Siyaset Forum

[Üç mevsim]

Yapı Kredi’de yardımınız oldu

Levent Ersöz, Yapı Kredi ve Turkcell hisselerini yabancıya satmamasını istedi. Karamehmet, “Öyle şey yok. Komutanım geçen sene yardım etti” dedi



Görüşmenin en dikkat çeken tarafı Karamehmet'in askerlere sanki yönetim kurulu başkanına "mütalaa" veriyormuşçasına oldukça ayrıntılı olarak şirketinin yatırımları, borçları hakkında bilgiler vermesi. Askerler de Karamehmet'e Turkcell ve Yapı Kredi'nin hisselerini yabancılara satmaması, BDDK ile ilişkileri konusunda telkinlerde bulunuyor.

L. Ersöz- Sizin tabi özellikle şahsınız ve grubunuz açısından Türkiye için ne kadar önemli olduğunuzu biz biliyoruz. Özellikle basında böyle bir haber çıkınca acaba 15 yıla ertelenmiş olan bir borcu kapatayım da bunun karşılığında Turkcel'in, Yapı Kredi'nin bir takım hisselerini vereyim derken, acaba dedik milli bir şeyimizi mi kaybediyoruz?

Komutanım yardım etti

K.Mehmet- Hayır öyle bir şey yok. Ama zaten onu yapmasak... Yani o kadarını söylemek bana düşmez ama öyle beceriksizler ki zaten söz vermişler City Bank'a. Şimdi onun için direniyorum biraz. Yaptıkları yanlış. Geçen sene komutanım yardım etti. Bunu biliyor. Mesela bizim iki tane taraf kuruluş rasyolarımızı çıkarttı. Bir tanesi 22 idi. Bir diğeri 22 küsuratlı idi. İkisinin arasında hafif bir fark vardı. Bunlar el koymak için geldiler ve -3,58 çıkarttılar. Doğru olabilir, fakat 10 gün geçtikten sonra aynı - 3.58'i 11'e çıkarttılar Yani o rasyoların nasıl hesap edildiği, emir altında yapıldığı ortada. İkincisi bizim 2003 senesinin altıncı ayına kadar kanunen düzeltme hakkımız vardı ki bunu da yaptırmadılar. Geriye çekerek birleşmek istedik, ona da müsaade etmediler. Birleşince bir sürü imkanlarımız oluyordu. Ondan sonra bankayı iki milyar dolar kendi idarelerinde zarar ettirdiler. Satılmıyor şimdi. Neden? Oraya para koyamadılar, kağıt koydular. Sekiz senetlik kağıt. Teklif verenler bunu nakte çevirin ondan sonra biz 100 milyon dolar verelim bankayı alalım dediler. Üç milyar dolar verilirse, biz size 100 milyon dolar verelim demek gibi bir şey bu. Bunu da satamıyorlar. 5500 kişi oturuyor Türk Ticaret Bankası'nda ve banka çalışmazsa zarar eder. Zarar 60 milyar dolar diyorlar, bir kere 25-30 milyar dolar devlet bankalarında, diğerlerinin zararı da 11 milyar dolar. Bu 11 milyar doların iki milyar doları bizde. Yapı Kredi özel bir banka. Oraya borcumuz ayrı. Bizim iki milyar dolara yakın iki bankada, sadece Fiskobirlik' ten alacağımız var ve bu kanuni bir alacak. Biz yardım etmek için üç senedir ödeyin de demiyoruz. O zaman gittik, 15 senelik kağıt verin bize dedik. Yani bizim nakte ihtiyacımız yok diye şimdi mesela aynı şekilde Kent Bank kazandı, ortada Kent Bank yok. Devlet bir şekilde tazminat ödeyecek mecburen. Yani hiç hesaplamazsanız sermayesini ödeyecek. Asgari o da 200 milyon dolar. Adam 400-500 milyon dolardan bahsediyor.

L. Ersöz- BDDK'nın beceriksizliği ve yanlış politikaları mı var yoksa?

K.Mehmet- Komutanım. Nasıl anlatayım ? Ne olduğunu bilmeyen bir adam orada idareci diye geçiniyor. Adama anlatıyorsunuz, işte "yüzde 50 iskonto istiyorsunuz" gibi yaklaşımlar. Biz hiç iskonto istemiyoruz. Bunun üstünde devletin koymuş olduğu bu faiz var. Ben 15 sene yerine 22 ayda ödüyorum o faizi düşünmüyoruz. Bir de tabi bizim grupta 170 tane şirket var. Bankayı çıkarsanız, aşağı yukarı 32.000 kişi çalışıyor, senede sadece Turkcell'den iki milyar doların üstünde devlete vergi ve KDV falan ödüyoruz. Diğer şirketler de üç beş kuruş ödüyor, yanı ekonomiye de katkımız oluyor.

L. Ersöz- City Bank'a söz vermişler dediniz ?

K.Mehmet- Şimdi efendim eskiden IMF'nin başında ikinci başkan vardı. Şimdi City Bank'a geçti. Tabi City Bank bir sürü yere de talip oldu Türkiye'de eskiden. Ama onlar hiç para vermez, işte para vermeden yapabilir miyiz diye uğraşıyorlar o zaman o ikincisinin ismini hatırlamıyorum. Adam burada geldi, konuşmalar yaptı, gazetelerde de çıktı.

L. Ersöz- Türkiye'ye yerleşiyor diye de haberleri çıktı

K.Mehmet- Şimdi tabii bir şey yapamayınca, 28 tane şube açmaya karar verdi Türkiye'de. Fakat bu kanun onlara geçmiyor. Kapitülasyon gibi bir kanun. Yabancılara hayır, Türklere evet. Fakat bu kanunlarla bankacılık...

L. Ersöz- Ölür mü ?

K.Mehmet- Bir defa kimsenin idaresinde bir adam bulamazsınız, bir. Onu bırakın, kimse bankacı olmak istemez, belki şubede memur olur. Ama imza yetkili hiç kimse olmak istemez Neden? Bugün siz sağlamsınız, ama başka bir şeyler oluyor. Beş, on sene sonra adama gel bakalım diyorsunuz, adam emekli olmuş balık tutuyor veya adam hayatta değil, çocuğu berberlik yapıyor. Gel bakalım diyorlar, ispat et babandan kalan malları.

L. Ersöz- Peki bunları çıkartırken sizlerle kontak kurmuyorlar mı, hiç irtibata geçmiyorlar mı?

K.Mehmet- Biz tabi bankacılığın dışındayız şu sıralar. Bizim sadece hisselerimiz var, fakat oy hakkımız yok. Bankalar birliği çok itiraz etti. Fakat o Uzanlar'ın parasını alacağız kanunla falan filan diye Adalet bakanı... Zaten bu kanunun normal olarak bütçe planlamadan geçmesi gerekirken Adalet Komisyonu'ndan geçti. Kanunun her tarafı Anayasaya aykırı. Birkaç şeyi ikaz ettik, onu gece çektiler. Mesela, bu kanun güya Uzanlar için çıkıyordu. Bir maddesi vardı, çekmeselerdi Uzanlar zaten hiç girmiyordu işin içine. Bu kanun bir de geriye doğru çıkıyor, bundan sonra yapılanlar bu kanuna tabii değil gibi. Ama bence değişecektir yani, bu sayfa böyle kapanmaz dedik. Maliye bakanımıza dedik, icap ederse tekrar bir kanun çıkarırız dedi.

L. Ersöz- Yaz boz tahtası.

K.Mehmet- Bankalar kanunu. Dikkat ederseniz 11 ay oldu değişmesi. Hatalı çıkıyor, değiştiriyorlar. Bizim ayrıca İran'la bir anlaşmamız var, orada bir fabrika kuracağız, 500 tane otobüs ve kamyon yapmak üzere. Onun anlaşması bitti. Onlar yalnız biraz törene meraklılar, tören yapmak istiyorlar. Amerikalılar istemiyor İran'ı.

L. Ersöz- Onlar da kendileri satmak istıyorlardır.

K.Mehmet- Komutanım ne yapalım, nereye satalım yani? Irak'a sattırmıyor. İran'a sattırmıyor, başka hiçbir yere sattırmıyor. Şimdi mesela bize bir Amerikan kamyon firması geldi. Burada montaj yapıp bizim kamyonları, biz Amerikalıyız biz satalım diyor. Onlara da evet dedik, başka çaremiz yok. Biz de sadece otobüs yapıp dışarıya satabiliyoruz. Çünkü işçilik meselesi. İspanya'ya, Malezya'ya, İngiltere'ye, Almanya'ya, Almanya daha az, otobüs yolluyoruz hep.

Levent Ersöz- Uzanlar'la anlaştılar mı?

K.Mehmet- Efendim?

Levent Ersöz- Uzanlar da sizin gibi müracaat etmiş BDDK'ya.

K.Mehmet- Cem Uzan'ı Güneş Taner vasıtasıyla tanıyorum. Bir iki kere konuştum, ama yani o hadise bankacılığın dışında bir şey. Yani anlaşsa dahi, cezai şeyleri bitmez gibime geliyor. Bir de çok zor.

Levent Ersöz- Başbakan'ın da dün bir takım konuşmalardan kaynaklı Devlet Bakanına sorumluluk altındayız dediği şeklinde bazı haberler çıkıyor basında

K.Mehmet- Şimdi efendim bu kanuna sekiz ay önce başladık biz. Bu tetkik falan. Tesadüfen şimdi oraya geldim. Adalet Bakanı da ben bunu çıkartırım, onun için de heyecanlandılar diyor. Biz buna sekiz ay önce başladık, bize bu devletten geldi. Su boru hattı döşemek için İsrail'den gelmişler, o arada böyle konuşunca. Devlet Bakanı BDDK'ya yollamış, o da bizim Osman Bey'e yollamış. O da ilk başta inanmadı, çok uzun tetkik falan. Sonra aynı şeye geldi. Ama biz daha önce başladık zaten, ilk taksitimizi de ödedik zamanında. Devletimizin paraya ihtiyacı var. 8,5 milyar dolar için 50 tane takla atıyoruz, asker gönderelim falan diye. Bence hükümet doğru düşünüyor, devletin 20 yıldır alamadığı parayı alması 70 milyon insanı rahatlatır. Onun için ben almıyorum cezanı çek demesi doğru değil, parasını ödeyeceksin.

Bir de şöyle anlatayım. Bu söylenen paraların çoğu hortum değil, olamaz. Diyelim ki bu Uzanlar'a açıklanan 11 milyar dolar BDDK'nın açıkladığı. Bunun yüzde 75'i faiz diye Tasarruf sahibine dışardan sıcak para diye gitmiştir. yüzde 25'i devlete vergi diye gitmiştir. Alınacak para bu paranın yüzde 25'i dir. Bir insana 500 sene ceza vereceğim derseniz, bir insanın yaşayacağı 80 senedir. Ne yaparsanız yapın öldüreceğim deseniz alamazsınız, yok çünkü bu para. Ben size Cavit beyi anlatayım. İnterbank vardı, bilmediği için Bursa'da 857 milyar dolar bankadan çekerek bir fabrika kurmuş. Bir sene sonra faizi çıkmış 1.5 milyar dolara. Ben getirdim, kaçırmadım fabrikayı diyor. Adama ne yapacak, en fazla fabrikasını alabilirsiniz, onu da ondan başka daha iyi bir şekilde kimse işletemez. Bir şekilde anlaşma yapıp taksitle alacaksın. Uzanlar'da da aynı. Bunun bir kısmı da zarardır. Mesela 1993 senesinden bu yana bankadan bir kuruş almamışız. Her devlet görev zararını hazineye yüklemiş. Bizimkiler de bizim şirketlerin üzerine yazmışlar. Devlet uzun müddet dolara yüzde 30 faiz vermiş. Çok hataları var, idarenin de hataları var.

Levent Ersöz- Yönetenlerin hataları sonuçta dönüp dolaşıp sizlere geliyor

K.Mehmet- Sadece bankalarla değil. Bir ara faizler yüzde 108' e çıkmıştı. Bu paralar sanayiiciyi de mahvetti, sanayi de bitti. yüzde 9 küçüldük. Devlet faizi yükselttikçe dolar alayım diye öbür tarafa zarar veriyor. Siz daha aşağıya veremezsiniz ki, devlet 100 veriyorsa siz de 100 vereceksiniz. Daha aşağıya veremezsiniz ki.

Levent Ersöz- Yabancı bankaların Türkiye'ye gelmesinde bir şey var mı? Zarar veriyor mu? Biz kendi bankalarımızı sıkıyoruz

K.Mehmet- Türkiye'ye gelen yabancı bankalara bakalım, komutanım bir tek gelen büyük banka HSBC'dir. O da 1.2 milyar dolara alacağı şeyi 350 milyon dolara aldı, krediyi de seçerek. City Bank 20 senedir 20 milyon dolarda duruyor. Diğerleri gelmedi, niye gelsinler ki aynı şeyi dışarıdan verir.

Levent Ersöz- Böyle bir bankacılık yasasından sonra bankacılık sektörünü küçültecekken, bir taraftan da diğerlerinin işlememesine rağmen dışardan onlar gelsin diye,..

K.Mehmet- Adam dolar gönderiyor, bilançosunda rakam küçülüyor. Devlet de kredi veriyor. Niye gelsin ki? Bankaların gelmelerinin en büyük sebebi bu ülkeden topladığı paraları finanse etmesidir. Kıbrıs'tan dolayı ne olur. Ambargo konulur mu? Biz açılacağını düşünüyoruz. Türkiye'de çok büyük şeyleri var. İş adamları ve çalışanları var. Türkiye büyük pazar, tek vergileri çok ağır o da ödeyenler için.

Albay Atilla Uğur- Bu konuda size arz ettiğim gibi. Mehmet beyle iki senedir tanışmışlığımız var. Bazı konuları bize gelip anlatmışlardı, özellikle Genel Komutanımız konuya müdahil oldu. Hep bize söyledi, 'Milli sermayenin gittiğini görüyorum, hep beraber altında boğulacağız lütfen konuya eğilin' diye bizden talebi olmuştu. Biz de J Genel Komutanımız ile eski hükümet döneminde bazı çalışmalar yaptık.

Levent Ersöz- Yansıma bize öyle bir geldi ki, kara paranın aklanacağı böyle bir fon. Gerçekten Milli bir kuruluşu kaybediyor muyuz gibi bir endişesi geldi. Sizin yararınıza olan bu ülkenin yararına ise aynı şeyleri paylaşırız. Sizin aldığınız da iyi oldu. Böyle değerli hisselerin onların tarafına geçmesi ve böyle değerli sermayenin içinde hak sahibi oluyor olması bizi son derece üzmüştür.

K.Mehmet- Böyle bir şey olsa dahi, Türkiye'ye para gelirse faizler düşer, (On rahat eder. İmarzedeler ödeyemiyorlar.)

A.Uğur- Altın hisselerinin ve Türkcell'in bunlara verildiğine dair bir şey var mı ?

K.Mehmet- Böyle bir şey söz konusu olamaz, burada rehindir. Bir satış esnasında kendileri olamaz, BDDK'nın ben size müsaade ediyorum demesi lazım. Kötüsünü düşünelim, BDDK ben Ziraat Bankası'nı alıyorum der ve bitirir. Fakat Yapı Kredi Bankası da bir senedir yönetimde. Şimdi bankacılık işi risk işidir. Basın da yardım etmiyor, aramızda çekememezlik ve anlayış farkı var.

Levent Ersöz- Bir gün hesap onlara gelmez miymiş? Biliyorsunuz gün döner, sap döner, bir gün gelir hesap döner.

K.Mehmet- Gelir. Bakarsınız adamın borcu bizden daha fazla. Dışarıya da adamın borcu bizden daha fazla. Ama Hürriyet gazetesi çok etkili bir gazete. Korkmaz Yiğit'in batışının nedeni Milliyet'in satışıdır. Doğan'da zarar ediyor. Hürriyet iyidir.

Levent Ersöz- İnsanlar nereden geldim, ne oldum dememesi lazım. İnsanlar ne olacağım demesi lazım. Sayın Aydın Doğan bu tür işlere karışırken, bir gün sıranın kendisine geleceğini düşünmesi lazım.

K.Mehmet- Kendi kabahati olmayabilir, etraftan da olabilir. Sen çok kuvvetlisin, istersen her şeyi yapabilirsin şeklinde pohpohluyorlar. Bunun karşılığında o da kendini cumhurbaşkanı zannediyor ve her şeyi yaparım diyor.

Levent Ersöz- Sizin de yayınlarınız çok değil mi ?

K.Mehmet- Bizimki daha o ayarda değil. İnşallah bir iki sene sonra yatırımlarımızı tamamladığımız zaman. Tabi bir birbuçuk yıldan bu yana çok büyük darbe yedik. Mesela benim gelirim bankadan. Para var, vergiyi ödemek için para alamıyoruz. Vergi dairesine yolluyorlar seni. Ben bulacağım ve vergiyi ödeyeceğim şeklinde uğraştım, fakat orada da demokrasi düşmanı dediler, ama inşallah onları da geçeceğiz.

Levent Ersöz- Komutanımızın size selamı var, kendisi yurt dışında, kendisi ile görüşmemiz esnasında şunları size iletmemizi istedi. "Tuncay beyle ilgili bunu Mehmet beyden beklemezdim" dedi. Kendisi çok üzüldüler. Bir iki yıllık sıkıntıları paylaşmış, sizlere yardımcı olmuş bir insan. Bazı çevrelerden, bazı kişilerden size bir takım şeyler gelmiştir, geldiğini de biliyoruz. Sonuçta bu bir vefadır, ama bütün bunlara rağmen karşılıklı olarak iyi niyetin göstergesidir. Bu söylediğim konu yerine gelsin, "Mehmet bey beni hiçe saydı. Bu konuyu kendisine aktar, umarım bu konunun telafisini yapar" dedi.

K.Mehmet- Ben bu konuyu size şöyle anlatayım. Tuncay beyin bizimle bir kontratı var. Bizimle değil de ayrı bir şirketle. Tuncay beye çok baskılar geldi. Ben öyle baskılara şey yapacak değilim. Başbakan bizim televizyona hiç gelmedi. Çok söyledik ama olmadı, beyanat vermiyor. Buna rağmen biz Tuncay beye bir şey yapmadık. Borçlarımız var. Kısıtlamaya gitmemiz lazım. Onun maliyeti vergiler dahil dokuz milyon dolar. Bu televizyona geliyor. Bundan önce yedi milyon dolardı. Arkadaşlarla konuşurken bunları biraz indiremez misiniz demişler, o da ben ayrılıyorum demiş. Ben yoktum. Cuma günü geldim Türkiye'ye. Ben arkadaşlarla bir konuşayım dedim. Sonra siz telefon açtınız, konuştum. Biz anlaştık ayrılıyoruz, ücretini kesmedik, program için ücreti devam ediyor. Yerine kimseyi almadık. Ondan sonra ne Başbakan ne Bakanlardan teklif gelmedi. Yine söylüyorum yerine de hiç kimse alınmadı.

Levent Ersöz- Size nasıl geldi bilmiyorum, programda ücretsiz çalışırım demiş.

K.Mehmet- Onu da bizim arkadaşlar kabul etmediler.

Levent Ersöz- Komutanımız söyledi, telafisi olabilir diye. Kendisinin söylemesine rağmen hiçe saydınız. Konu tamamıyla özel, burada kalacağına inandığımız için.

K.Mehmet- Ben size şeyi anlatmadım. Bizi çağırdılar. Bir milyar dolara yarın sabah ihtiyacımız var diye. Yapı Kredi, İş Bankası, Ak Bank, Garanti Bankası herkes 250 bin dolar. Bir soralım dediler. Biz hemen atıldık, madem devletimizin ihtiyacı var. 287 milyon dolarımız vardı, götürdük Merkez Bankası'na yatırdık. Üç gün sonra devalüasyon oldu. Her şeyimiz buraya ait. Bizim bir şeyimiz yok. Onun için hiçe saydı diye bir şey olmamıştır.

Levent Ersöz- Siz bir kez daha düşünün, gerekirse o vatandaşı bir kez daha çağırın nedir bu diye. Kendisini sever veya sevmezsiniz.

K.Mehmet- Kendisiyle hiçbir şeyim yok. Kendisi ben ayrılayım dedi, kendisine sorabilirsiniz.

Levent Ersöz- Ben kendisinin ayrılma gibi bir düşüncesi olmadığını öğrendim.

K.Mehmet- Ama ayrıldıktan sonra demiştir. Ayrıldı, aradan ne kadar geçti, organizasyon yaptılar ondan sonra ben bu söylediğinizi de söyledim. Ücretsiz çalışırım demiş idareye. Ama kontratı boyunca her türlü mahrumiyetini ödüyoruz yani.

Levent Ersöz- Onun mahrumiyetinden ziyade Show TV gibi bir basın yayın kuruluşunun bu çizgisinin devam ettirilmesi son derece önemli.

K.Mehmet- Orada bir endişeniz olmasın.

Taraf/MEHMET BARANSU - Istanbul - 10.02.2009