson'ı aynı karede gösteren fotoğrafın altındaki bilgiye tepki gösterdi. Fotoğrafın altında Demirel'in 'Morrison Süleyman' lakabıyla anıldığı yazıyordu. Yazı, Türk-ABD Derneği Asbaşkanı Ali Kemaloğlu'nun talimatıyla kaldırıldı. 'Morrison Süleyman' lakabı, Demirel'in Amerikancı olduğunu savunan kesimler tarafından kullanılıyordu. Sergide en fazla Demirel'in fotoğrafı yer alıyor. Bu durum eski cumhurbaşkanının da dikkatini çekti. 4 ABD başkanı ile fotoğrafının bulunduğunu belirten Demirel, Türk-ABD ilişkilerinin neredeyse yarısının kendi fotoğraflarından oluştuğunu kaydetti.

'Dostlar Arasında: Türk-Amerikan Diplomatik İlişkileri, 1923-2007' başlıklı sergide Türkiye cumhurbaşkanları ve Amerikan başkanlarının birlikte çekilmiş 48 fotoğrafı yer alıyor. ABD Ankara Büyükelçisi Ross Wilson, önceki gece yapılan açılışta, iki ülke arasındaki dostluğun uzun yıllara dayandığını vurguladı. Fotoğrafların, iki ülke liderlerinin dostluğunu gösterdiğini belirten Wilson, "Bu sergi, geçmişi değerlendirmek için olduğu kadar, geleceğe bakmak için de bir fırsattır. Bizden sonra gelenler bu fotoğraflarda, ortak düşmanlara karşı yan yana duran müttefikler olduğumuzu, dünya barışı için mücadele ettiğimizi görecek." dedi.

Demirel'in tepkisini çeken fotoğraf 28 Ağustos 1962'de çekilmiş. Demirel bu yıllarda, Boğaz Köprüsü'nün ilk projesini hazırlayan ABD'nin uluslararası mühendislik ve müteahhitlik firması Morrison Knudsen Inc.'in Türkiye temsilcisiydi. Adalet Partisi'nin kurucusu Ragıp Gümüşpala'nın 1962'de vefat etmesi üzerine Demirel siyaset sahnesine çıktı. İzmir gazeteleri Demirel'in bilgilerini teleksle alırdı; ancak ellerinde fotoğraf yoktu. Amerikan dergilerini yakından takip eden birisinin tavsiyesi üzerine Participent Journal'de yayımlanan Demirel-Johnson fotoğrafı imdada yetişti. 'Barajlar kralı aday' manşetiyle çıkan haberdeki fotoğraf Demirel'e büyük prestij kazandırdı. Bu fotoğraf 1964'teki AP kongresinde Demirel taraftarları tarafından propaganda malzemesi olarak kullanıldı. 1960'lı yıllarda ABD Marshall yardımıyla Türkiye'yi desteklemişti. 1963'te ABD Başkanı John F. Kennedy'nin suikastla öldürülmesi üzerine yerine Başkan Yardımcısı Lyn-don Johnson geçmişti.

ZAMAN