Siyaset Forum

[dildade]

1. Kurban Edilecek Kişinin Hz. İshak Olduğunu ileri Sürenler :
Ömer b.el-Hattab, Ali b.Ebu Talib, Abbas b.Abdul-Muttalib, kendisinden İkrime’nin rivayette bulunduğu Abdullah b.Abbas, Abdullah b.Mes’ud, Ka’b, İbn Sâbıt, İbn Ebu’l-Huzeyl ve Mesruk kurban edilecek kişinin Hz.İshak olduğunu ileri sürmüşlerdir. [1]

Diğer yandan, Hz.Ömer, İbn Mes’ud, Alkame b.Vakkâs, Kâ’b el-Ahbâr, İkrime el-Berberi, İbn Cerîr et-Taberi ve Süyuti İshak’ın kurban edilmek istendiğini söylemişlerdir.[2]

İshak’ın kurban edilmek istendiğini düşünenlerden olan Taberi hem İshak hem de İsmail’le ilgili rivayetler bulunduğunu, halbuki bunlardan sadece birinin doğru olabileceğini, Kur’ân’daki bilgilerin ise İshak rivayetini doğruladığını belirtmekte, Kur’ân’da Hz.İbrâhim’e daima İshak’ın müjdelendiğini[3], dolayısıyla kurban hadisesinin anlatıldığı bölümün başında yer alan müjdenin de [4] İshak’la ilgili olduğunu ifade etmektedir.

Taberi’ye göre İbrâhim, kavminin yanından ayrıldıktan sonra çocuğu olması için dua ettiğin de sadece Sâre ile evliydi, henüz Hâcer ile evlenmemişti. Bu sebeple müjde Sâre’nin çocuğuyla ilgilidr. Kur’ân’da zebh hadisesinden sonra İshak’ın müjdelenmesi ise onun doğumunun değil zebh emrine itaati karşılığında peygamber oluşunun müjdelenmesidir.[5]

Süleyman Ateş’e şunları söyler; Saffat 101’nci ayette yaşlı olan İbrâhim’e kısır ve yaşlı karısının bir çocuk doğuracağı müjdelenmektedir. Kitab-ı Mukaddes’e göre İbrâhim 86 yaşında iken cariye Hâcer’den İsmail doğmuş, 99 yaşında iken de karısı Sara İshak’a gebe kalmıştır.[6] Saffat 112’nci ayette de yerine bir koç verilip kurban edilmekten kurtarılan İshak’ın, peygamber olacağının, İbrâhim’e müjdelendiği bildirilmektedir. Yani birincide İbrâhim’e, yaşlı karısının bir çocuk doğuracağı, ikincide ise kurbanlıktan kurtarılan çocuğun peygamber olacağı müjdesinin verildiği anlatılmaktadır.

Ayrıca Saffat 102’nci ayette, kurban edilen çocuğun, İbrâhim’in yanında büyüyüp koşma çağına geldiği anlatılmaktadır. İbrâhim’in yanında büyüyen çocuk İsmail değil, İshak’tır. Çünkü Buhari ve Müslim’de bulunan hadislere göre İsmail daha emzikli iken babası onu, annesiyle birlikte Mekke’ye getirip bırakmış ve dönmüştür. O halde, ayette anlatılan kurbanlığın İsmail olması mümkün değildir. Çünkü İsmail, babasının yanında büyümemiştir.[7]

Yine Saffat 101-102’nci ayetlere göre kurbanlık, İbrâhim’e müjdelenen çocuktur. İbrâhim’e müjdelenen çocuk İshak’tır. Çünkü kısır ve yaşlı bir hanımın çocuk doğuracağı, müjdelenmeğe değer önemli bir haberdir. Ama genç bir cariyenin gebe kalması, olağanüstü bir olay değildir. Zariyat suresinde de kısır ve yaşlı kadına bir oğlan çocuğu doğuracağı müjdelendiği zaman kadının:"yaşlı, kısır bir kadın nasıl çocuk doğurur?" diye hayretini belirttiği bildirilmektedir. Bütün bu deliler, kurban edilmek istenen çocuğun İshak olduğunu kanıtlar.[8]

Hz.Ali, İbn Abbas, Ebu Hureyre, Hasan Basri, İbn Ömer, Mücahid b. Cebr, Said b. Cübeyr, Süddi ve katâde b. Diâme’den her iki görüş yönünde de rivayetler nakledilmektedir.[9]

Amr b.Ebu Süfayan b.Ebu Esid b.Ebu Cariye es-Sakafi’nin rivayetine göre İsmail as.’ın şeytanı taşlama hadisesinin aynısını İshak as.’a ithaf edilerek Ka’b ‘ın, Ebu Hureyre’ye anlattığı rivayetle bize gelir.[10]



--------------------------------------------------------------------------------

[1] İbn.Esir-Kâmil c.1, s.102.

[2] Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi c.23, s.78.

[3] Kur’an-ı Kerim: Hicr, 15/53; Saffat, 37/112; Zariyat, 51/28.

[4] Kur’an-ı Kerim: Saffat, 37/101.

[5] Kurtubi, Camiu li Ahkâmi'l-Kur'an: c.23, s.86,89; Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi c.23, s.79.

[6] Bkz. Tekvin 6/17.

[7] Süleyman Ateş, Kur'an Ansiklopedisi: c.9, s.122.

[8] Süleyman Ateş, Kur'an Ansiklopedisi: c.9, s.120.

[9] Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi c.23, s.78.

[10] İbn.Esir-Kâmil c.1, s.102.